Diễm Quỳnh Thứ Ba | 22/05/2018 08:48

Thách thức lớn của thế kỷ XXI là học cách tiêu thụ ít hơn

Tổng lượng tiêu thụ nguyên liệu của thế giới, từ rừng đến nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản cho kim loại, là hơn 80 tỷ tấn mỗi năm.

Nhìn trời đêm, đoán tăng trưởng GDP

Sự mất cân bằng hệ sinh thái là chủ đề bàn tán từ nhiều năm qua. Từ nạn phá rừng đến cạn kiệt đất, động vật tuyệt chủng, biến đổi khí hậu đã mang vô số những rắc rối. Chúng ta đang sống trong thời kỳ hiện đại và chúng ta được nhắc nhở hàng ngày về tương lai không chắc chắn trên một hành tinh không ổn định.

Tiêu thụ không cân bằng

Trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã công bố ước tính tổng lượng tiêu thụ vật liệu của thế giới, bao gồm tất cả mọi thứ từ cá đến vật nuôi, khoáng sản đến kim loại, rừng. Tất cả hơn 80 tỷ tấn mỗi năm. Mức độ tiêu thụ bền vững là khoảng 50 tỷ tấn mỗi năm, các nhà khoa học đã chứng minh. Điều này đã vượt qua mốc 60%.

Điều này có nghĩa là chúng ta đang ăn mòn trên sự sống. Điều này nghe có vẻ trừu tượng, nhưng chúng ta có thể thấy những hậu quả xung quanh. Những khu rừng biến mất. Mặt đất nông nghiệp đang chuyển sang bụi. Những bãi biển lớn ven biển đã trở thành những khu vực chết.

Tuy nhiên, tiêu thụ nguyên liệu không được phân bố đều trên toàn bộ dân số. Người dân ở các quốc gia giàu có tiêu thụ nhiều hơn phần còn lại của thế giới, theo số liệu gần đây nhất. Dân cư trung bình của một nước có thu nhập cao trung bình đốt cháy 28 tấn mỗi năm. Ngược lại, người dân ở các nước thu nhập thấp sử dụng ít hơn hai tấn mỗi năm. Người Ấn Độ tiêu thụ 3,6 tấn. Người dân ở các nước có thu nhập trung bình cao như Trung Quốc và Brazil tiêu thụ khoảng 12 tấn. Đó là đúng trên mức trung bình của thế giới, và ít hơn một nửa số tiền được tiêu thụ bởi các đối tác của họ ở các quốc gia như Anh và Mỹ.

Thach thuc lon cua the ky XXI la hoc cach tieu thu it hon
Thu nhập càng tăng thì lượng như cầu tiêu thụ nguyên liệu càng tăng

Nếu tất cả mọi người trên thế giới tiêu thụ nhiều như người bình thường ở nước có thu nhập cao trung bình, chúng ta sẽ cần 3,8 tấn nguyên liệu để duy trì.

Nếu chúng ta muốn biết ai là người có lỗi cho cuộc khủng hoảng sinh thái của chúng ta, dữ liệu rõ ràng. Từ năm 1990, tiêu thụ toàn cầu hàng năm đã tăng thêm 33 tỷ tấn, đẩy chúng ta vào sâu trong khu vực khẩn cấp. Tăng trưởng tiêu thụ bình quân đầu người của các nước giàu chiếm 81%.

Không phải mọi con người đều gây ra khủng hoảng tiêu thụ nguyên liệu

Chúng ta đang làm mất ổn định sinh vật hành tinh của chúng ta. Nhưng mức độ tiêu thụ ở mỗi quốc gia khác nhau, có những quốc gia lượng tiêu thụ thấp, thật sự không ảnh hưởng đến cuộc khủng hoảng nguyên liệu.

Nếu muốn chúng ta có một cuộc sống tốt đẹp để tồn tại, các nước giàu sẽ phải giảm mức tiêu thụ của họ và nhanh chóng. Mọi người lo ngại rằng cắt giảm tiêu thụ tới 75% , số tiền cần thiết cho các nước giàu hoạt động ở ranh giới an toàn.

Xem xét Costa Rica, ví dụ. Tiêu thụ bình quân đầu người của Costa Rica chỉ ở mức bền vững, nhưng họ có một số chỉ số phát triển con người cao nhất trên thế giới. Costa Ricans có có tuổi thọ trung bình cao hơn người Mỹ. Theo nghĩa này, Costa Rica là một trong những nền kinh tế hiệu quả nhất trên trái đất: nó mang lại mức độ cao của con người hạnh phúc với áp lực sinh thái tương đối ít. Nhiều chuyên gia cho rằng, các quốc gia như Mỹ và Thụy Điển nên chú ý đến những nước như Costa Rica.

Làm thế nào chúng ta có thể giảm nhu cầu năng lượng toàn cầu?

Dự báo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho thấy nhu cầu năng lượng toàn cầu đang tăng lên gần 30% vào năm 2020, thiết lập giai đoạn tăng trưởng lớn trong khí thải carbon dioxide đang làm ấm hành tinh của chúng ta. Nhưng việc đẩy mạnh hiệu quả năng lượng sẽ giúp thế giới không chỉ tránh được sự tăng trưởng về nhu cầu năng lượng mà thực sự làm giảm nhu cầu toàn cầu xuống dưới mức năm 2006 vào năm 2020.

Chúng ta có thể giảm lượng năng lượng chúng ta sử dụng bằng cách ngăn chặn sự lãng phí nhiệt và điện trong các tòa nhà và các quy trình công nghiệp và bằng cách chuyển sang ánh sáng và thiết bị hiệu quả. Chúng ta cũng có thể tiết kiệm một lượng lớn năng lượng bằng cách tái cơ cấu ngành giao thông vận tải. 

Thach thuc lon cua the ky XXI la hoc cach tieu thu it hon
 

Các tòa nhà chịu trách nhiệm cho một phần lớn tiêu thụ điện năng toàn cầu và sử dụng nguyên liệu thô. Tại Hoa Kỳ, các tòa nhà chiếm 70% lượng điện sử dụng và gần 40% tổng lượng khí thải CO2. Trang bị thêm các tòa nhà hiện có với cách điện tốt hơn và các thiết bị hiệu quả hơn có thể giảm 20% năng lượng sử dụng năng lượng. Một nhóm kiến ​​trúc sư và kỹ sư tư duy chuyển tiếp ở Mỹ đã đặt ra Kiến trúc 2030 Challenge, với mục tiêu giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong các tòa nhà mới 80% vào năm 2020 trên đường đi hoàn toàn trung tính cacbon vào năm 2030.

Ánh sáng cũng mang đến những cơ hội tuyệt vời để nâng cao hiệu quả. Phần lớn năng lượng mà chúng ta sử dụng cho chiếu sáng ngày nay bị lãng phí như nhiệt hơn là sử dụng cho chiếu sáng, vì vậy việc chuyển sang ánh sáng hiệu quả hơn có thể có một khoản hoàn vốn nhanh. 

Trao đổi bóng đèn thông thường cho đèn huỳnh quang compact hiệu quả năng lượng (CFL), ví dụ, có thể cắt giảm sử dụng năng lượng 75%, tiết kiệm tiền điện. Và CFL kéo dài gấp 10 lần. Năng lượng được tiết kiệm bằng cách thay thế một bóng đèn sợi đốt 100 watt thông thường với một CFL trong suốt cuộc đời của nó là đủ để lái một chiếc Toyota Prius hybrid từ New York đến San Francisco. Nếu tất cả mọi người trên khắp thế giới thực hiện công tắc và chuyển sang sử dụng năng lượng hiệu quả cao, văn phòng, công nghiệp và đường phố, tổng công suất sử dụng điện của thế giới sẽ giảm 12%, tương đương với 705 nhà máy điện chạy bằng than.