Sống khỏe ở văn phòng

Theo báo cáo về nơi làm việc năm 2022 của Gallup, 44% người được khảo sát trên thế giới phải chịu sự căng thẳng đáng kể mỗi ngày ở nơi làm việc. Các báo cáo khác cũng chỉ ra trầm cảm và lo âu khiến nền kinh tề toàn cầu thiệt hại về năng suất xấp xỉ 1.000 tỉ USD; ước tính 1 triệu lao động vắng mặt mỗi ngày do căng thẳng... Tất cả cho thấy tình trạng căng thẳng liên quan đến công việc đang gia tăng và gây thiệt hại đáng kể cho doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Đó là lý do tại trung tâm của TP.HCM nhộn nhịp, một cuộc cách mạng thầm lặng đang diễn ra. Các doanh nghiệp Việt Nam đang thay thế không gian văn phòng truyền thống bằng một khái niệm mới: nơi làm việc tập trung vào sức khỏe. Sự thay đổi này, được thúc đẩy bởi nhận thức ngày càng tăng về sức khỏe của nhân viên và lợi ích của môi trường làm việc lành mạnh hơn, đang định hình lại bộ mặt văn hóa doanh nghiệp tại Việt Nam.

Từ văn phòng hữu hình đến môi trường vô hình

Khái niệm về một nơi làm việc tập trung vào sức khỏe không chỉ là một xu hướng, mà là phản ứng trước sự thay đổi của lực lượng lao động. Khi nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển, nhu cầu về một cuộc sống làm việc cân bằng và viên mãn hơn cũng tăng theo. Nhân viên đang tìm kiếm môi trường ưu tiên sức khỏe thể chất và tinh thần. Doanh nghiệp cũng nhận ra đầu tư vào sức khỏe của nhân viên không chỉ là điều tốt mà còn là điều bắt buộc.

Khi nhân viên gặp rắc rối với văn phòng hữu hình, nhiều khả năng họ có nhận thức tiêu cực về mức độ hạnh phúc tâm lý tích cực, sức khỏe thể chất và tâm lý, cũng như sự gắn kết của chính họ so với những người không gặp rắc rối, nghiên cứu của Robertson Cooper cho biết. 

Một nghiên cứu của Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) đã được tiến hành vào năm 2015 về mối liên hệ giữa môi trường vật lý và sức khỏe của người lao động đã xác nhận mối liên hệ thuận chiều của 2 đại lượng. PHE ước tính văn phòng tác động đến khoảng 20% năng suất cá nhân của người làm việc, vì vậy gợi ý các tổ chức cần áp dụng một cách tiếp cận toàn diện hơn để hỗ trợ sức khỏe và hạnh phúc của lực lượng lao động. 

“Tác động của kiến trúc đến sức khỏe là rất đáng kể, đặc biệt là khi xét đến việc mọi người thường dành khoảng 90% thời gian ở trong nhà”, ông Michel Cassagnes, Chủ tịch Tiểu ban Xây dựng EuroCham, nhận xét. Theo ông Michel, các chứng nhận như LEED, EDGE và Green Mark đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng các tòa nhà không chỉ bền vững với môi trường mà còn thúc đẩy sức khỏe và sự thoải mái của con người. Việc một tòa nhà tại TP.HCM đạt được chứng nhận WELL gần đây cho thấy xu hướng ngày càng tăng hướng tới việc tạo ra các không gian ưu tiên sức khỏe và sự thoải mái của người cư ngụ.

Nơi làm việc tập trung vào sức khỏe không chỉ là những chiếc ghế công thái học và đồ ăn nhẹ lành mạnh. Đó là một cách tiếp cận toàn diện, xem xét toàn bộ trải nghiệm của nhân viên. Điều này bao gồm các yếu tố như chất lượng không khí, ánh sáng, mức độ tiếng ồn và thậm chí cả cách bố trí không gian văn phòng.

“Kiến trúc đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường chăm sóc sức khỏe. Những nhà thiết kế kết hợp các yếu tố sức khỏe đang trực tiếp đóng góp vào không gian sống lành mạnh”, ông Ziad Ghosn, Giám đốc Quản lý Dự án tại TwoG Architecture, cho biết. 

Một trong những xu hướng nổi bật nhất trong môi trường làm việc tập trung vào sức khỏe là sự phổ biến ngày càng tăng của chứng nhận WELL. Chứng nhận này do Viện Xây dựng WELL Quốc tế phát triển, đánh giá các tòa nhà dựa trên tác động của chúng đối với sức khỏe con người. Từ chất lượng không khí và độ tinh khiết của nước đến âm học và sự thoải mái về nhiệt, chứng nhận WELL đảm bảo rằng các tòa nhà được thiết kế và vận hành để thúc đẩy sức khỏe của người cư ngụ.

“Khi nhận thức về tầm quan trọng của môi trường sống lành mạnh ngày càng tăng, chứng nhận WELL sẽ trở thành một yếu tố khác biệt đáng kể trên thị trường bất động sản”, vị lãnh đạo có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kiến trúc của EuroCham nhận định.

BASF Việt Nam, một công ty hóa chất toàn cầu, là ví dụ điển hình trong việc tạo ra những nơi làm việc tập trung vào sức khỏe tại Việt Nam. Văn phòng mới của họ tại Deutsches Haus, TP.HCM không chỉ bền vững mà còn được thiết kế để ưu tiên sức khỏe và hạnh phúc của nhân viên. “Sáng kiến tương lai của công việc cùng phát triển bền vững là trọng tâm và nguyên lý thiết kế của văn phòng mới: ưu tiên sức khỏe thể chất và tinh thần của nhân viên, đồng thời giảm thiểu tác động tới môi trường”, ông Erick Contreras, Tổng Giám đốc BASF Việt Nam, cho biết. 

Văn phòng mới mang lại nhiều tính năng hiện đại như thiết kế ứng dụng công thái học nhằm tạo sự thoải mái cho người dùng, giúp tăng năng suất làm việc, hoặc chỗ ngồi linh hoạt giúp nhân viên có thêm nhiều lựa chọn về chỗ ngồi mỗi ngày tùy thuộc vào sở thích và tính chất công việc, sử dụng ánh sáng tự nhiên và hệ thống giám sát chất lượng không khí và tiếng ồn trong văn phòng. “Những công năng này được thiết kế và áp dụng nhằm chăm sóc sức khỏe, an toàn và nâng cao hiệu suất làm việc của nhân viên”, ông Erick nói thêm. 

Thách thức và cơ hội

Mặc dù lợi ích của nơi làm việc tập trung vào sức khỏe là rõ ràng, nhưng việc triển khai các sáng kiến như vậy có thể đặt ra những thách thức. Một trong những rào cản lớn nhất là chi phí. Xây dựng và duy trì một tòa nhà được chứng nhận WELL có thể tốn kém và không phải doanh nghiệp nào cũng đủ khả năng đầu tư vào một dự án như vậy.

Ông Ziad Ghosn của TwoG Architecture, đơn vị đã thiết kế vài tòa nhà đạt chứng nhận bền vững và sức khỏe tại TP.HCM, phân tích những khó khăn tiềm ẩn mà kiến trúc sư và nhà thầu có thể phải đối mặt khi xây dựng. Những khó khăn này bao gồm sự phức tạp trong thiết kế tòa nhà xanh, việc tích hợp công nghệ và hệ thống, việc tuân thủ các yêu cầu chứng nhận cũng như việc cân bằng chi phí và tính bền vững.

Xây dựng một công trình hiệu suất cao, được chứng nhận xanh đòi hỏi phải lập kế hoạch, phối hợp và tuân thủ cẩn thận theo cả tiêu chuẩn của Việt Nam cũng như quốc tế. Các kiến trúc sư và kỹ sư phải vật lộn với việc tích hợp một số tiêu chuẩn thiết kế bắt buộc theo yêu cầu của LEED và WELL, đặc biệt là với các hệ thống tiết kiệm năng lượng, các biện pháp tiết kiệm nước và vật liệu bền vững, đồng thời vẫn duy trì tính toàn vẹn về mặt cấu trúc và tính thẩm mỹ của tòa nhà.

Kết hợp các công nghệ và hệ thống tiên tiến, chẳng hạn như quản lý năng lượng - thường đạt được thông qua việc chỉ định các hệ thống MEP tiên tiến, điều khiển thông minh và hệ thống xây dựng tự động không cần chạm, hệ thống mặt tiền hiệu suất cao, tất cả đều có tác động đáng kể đến giá của dự án.

Việc đạt được chứng nhận LEED và WELL liên quan đến việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chí và tiêu chuẩn hiệu suất cụ thể. Đôi khi, các yêu cầu có thể xung đột với những quy định xây dựng của địa phương. Kiến trúc sư và kỹ sư có nhiệm vụ và trách nhiệm ưu tiên tuân thủ tại địa phương.

Những hoạt động xây dựng xanh thường liên quan đến chi phí trả trước cao hơn so với các kỹ thuật xây dựng thông thường. Kiến trúc sư và nhà thầu cần tìm ra sự cân bằng phù hợp giữa việc kết hợp các tính năng bền vững và quản lý dự án.

Tuy nhiên, phần thưởng tiềm năng của một nơi làm việc tập trung vào sức khỏe vượt xa chi phí. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những môi trường như vậy có thể dẫn đến tăng năng suất, giảm tình trạng vắng mặt và cải thiện tinh thần của nhân viên. Khi các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục cạnh tranh để giành được nhân tài hàng đầu, việc đầu tư vào phúc lợi của nhân viên ngày càng trở nên quan trọng.

Theo kinh nghiệm của ông Ziad Ghosn, một công ty chọn thiết lập văn phòng bên trong tòa nhà được chứng nhận WELL sẽ bù đắp được khoản đầu tư bằng những lợi ích tăng thêm cho cả nhân viên và công ty. Những lợi ích này bao gồm cải thiện môi trường làm việc, tăng năng suất và hiệu suất, thu hút và giữ chân nhân tài và nâng cao hình ảnh công ty.

Một tòa nhà được chứng nhận WELL tạo ra môi trường làm việc tích cực hỗ trợ một nơi làm việc vui vẻ. Sự hài lòng của nhân viên có thể đo lường được và các số liệu đã chỉ ra rằng làm việc trong một không gian văn phòng thoải mái và lành mạnh có nhiều khả năng khuyến khích nhân viên thể hiện tốt nhất.

Các công ty ưu tiên phúc lợi của nhân viên bằng cách thiết lập văn phòng tại các tòa nhà được chứng nhận WELL có thể thu hút nhân tài hàng đầu và cải thiện tỉ lệ giữ chân nhân viên. Những nhân viên tương lai ngày càng tìm kiếm nơi làm việc ưu tiên sức khỏe, phúc lợi và tính bền vững vì các công nghệ và chiến lược thiết kế này ngày càng dễ đạt được và giá cả phải chăng hơn.

Các công ty hoạt động tại những tòa nhà được chứng nhận WELL có thể cải thiện danh tiếng thương hiệu của mình bằng cách thể hiện cam kết của họ đối với sức khỏe và phúc lợi của nhân viên. Điều này chứng tỏ rằng công ty quan tâm đến việc tạo ra một môi trường làm việc tích cực và có trách nhiệm xã hội.

Dưới góc nhìn của một kiến trúc sư, ông Michel Cassagnes của EuroCharm tin rằng một môi trường tập trung vào sức khỏe nên hướng đến mục tiêu cải thiện sức khỏe tổng thể. “Điều này có thể đạt được bằng cách kết hợp các khía cạnh thể chất, tinh thần, cảm xúc và xã hội của sức khỏe vào thiết kế”, ông Michel cho biết. 

Có thể xây dựng một môi trường tập trung vào sức khỏe bằng cách cẩn thận cân nhắc những yếu tố thiết kế như ánh sáng tự nhiên, các yếu tố công thái học, không gian thư giãn, khu vực tương tác xã hội, sử dụng vật liệu bền vững và đảm bảo khả năng tiếp cận. 

“Trừ khi khách hàng của chúng tôi yêu cầu cụ thể chứng nhận WELL, chúng tôi luôn ưu tiên các mục tiêu về tính bền vững và sức khỏe mà không nhất thiết phải theo đuổi chứng nhận chính thức”, ông Michel, người đồng thời điều hành Công ty Kiến trúc Archetype, bình luận. 

“Một môi trường tập trung vào sức khỏe nên cố gắng cải thiện sức khỏe tổng thể”, ông Michel Cassagnes giải thích. “Điều này có thể đạt được bằng cách kết hợp các khía cạnh sức khỏe về thể chất, tinh thần, cảm xúc và xã hội vào thiết kế”, ông nói thêm.