Góc khuất của kinh đô sòng bạc Macao

Trong các đơn vị hành chính trực thuộc quản lý của Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Macao là nơi duy nhất được cấp phép kinh doanh sòng bạc, và chỉ hơn mười năm, xứ sở yên bình này đã trở thành kinh đô hoa lệ của những con bạc đến từ Trung Quốc.

Năm 2006, doanh thu từ các sòng bạc tại Macao đã vượt qua cả “ông trùm” Las Vegas và hiện còn gấp tới 6 lần. Dù vậy, sự gia tăng lợi nhuận nhanh chóng từ hình thức bài bạc này cũng có cái giá của nó, và nhiều người dân Macao bắt đầu hoài nghi, phải chăng sự tăng trưởng kinh tế tại mảnh đất thuộc địa xưa cũ của Bồ Đào Nha là quá nhanh và ẩn chứa nhiều nguy hiểm.

Ông Samuel Huang, phó giáo sư tại Học viện Bách Khoa Macao, người chuyên nghiên cứu về các vấn đề sòng bạc, bày tỏ: “Bạn không thể biết chắc rằng liệu kinh doanh sòng bạc có thể đem lại lợi ích cho toàn xã hội hay không”.

Nhắc tới những khía cạnh bạo lực đang phát sinh ngay chính tại thành phố này, hãy nghe câu chuyện của luật sư người Bồ Đào Nha Jorge Menezes (47 tuổi).

Tháng trước, khi đang đưa đứa con trai năm tuổi của mình tới trường, ông đột ngột bị tấn công bởi hai người đàn ông lạ mặt giữa thanh thiên bạch nhật mà lý do được ông cho là có liên quan tới công việc của mình.

“Tôi đang đi cùng con trai thì đột nhiên bị một cú đánh mạnh giáng vào sau đầu gây chảy máu. Tôi vội xoay người lại, và gã đàn ông đứng đó tiếp tục đánh thẳng vào mặt tôi, trong khi một gã khác tiến tới phía sau tôi. Tôi không thể bỏ chạy vì có con tôi ở đó, tôi phải bảo vệ cho nó”. Vụ tấn công xảy ra chỉ cách văn phòng làm việc của Menezes có một tòa nhà.

Bị thương ở cổ tay và phải khâu nhiều mũi ở vùng đầu, Menezes kể rằng những kẻ tấn công đã dùng gạch làm hung khí. “Người ta nói với tôi đấy là kiểu tấn công đặc trưng của bọn mafia ở Trung Quốc lục địa, bởi cầm gạch trên tay sẽ không bị coi là cầm vũ khí” – Menezes kể.

Người phát ngôn của Sở Cảnh sát Macao xác nhận rằng vị luật sư đã bị tấn công bởi hai người đàn ông Trung Quốc. Sở cho biết vẫn sẽ tiếp tục điều tra vụ việc này.

Trong quá trình được chuyển giao chủ quyền về phía Trung Quốc, tình trạng bạo lực nặng nề đã diễn ra tại Macao và cướp đi sinh mạng của 37 người chỉ riêng trong năm 1999 - dù tình trạng này đã phần nào được kiểm soát khi lãnh địa này trở thành sòng bạc lớn của châu Á.

Tuy thế, nhiều vụ việc xảy ra gần đây cũng khiến cho dư luận bất an về một môi trường an toàn tại mảnh đất này. Năm 2012, một tay môi giới sòng bài (junket operator) tại Macao, Ng Man-sun đã bị đánh tơi tả bởi 6 gã đàn ông ngay tại khách sạn của mình, nguyên nhân là do vụ cãi vã với người tình cũ.

Thành phố cũng lo ngại làn sóng bạo lực sẽ lan rộng sau khi trùm mafia Wan Kuok-kio (biệt danh Răng mẻ) mãn hạn tù vào tháng 12 năm nay, sau 15 năm thụ án.

Luật sư chuyên về các vụ việc liên quan tới sòng bạc, ông Jorge Menezes người Bồ Đào Nha, cho biết ông đã bị tấn công vì chính công việc ông đang theo đuổi tại thành phố này.

Luật sư Menezes cho biết ông ít khi giao lưu bên ngoài và không nghĩ rằng vụ tấn công nhằm vào mình xuất phát từ động cơ cá nhân: “Tôi chắc chắn nguyên nhân có liên quan tới công việc của mình. Đó hẳn là một trận đòn dằn mặt nhằm buộc tôi rút lui khỏi sự nghiệp luật sư của mình trong vài tháng. Hiện tôi đang theo đuổi những vụ án có khả năng làm phương hại trực tiếp hay gián tiếp tới một số đơn vị hay cá nhân”, vị luật sư khẳng định, song từ chối đưa ra một cái tên cụ thể bị tình nghi đứng sau vụ tấn công.

Nhằm đề phòng những vụ tấn công khác có thể xảy ra, Menezes đã thuê một nhân viên bảo vệ kiêm thư ký riêng cho riêng mình, song bản thân vẫn kiên quyết theo đuổi các vụ án và đứng ra đại diện cho các khách hàng của mình.

Ông Steve Vickers, cựu sĩ quan tình báo của sở cảnh sát Hồng Kông - đồng thời là một chuyên gia nghiên cứu về các hoạt động của hội Tam Hoàng, cho rằng bản chất của mô hình kinh doanh sòng bạc tại Macao có sợi dây ràng buộc chặt chẽ với tội phạm có tổ chức.

“Tình hình đã thay đổi nhanh chóng trong hơn mười năm qua, khi chiếc bánh thị phần và lợi ích tăng nhanh về lượng. Vấn đề không chỉ nằm ở những cá nhân như trùm Răng mẻ, mà thực chất đang tồn tại những kẻ hoạt động ngấm ngầm, chúng muốn tránh các vụ ẩu đả công khai, bởi những vụ lùm xùm đó chỉ thu hút sự chú ý chứ chẳng lợi lộc gì cho việc làm ăn của chúng”, ông Vickers cho biết. Hiện ông đang điều hành một trung tâm chuyên tư vấn về tình báo và giảm thiểu rủi ro (SVA).

Mặc dù vậy, theo số liệu của Phòng thư ký An ninh tại Macao, thành phố này vẫn có thể coi là vùng đất an toàn, bởi số vụ gây án diễn ra trong vòng ba tháng đầu năm được ghi nhận ở con số 182, tức là chỉ bằng một phần ba so với cùng kỳ năm ngoái. Có 500.000 cư dân đang sinh sống, song hơn 30 sòng bạc tại Macao đang thu hút đến 28 triệu khách mỗi năm.

Vickers cho rằng mặc dù những sòng bạc lớn của thành phố - thuộc quyền sở hữu của những ông trùm Hoa Kỳ như Steve Wynn và Sheldon Adelson - được đăng ký hoạt động hợp pháp và vận hành theo đúng quy định, song thực chất môi trường sòng bạc lại “rất lộn xộn”.

Những tay chơi đại gia đến từ Trung Quốc lục địa là mỏ vàng cho những sòng bài tại Macao và được dẫn dắt tới đây bởi những tay môi giới (Junket operator). “Bè lũ môi giới đóng vai trò quan trọng trong cuộc chơi này. Chúng điều phối các nguồn tiền, tìm kiếm các khách hàng tiềm năng và thông qua đó, chúng làm lũng đoạn thị trường vốn tại Trung Quốc. Sự thật là nhiều tay môi giới bài bạc ở Trung Hoa nằm dưới sự quản lý của những nhóm hội Tam Hoàng”.

Chính phủ Trung Quốc kiểm soát và đưa ra định mức về lượng tiền mặt mà một cá nhân có thể mang ra ngoài đất nước, tối đa không quá 20.000 Nhân dân tệ/ngày (tương đương 3.262 đô la Mỹ) và những công dân đi du lịch đến Macao lại càng phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định trên.

Dù vậy, ông Vickers cho rằng Trung Quốc lại đang khuất mắt cho qua tình trạng lạm dụng kiểm soát vốn. Song ông cũng nói thêm là tình thế này có thể sẽ khác, nếu nhà lãnh đạo mới của quốc gia này đưa ra những biện pháp mạnh tay nhằm đối phó với nạn tham nhũng (giữa những quan ngại về tình trạng quan chức chính phủ đang rót tiền của mình vào những sòng bài tại Macao).

Chính quyền Macao hiện chưa đưa ra bình luận nào trước những câu hỏi đặt ra của CNN.

Các băng đảng Tam Hoàng cũng bị nghi là có dính líu tới đường dây cung cấp gái gọi, dù trên thực tế mại dâm ở Macao không phải là hoạt động bất hợp pháp.

Trong báo cáo năm 2012, Hoa Kỳ đã liệt Macao vào diện cần theo dõi đặc biệt về nạn buôn người. Báo cáo cho hay nhiều phụ nữ đã trở thành nạn nhân của những thông tin việc làm lừa đảo tại đây, thay vì trở thành nhân viên tại sòng bạc, họ bị ép trở thành gái bán dâm.

Giờ đây, những vỉa hè và đường ngầm ở Macao rải đầy những tờ rơi ghi số điện để gọi gái hay thông tin về các phòng tắm hơi, các câu lạc bộ múa cột.

Trước cảnh tượng như thế, ông Huang nói: “Tôi chẳng biết phải giải thích cho con cái mình như thế nào về chuyện này.”

Các nhà chức trách thành phố đang nỗ lực nhằm biến Macao thành một điểm đến du lịch đa dạng, với những tụ điểm giải trí thu hút các gia đình thay vì chỉ hướng đến những kẻ ham mê trò đỏ đen. Những khu nghỉ dưỡng mới đang mọc lên, với bể bơi, bãi biển nhân tạo và hàng quán cao cấp, song xem ra doanh thu đem về chẳng là bao so với số tiền bỏ ra trên những ván bài.

Ông Huang ngán ngẩm: “Tạo ra một môi trường thu hút du lịch gia đình tại Macao sẽ chẳng phải chuyện dễ dàng gì.”

Nguồn Dân Việt