Các loài xâm lấn gây thiệt hại 423 tỉ USD mỗi năm cho nền kinh tế toàn cầu

Các ngư trường ngập trong lục bình, trứng chim sơn ca bị chuột ăn, đường dây điện hỏng do bị rắn cây màu nâu bò làm đứt. Đó là những ví dụ về sự hỗn loạn môi trường do các loài xâm lấn gây ra. Chúng lan rộng khắp thế giới, gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu với sức công phá gấp 4 lần mỗi thập kỷ kể từ năm 1970.

Báo cáo mới nhất của tổ chức trực thuộc Liên Hợp Quốc có tên Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services cho biết hoạt động đi lại của con người đã vô hình trung đưa hơn 37.000 loài ngoại lai lan rộng khắp thế giới. Hơn 3.500 trong số đó là loài xâm lấn có hại với thiên nhiên và ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người. Hơn nữa, nhiệt độ ấm hơn do biến đổi khí hậu có thể khiến các loài xâm lấn có hại tăng quy mô nhanh chóng. Ước tính từ báo cáo, các loài ngoại lai xâm lấn khiến kinh tế thiệt hại lên tới ít nhất 423 tỉ USD mỗi năm.

Những loài này có thể là thực vật, cũng có thể là động vật, thường tồn tại xung quanh con người, tác động tiêu cực đến môi trường. Những tác động có thể kể đến như cạnh tranh với động vật hoang dã bản địa, phá huỷ các cơ sở hạ tầng và đe dọa sức khỏe cũng như sinh kế của con người. Mặc dù các tác động thường diễn ra chậm rãi, nhưng hậu quả khi xảy ra được dự báo là rất thảm khốc.

Các nhà khoa học cho biết nguyên nhân của các vụ cháy rừng gây thiệt hại đến con người ở Hawaii vào tháng trước là do cỏ xâm lấn dễ cháy có nguồn gốc từ châu Phi, được mang về trồng nhằm phục vụ cho quá trình chăn nuôi. Loài muỗi xâm lấn cũng có nguy cơ lây lan các bệnh như sốt xuất huyết, sốt rét.

Theo tác giả chính của báo cáo Martin Nuñez, con số ước tính 423 tỉ USD chỉ là trên lý thuyết. Thực tế, mức độ tổn thất có thể lên đến hàng nghìn tỉ USD, trong đó thiệt hại lớn nhất là những biến chứng về sức khỏe con người.

Ở New York, loài côn trùng spotted lanternfly từ châu Á là loài ngoại lai có thể gây tổn thất ít nhất 300 triệu USD/năm. Trong đó, ngành trồng nho và sản xuất rượu vang bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Mặc dù các loài xâm lấn này có nhiều dạng, bao gồm vi khuẩn, động vật không xương sống và thực vật, nhưng động vật thường có tác động sâu sắc đến môi trường nhất, đặc biệt là các loài săn mồi. Và việc loại bỏ các loài ngoại lai là một bài toán khó. Các nhà khoa học cho biết biện pháp phòng ngừa khả thi nhất là kiểm soát an toàn sinh học biên giới và nhập khẩu.

Tháng 12/2022, trong Khuôn khổ Đa dạng Sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal, chính phủ các quốc gia trên thế giới đã cam kết giảm bớt hoạt động du nhập và thiết lập các loài xâm lấn ưu tiên ít nhất 50% vào giai đoạn năm 2030.

Có thể bạn quan tâm:

Trung Đông trở thành "cây ATM" của thế giới

Nguồn CNBC