2021: Năm đột phá của thị trường mới nổi

Dòng vốn đảo ngược

Các nhà đầu tư nước ngoài đã rót vào trái phiếu và cổ phiếu thị trường mới nổi trong quý này với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 2013, một sự đảo ngược hoàn toàn so với đợt tháo chạy kỷ lục vào thời điểm COVID-19 mới bắt đầu bùng phát. Dòng tiền này được nhiều chuyên gia dự báo sẽ tiếp tục bùng nổ trong năm 2021.

Số liệu từ Viện Tài chính Quốc tế (IIF) cho thấy hơn 95 tỉ USD đã rời khỏi thị trường trái phiếu và cổ phiếu mới nổi vào tháng 3, theo sau đó là dòng vốn ồ ạt qua biên giới khiến tổng lượng vốn tháo chạy lên tới 243 tỉ USD trong 4 tháng đầu tiên của cuộc khủng hoảng COVID-19. Sau đó, các nhà đầu tư nước ngoài đã quay trở lại, dù ban đầu có phần chậm chạp nhưng đã tăng tốc lên mức 145 tỉ USD chỉ riêng tháng 11.2020, theo IIF. Cũng trong tháng qua, các nhà đầu tư nước ngoài đã rót gần 37 tỉ USD vào nợ thị trường mới nổi và 40 tỉ USD vào cổ phiếu.

Jonathan Fortun Vargas, chuyên gia kinh tế tại IIF, cho rằng quý IV/2020 sẽ là quý ghi nhận dòng chảy mạnh nhất vào các tài sản thị trường mới nổi kể từ quý I/2013 - thời điểm trước khi diễn ra sự kiện “taper tantrum” (chỉ sự tụt dốc mạnh của thị trường chứng khoán và giá trị đồng tiền các nền kinh tế mới nổi, do nhà đầu tư quốc tế rút vốn sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cho biết chuẩn bị thắt chặt chính sách nới lỏng định lượng).

“Sự tháo chạy của dòng tiền khỏi các thị trường mới nổi giờ đã là chuyện quá khứ. Dòng vốn tích cực này sẽ tiếp tục sôi động trong thời gian tới”, Jonathan Fortun Vargas nhận định. Năm 2020, các giải pháp nới lỏng tiền tệ quyết liệt của FED nhằm đối phó với đại dịch đã thúc đẩy tài sản tài chính trên khắp thế giới.

FED và ngân hàng trung ương các nước phát triển khác đã bơm ước tính 7.500 tỉ USD vào thị trường tài chính toàn cầu trong suốt cuộc khủng hoảng COVID-19, theo IMF. Theo đó, các thị trường cổ phiếu và trái phiếu mới nổi, đặc biệt là thị trường trái phiếu, đều ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ khi nhà đầu tư  quốc tế săn tìm mức sinh lời trong bối cảnh lãi suất tại các nước phát triển đang ở mức thấp kỷ lục. Số liệu từ EPFR, tổ chức theo dõi dòng vốn chảy vào các quỹ tương hỗ và quỹ ETF, cũng ghi nhận câu chuyện tương tự.

Theo giới phân tích, đó là nhờ mức định giá hấp dẫn của các cổ phiếu thị trường mới nổi so với cổ phiếu thị trường phát triển, cũng như triển vọng kinh tế cải thiện nhờ sự xuất hiện sớm hơn dự kiến vaccine COVID-19, bên cạnh các chính sách nới lỏng tiền tệ trên khắp thế giới nhằm vực dậy nền kinh tế.

Trái phiếu cũng leo lên mức cao kỷ lục, trong khi các chỉ số chứng khoán và tiền tệ đều ở mức cao nhất trong hơn 2 năm. Ảnh: Xinhua

Trợ lực lớn chưa từng có

Có thể thấy, sau khi chao đảo vào nửa đầu năm 2020, các thị trường mới nổi đã khởi sắc trở lại nhờ những đột phá về vaccine COVID-19 giúp tiếp sức cho các tài sản rủi ro. Trái phiếu cũng leo lên mức cao kỷ lục, trong khi các chỉ số chứng khoán và tiền tệ đều ở mức cao nhất trong hơn 2 năm.

Cuộc khảo sát của Bloomberg đối với 63 nhà đầu tư, chiến lược gia và nhà giao dịch cho thấy niềm tin vào vaccine COVID-19 sẽ là động lực lớn nhất thúc đẩy thị trường trong năm 2021, vượt qua nỗi lo ngại về tình trạng thâm hụt tài khóa của các chính phủ (do triển khai các gói kích thích kinh tế hào phóng nhằm đối phó COVID-19) và triển vọng kinh tế của Trung Quốc.

“Khi các nền kinh tế tái mở cửa, vaccine được đưa đến người dân và khẩu vị ưa thích rủi ro quay lại, 2021 có thể là năm cực kỳ thành công của các thị trường mới nổi, đặc biệt nếu đồng USD tiếp tục suy yếu”, Christopher White, nhà quản lý quỹ cổ phiếu tại Somerset Capital Management, cho biết. Ông nói thêm: “Thâm hụt tài khóa chưa từng có tiền lệ của Mỹ cùng với chính sách nới lỏng tiền tệ quá hào phóng đang gây sức ép lên đồng USD. Đây chính là trợ lực lớn cho nhiều nền kinh tế mới nổi”.

Jacob Grapengiesser, đối tác tại East Capital, cũng cho rằng Trung Quốc và Ấn Độ tỏa sáng về triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2021 trong khi Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Thái Lan và Malaysia sẽ hưởng lợi từ sự khởi sắc của ngành du lịch. Việc giá dầu tăng lên cũng sẽ có ý nghĩa tích cực đối với Nga và Brazil, vốn đã xập xình suốt năm 2020, ông nói thêm. MSCI ghi nhận thị trường cổ phiếu của 2 nước này đã giảm lần lượt 18% và 21% trong năm 2020, so với mức tăng hơn 14% của các cổ phiếu thị trường mới nổi nói chung (theo giá USD).

Nhưng một số chuyên gia cũng khuyến cáo sự hào hứng được tiếp sức bởi dòng tiền dư thừa tìm kiếm các khoản đầu tư sinh lợi và tâm lý lạc quan về khả năng chấm dứt đại dịch với sự xuất hiện của vaccine có thể sẽ phai nhạt. “Trạng thái phấn khích này được thúc đẩy bởi cuộc đổ xô tìm kiếm mức sinh lời. Trung Quốc đang phục hồi và người ta đã chuyển sự hào hứng này sang các thị trường mới nổi còn lại. Thế giới đã và đang tung ra nhiều gói kích thích kinh tế và thị trường mới nổi tự nhiên trở thành điểm đến của các nhà đầu tư muốn kiếm lời”, Omotunde Lawal, đứng đầu bộ phận nợ doanh nghiệp thị trường mới nổi ở Barings, nhận định.

Bà Lawal nói thêm: “Sự thật sẽ hiển bày vào năm 2021. Mọi người sẽ nhận ra rằng tăng trưởng cao hơn là bởi vì điểm xuất phát thấp. Trên thực tế, sẽ không có chuyện quay trở lại bình thường như trước đây”.