Ba kịch bản cuộc gặp Trump-Tập tại G-20

Hội nghị thượng đỉnh G-20 sẽ bắt đầu vào ngày 30/11 tại thủ đô Buenos Aires của Argentina. Cuộc họp kéo dài hai ngày này tập hơn các nhà lãnh đạo đại diện hai phần ba dân số thế giới và 85% nền kinh tế toàn cầu.

Cuộc họp thượng đỉnh diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến thương mại đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc vốn đã khiến kinh tế toàn cầu chao đảo và giữa lúc có hàng loạt những điểm nóng địa chính trị từ Ukraine cho đến Trung Đông và Biển Đông.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa sẽ tăng thuế quan hiện tại từ mức 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD giá trị hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và đã cảnh báo sẽ có thêm biên pháp trừng phạt nếu không có thỏa thuận nào đạt được với Bắc Kinh trong những vấn đề như mất cân bằng thương mại và sở hữu trí tuệ.

“Phần lớn các nhà quan sát tin rằng Trung Quốc đang khó khăn trong khi Mỹ đang trong vị thế rất mạnh mẽ, chắc chắn khi đến thượng đỉnh lần này,” cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow phát biểu hôm 27/11.

Theo các nhà phân tích Ben White và Aubree Eliza Weaver của tờ Politico, có thể có ba kịch bản sau đây từ cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Tập ở Buenos Aires:

Một là thỏa thuận lớn với chỉ có khoảng 5% cơ hội. Theo kịch bản này, ông Tập sẽ cam kết với ông Trump những nhượng bộ quan trọng trên những hồ sơ chủ chốt như quy định về liên doanh, sở hữu trí tuệ và thâm hụt thương mại. Để đáp lại, ông Trump đồng ý tạm hoãn tăng mức thuế 10% hiện nay lên 25% kể từ đầu năm tới và ngưng quá trình đánh thuế thêm 267 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc.

Những người cả bên trong lẫn bên ngoài Nhà Trắng đều cho rằng đây là điều rất khó có khả năng xảy ra do thiếu chuẩn bị trầm trọng trước cuộc gặp và mong muốn của ông Tập không muốn bị mất mặt với những nhượng bộ nhanh chóng và bất ngờ trước ông Trump. Nếu như điều đó xảy ra, thị trường toàn cầu nhiều khả năng sẽ vui mừng khi mở cửa trở lại vào đầu tuần sau và ông Trump sẽ có môt thắng lợi lớn.

→Lý do khiến Mỹ - Trung sẽ ngừng chiến thuế quan?

→Mỹ tiếp tục thâm hụt thương mại kỷ lục với Trung Quốc

Hai là chỉ có tiến triển khiêm tốn và đây là kịch bản nhiều khả năng xảy ra nhất với cơ hội 65% và sẽ bao gồm sự tương tác tích cực giữa ông Trump và ông Tập và có lẽ sẽ có một thông cáo mà trong đó hai bên đồng ý sẽ tiếp tục đàm phán. Phía Trung Quốc sẽ đồng ý với một số bước đi như mua thêm hàng hóa Mỹ trong đó có khí thiên nhiên. Theo kịch bản này, ông Trump sẽ gửi đi một số dòng tweet tích cực về quan hệ của ông với ông Tập trong khi thận trọng rằng tất cả các khả năng áp thuế vẫn sẽ bỏ ngỏ.

Kịch bản này có thể dao động ở các mức độ khác nhau tùy thuộc vào việc Trung Quốc cam kết những gì. Nếu cam kết của Trung Quốc nhiều hơn dự kiến, đợt tăng thuế quan vào tháng Giêng có thể bị hoãn lại.

Thứ ba là thảm họa. Những cố vấn mềm dẻo ở Nhà Trắng đang lo ngại về kịch bản này nhất và cơ hội nó xảy ra là 30%. Theo kịch bản này, hai ông Trump và Tập không ai chịu ai. Phía Trung Quốc chẳng đưa ra cam kết gì. Ông Trump giận dữ ra về và thề sẽ xúc tiến tăng thuế quan lên 25% và có hành động nhanh nhất có thể để áp thuế vào 267 tỷ đô la hàng hóa còn lại của Trung Quốc, tức là tất cả những gì Trung Quốc xuất sang Mỹ đều sẽ bị đánh thuế. Sau đó là những đòn trả đũa phi thuế quan của Trung Quốc.

Kịch bản này sẽ kết thúc với những dòng tweet tệ hại của ông Trump. Nó sẽ khiến các thị trường chứng khoán và hàng hóa trọng yếu toàn cầu suy giảm mạnh và làm tăng nguy cơ kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái. Các cố vấn Nhà Trắng lo rằng tính khí của ông Trump và các sự kiện bên ngoài như cuộc điều tra của ông Mueller có thể khiến cho cuộc gặp giữa ông với ông Tập xấu đi mặc dù họ không xem kịch bản thảm họa là có nhiều khả năng xảy ra do ông Trump cũng rất lo thị trường sẽ phản ứng như thế nào.