Ba cựu tổng thống Ukraine kêu gọi đẩy Nga khỏi Crimea

Từ trái qua, các ôngLeonid Kuchma, tổng thống bị phế truấtViktor Yanukovych, ôngLeonid Kravchukvà ôngViktor Yushchenko. Ảnh chụp tại Kiev hồi tháng 6/2012.Ảnh:Kyivpost

Các cựu tổng thống Leonid Kravchuk, Leonid Kuchma và Viktor Yushchenko đêm 1/3 công bố một tuyên bố chung trên tờ Ukrainska Pravda để kêu gọi hủy bỏ thỏa thuận cho thuê quân cảng Sevastopol. Thỏa thuận này do tổng thống Nga Dmitriy Medvedev và tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych khi đó ký năm 2010.

Ba cựu tổng thống viết rằng"người dân Ukraine và Nga đang bị một sức ép nhân tạo đẩy đến bờ vực của cuộc chiến huynh đệ tương tàn... và bên bờ vực của cuộc xung đột mang tính chất xâm lược quân sự".

Nga "đang lợi dụng những khó khăn chính trị nội bộ ở Ukraine, quyết định chơi nước cờ Crimea vì lợi ích của mình, bất chấp nghĩa vụ của mình với Ukraine. Crimea là lãnh thổ của Ukraine... Nghi ngờ điều này và cuộc tấn công trên lãnh thổ Ukraine là không thể chấp nhận được", các ông Kuchma, Kravchuk và Yushchenko viết.

Ba cựu tổng thống Ukraine kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin và Duma Quốc gia Nga "tôn trọng chủ quyền Ukraine" và "lùi một bước, thu hồi quyết định can thiệp vũ trang, điều sẽ khiến Ukraine và Nga trở thành kẻ thù".

Các ông cũng gửi lời nhắn nhủ đến các lãnh đạo mới của Ukraine hãy đưa ra quyết định chính xác để tránh làm trầm trọng thêm căng thẳng trong xã hội, trong khi kêu gọi lực lượng an ninh và Công tố viên trưởng của nước này sẵn sàng "trước mối đe dọa chia rẽ Ukraine, để đảm bảo cân bằng và nhẫn nại trong nước".Các cựu tổng thống cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế gồm Anh, Mỹ, EU... hỗ trợ an ninh cho Ukraine.

Đáp lại tuyên bố của các cựu tổng thống Ukraine, Phó thủ tướng Nga Dmitry Rogozin khẳng định Sevastopol, Crimea, là nhà của Hạm đội Biển Đen của Hải quân Nga.

"Hạm đội Biển Đen phải có cảng nhà. Sevastopol là nhà của hạm đội. Và các bạn nên làm rõ về việc này với đời con cháu của các bạn", ông Rogozin viết trên tài khoản Twitter của mình.

Sevastopol là một thành phố cảng nằm ở phía tây nam của bán đảo Crimea bên bờ Biển Đen. Thành phố này thuộc nước cộng hòa tự trị Crimea, miền nam Ukraine. Nơi đây trước là căn cứ Hạm đội Biển Đen của Hải quân Liên Xô, ngày nay là căn cứ của Hải quân Ukraine và Nga.

Theo thỏa thuận năm 1997 giữa Kiev và Moscow, Nga được thuê quân cảng này trong vòng 20 năm, tức là đến năm 2017. Tháng 4/2010, tổng thống Ukraine Yanukovych gia hạn thời gian Nga có thể đóng quân tại đây đến năm 2042.

Sevastopol là một cứ điểm quan trọng của hải quân vì có địa thế chiến lược, là cửa ngõ cho quân đội Nga tiến vào vùng nước ấm áp ở Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương mùa đông. Cảng này và toàn bộ bán đảo Crimea đang là điểm nóng sau khi Tổng thống Nga Putin và Duma quyết định sử dụng quân lực Nga tại Ukraine.

Các tàu chiếncủa Hạm đội Biển Đen, Nga,tại quân cảng ở Crimea hôm 27/2.Ảnh:Reuters

Vũ Hà