Vì sao giáo dục Phần Lan tốt nhất thế giới?

→Học cách giáo dục của người Sing

→Khoảng cách giàu nghèo "1 ngày và 10 năm"

Nhiều người đã quen thuộc với khuôn mẫu của sự ghi nhớ, kiểu học thuộc lòng và cách làm việc chăm chỉ của các quốc gia Đông Á. Nhiều quốc gia trong số này, như Trung Quốc, Singapore và Nhật Bản thường xếp hạng ở vị trí số một trong cả toán và khoa học.

Một số chuyên gia hướng tới mô hình này như một điều mà người Mỹ mong muốn trở thành. Làm việc nhiều hơn! Học tập chăm chỉ hơn! Sống ít hơn. Thực tế và số liệu không nói dối, những quốc gia này hoạt động tốt hơn Mỹ nhưng vẫn có thể có cách tốt hơn và lành mạnh hơn để giải quyết vấn đề này.

Phần Lan là câu trả lời, một đất nước phong phú về cải cách trí tuệ và giáo dục trong nhiều năm qua đã khởi xướng một số thay đổi mới lạ và đơn giản giúp họ hoàn toàn cách mạng hóa hệ thống giáo dục. Họ vượt trội hơn Hoa Kỳ và đang bắt kịp các quốc gia Đông Á.

Nhưng cách họ làm như thế nào?. Dưới đây là 5 lý do tại sao hệ thống giáo dục của Phần Lan vượt trội so với Mỹ và thế giới.

1. Phần Lan không có các bài kiểm tra tiêu chuẩn hóa

Thông thường, các bài kiểm tra, dù là trắc nghiệm hay tự luận, là cách thức chúng ta đánh giá mức độ hiểu biết của người kiểm tra về một môn học hoặc chủ đề nào đó. Cách làm này kéo theo việc học sinh sẽ học cách nhồi nhét để vượt qua bài kiểm tra và giáo viên sẽ giảng dạy với mục đích duy nhất là học sinh đậu kỳ thi. Trong mối tương quan này, việc học tập đã bị ném ra ngoài.

Phần Lan không có các bài kiểm tra tiêu chuẩn hóa. Ngoại lệ duy nhất của họ là một kỳ thi được gọi là kỳ thi thi tuyển quốc gia. Đây là một kỳ thi tự nguyện cho học sinh vào cuối năm học phổ thông. Tất cả trẻ em trên khắp Phần Lan được phân loại trên cơ sở cá nhân và hệ thống chấm điểm bởi giáo viên của họ. Việc theo dõi tổng thể được thực hiện bởi Bộ Giáo dục bằng cách lấy mẫu các nhóm trên các phạm vi khác nhau của các trường.

2. Tiêu chuẩn đặt ra cho các giáo viên rất cao

Có rất nhiều than phiền về các giáo viên và đôi khi chúng đúng. Nhưng ở Phần Lan, tiêu chuẩn đặt ra cho các giáo viên rất cao. Và thường thì không có lý do để có một hệ thống “phân loại” nghiêm ngặt cho giáo viên. Pasi Sahlberg, Giám đốc của Bộ Giáo dục Phần Lan, kiêm tác giả cuốn sách “Bài học Phần Lan: Thế giới có thể học hỏi gì từ sự thay đổi giáo dục ở Phần Lan?” từng nói:

“Không có từ giải trình ở Phần Lan… Giải trình là điều còn lại sau khi đã trừ đi trách nhiệm.”

Tại Phần Lan, tất cả giáo viên được yêu cầu phải có bằng thạc sĩ trước khi vào nghề. Chương trình đào tạo là những trường chuyên nghiệp nghiêm ngặt và có chọn lọc nhất trong cả nước. Nếu giáo viên không làm việc tốt thì đó là trách nhiệm của riêng hiệu trưởng phải làm điều gì đó để điều chỉnh.

Mối quan hệ động giữa thầy và trò trong giáo dục, trong đó vốn dĩ người giáo viên phải đạt đến trình độ thạc sĩ để hành nghề, không thể đơn giản hóa thành những bài kiểm tra tĩnh được tiêu chuẩn hóa. Việc giáo dục cần phải được thực hiện trên cơ sở cá nhân.

4. Đoàn kết, hợp tác, không cạnh tranh

Trong khi hầu hết người Mỹ và các nước khác nhìn hệ thống giáo dục là một trong những cuộc thi lớn theo chủ thuyết Darwin thì người Phần Lan nhìn khác đi. Sahlberg trích dẫn một dòng từ một nhà văn tên Samuli Paronen: “Người chiến thắng thực sự không cạnh tranh.”

Trớ trêu thay, chính thái độ không tranh lại đặt Phần Lan lên tốp đầu thế giới. Trong hệ thống giáo dục của Phần Lan không có danh sách các trường điểm hoặc giáo viên giỏi. Nơi đó không phải là môi trường cạnh tranh, thay vào đó, sự hợp tác là tiêu chuẩn.

Hệ thống giáo dục Phần Lan có 9 năm học bắt buộc. Sau 9 năm này, hoặc khi học sinh 16 tuổi, việc học tập như thế nào là quyền tùy chọn của mỗi học sinh.

4. Chỉ cần điều cơ bản

Nhiều hệ thống trường học rất quan tâm đến việc tăng điểm kiểm tra và hiểu biết về môn toán và khoa học. Họ có xu hướng quên đi những gì tạo thành một môi trường học tập và sinh ra những học sinh hạnh phúc, hài hòa, khỏe mạnh. Nhiều năm trước, hệ thống trường học của Phần Lan cần một số cải cách nghiêm túc.

Quốc gia này tập trung vào việc quay lại những điều cơ bản. Họ tìm cách làm cho môi trường học đường trở thành một nơi công bằng hơn.

5. Đi học trễ hơn

Ở đây người Phần Lan lại tiếp tục thay đổi với các chi tiết rất nhỏ. Học sinh bắt đầu đi học khi chúng được bảy tuổi. Đây là cách giúp trẻ tự do phát triển trong những năm thơ ấu, không bị ràng buộc vào giáo dục bắt buộc. Điều này giúp trẻ em thật sự là trẻ em và tuổi thơ được giữ lại.

Hệ thống giáo dục Phần Lan có 9 năm học bắt buộc. Sau 9 năm này, hoặc khi học sinh 16 tuổi, việc học tập như thế nào là quyền tùy chọn của mỗi học sinh.

Chỉ cần nhìn từ một quan điểm tâm lý, đây là một lý tưởng giải phóng. Tuy vậy cũng có giai thoại cho rằng nhiều học sinh thực sự cảm thấy như họ đang bị mắc kẹt trong một nhà tù. Phần Lan làm giảm bớt lý tưởng cưỡng bức này và thay vào đó là lựa chọn để chuẩn bị cho con cái của họ cho thế giới thực.

Nguồn Weforum