Rail Technology Magazine
Xe điện đang đe dọa ngành dầu mỏ
Đe dọa nghiêm trọng nghành công nghiệp dầu mỏ
Xe điện đã xuất hiện từ lâu, chủ yếu là phương tiện cá nhân. Vào 7 năm trước, ý tưởng về xe bus điện lần đầu tiên được một công ty Trung Quốc giới thiệu tại Bỉ. Hội trường đã cười ồ lên vì cho rằng, đây là một ý tưởng viễn vông, làm xe đồ chơi thì hợp lý, không phải phương tiện công cộng.
Tuy nhiên đến nay, khi 385.000 chiếc xe bus chạy điện đang lăn bánh trên đường, nhiều nhà kinh doanh lại giật mình lo lắng khi "ý tưởng viển vông" năm xưa giờ có thể khiến nhiều ngành công nghiệp bị ảnh hưởng.
Sử dụng năng lượng sạch, thân thiện với môi trường và bắt kịp xu hướng, nhiều quốc gia đã góp phần với các chính sách cởi mở cho xe điện khiến doanh số của thị trường xăng dầu bị sụt giảm.
Theo thống kê của Bloomberg, tới cuối năm 2017, cứ mỗi 5 tuần, Trung Quốc tung ra thị trường 9.500 chiếc xe bus điện, bằng đúng số xe bus chạy xăng đang hoạt động tại London, Anh. Bên cạnh đó là gần 1 triệu phương tiện chạy điện khác trên thị trường với số lượng gia tăng ngày càng nhanh, khiến ngành dầu mỏ đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng được dự báo trước.
Các nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới đang bắt đầu coi những chiếc xe ô tô điện là mối đe dọa dài hạn. Nguồn: thegioiotodien.vn |
Và một nghiên cứu của Bloomberg New Energy Finance phát hành hôm thứ 6 tuần trước, OPEC đã tăng gấp 5 lần dự báo về doanh số bán ra xe ô tô điện EVs plug-in và các nhà sản xuất dầu mỏ lớn trên thế giới từ Exxon Mobil Corp cho đến BP Plc cũng đã điều chỉnh triển vọng của họ trong năm vừa qua. Nhà nghiên cứu tại London hy vọng những chiếc xe ô tô điện sẽ giảm nhu cầu tiêu thụ dầu với 8 triệu thùng vào năm 2040, nhiều hơn sản lượng dầu kết hợp của cả hai nước Iran và Iraq hiện nay.
Sự phát triển phổ biến của xe ô tô điện EVs làm tăng nguy cơ tiêu thụ dầu mỏ sẽ bị trì trệ trong những thập kỷ tới, gây ra các câu hỏi lớn về hơn 700 tỷ đô la mỗi năm chảy vào ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch. Trong khi triển vọng của các nhà sản xuất dầu không rõ ràng bởi BNEF, số liệu cho thấy sự tăng tốc về số lượng xe ô tô điện EV trên toàn cầu.
Colin McKerracher, Giám đốc phân tích vận tải tiên tiến của BNEF tại London, cho biết: "Số xe ô tô điện EVs trên đường sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với các nhà sản xuất ô tô, các công ty dầu khí, các công ty điện và các công ty khác. "Có sự bất đồng quan trọng về cách thức phát triển nhanh chóng xe ô tô điện, và các quan điểm này đang thay đổi nhanh chóng."
BNEF dự kiến xe ô tô điện bán ra sẽ vượt qua các mẫu xe chạy xăng và diesel vào năm 2040, điều này có được bởi sự sụt giảm nhanh chóng chi phí sản xuất pin lithium-ion lưu trữ điện trên xe. Báo cáo thể hiện sẽ có khoảng 530 triệu xe ô tô điện plug-in trên đường vào năm 2040, chiếm một phần ba tổng số xe ô tô trên toàn thế giới.
Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC đã tăng dự đoán số lượng xe ô tô điện vào năm 2040 lên 266 triệu chiếc từ 46 triệu chiếc được dự đoán một năm trước đó. Ô tô điện chạy bằng pin theo dự báo mới sẽ chiếm 12% thị trường trong vòng 23 năm, so với 2% trong dự báo năm 2015.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA đã tăng gấp đôi dự báo về xe ô tô điện EVs, nâng số lượng xe điện EV vào năm 2030 lên 58 triệu từ 23 triệu. |
Không chỉ giết chết ngành dầu mỏ
Không chỉ ngành dầu mỏ, các ngành khai thác kim loại quý như: bạch kim, Rhodium, Palladium, những kim loại dùng trong máy móc xe chạy xăng, cũng đang biến động. Ngoài ra, ngành bán lẻ cũng đứng trước tương lai bị tác động.
Theo đánh giá của nhà phân tích Marc Elliott thuộc Investec Plc, sự trỗi dậy của xe điện “là mối đe dọa lâu dài cho ngành công nghiệp bạch kim, vì những chiếc xe điện không cần đến bạch kim để xử lý khí thải”.
Theo Marc, chúng ta sẽ phải mất hơn một thập kỷ để chuyển hoàn toàn sang xe hơi chạy bằng pin điện. Trong thập kỷ chuyển đổi này, xe hybrid, loại xe kết hợp động cơ chạy xăng và động cơ chạy pin sẽ được ưa chuộng, do đó bạch kim vẫn sẽ được sử dụng trong chế tạo xe hơi.
Bloomberg cho biết, trong năm 2017, cứ 2 ounce bạch kim khai thác được từ các mỏ ở Nam Phi và Nga thì sẽ có 1 ounce (khoảng 0,03 kg) được dùng trong ngành công nghiệp xe hơi.
Chính phủ các nước đang hỗ trợ cho người dân chuyển sang dùng các loại phương tiện tiết kiệm năng lượng và các nhà sản xuất xe hơi cũng đang không ngừng đưa ra các dòng xe như vậy. Hiện đã có nhiều khách hàng chờ để mua được xe điện Model 3 có giá chỉ 35.000 USD của Tesla. Chervolet trong năm nay cũng sẽ bán xe điện Bolt với giá 37.500 USD. Tại Đức, thị trường ô tô lớn nhất Châu Âu, chính phủ nước này sẽ chi 25% trong khoản ưu đãi 1,2 tỷ euro (1,4 tỷ USD) để phát triển mạng lưới trạm sạc điện cho xe trên toàn quốc. Mỹ cũng đã cho người dân khoản vay ưu đãi 7.500 USD để mua xe điện.
Nhà phân tích Andrew Miller thuộc công ty Benchmark Mineral Intelligence Ltd cho biết, “hiện có sự mở rộng sản xuất pin cho xe hơi điện diễn ra tại Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đến năm 2020, xe hybrid và xe hoàn toàn chạy bằng điện sẽ chiếm 5% thị phần xe hơi toàn cầu”.
Bloomberg đánh giá, tuy gặp nhiều thách thức nhưng ngành sản xuất bạch kim phục vụ cho sản xuất xe hơi cũng chưa chắc sẽ sụp đổ. Các nhà sản xuất vẫn đang nghiên cứu để sử dụng bạch kim vào chế tạo các thiết bị của xe hybrid. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cũng cho rằng bạch kim vẫn được dùng trong xe hybrid cho đến tận năm 2050.
Nguồn Bloomberg