Khắc Bình Thứ Hai | 23/10/2023 16:44

Khán giả học: Phiếu khảo sát quyền lực quyết định thành công của phim

Không chỉ dừng lại ở doanh thu, khán giả còn có thể quyết định thành bại của một bộ phim từ các buổi chiếu thử.

Đã có nhiều sách viết về quá trình sản xuất phim, công việc của đạo diễn, biên kịch, quay phim và dựng phim; thế nhưng cho đến nay, vẫn còn ít tác phẩm bàn về điện ảnh dưới góc nhìn từ khán giả. Trong Khán giả học, Tiến sĩ Kevin Goetz đã tiên phong đưa ra cách tiếp cận mới mẻ khi đặt khán giả vào vị trí trung tâm và khảo sát những điều họ chờ đợi ở một bộ phim. 

Ý kiến của khán giả có thể thay đổi diện mạo phim

Phản hồi từ khán giả trong các buổi chiếu thử có thể giúp bộ phim nâng chất lượng về mặt nghệ thuật lẫn doanh thu. Để nêu bật tầm quan trọng của người xem thử nghiệm, Kevin Goetz đã ví von rằng: “Tờ giấy khảo sát có khối lượng chưa đến trăm gram, song lại mang sức mạnh tựa như cú móc hàm phải của võ sĩ Tyson”.

Khán giả học cho người đọc thấy rằng bộ môn nghệ thuật thứ bảy không chỉ có lịch sử huy hoàng về các nhà làm phim gạo cội và những bộ phim bất hủ, mà còn có một ngành khoa học điện ảnh phải đối mặt với nhiều thử thách. Tuy nhiên, chính nhờ những nghiên cứu từ ngành Khán giả học mà mỗi bộ phim đều có cợ hội trở thành phiên bản hoàn hảo nhất. Bên cạnh đó, Kevin Goetz còn kể những mẩu chuyện thực tế trong các buổi chiếu thử phim giúp người đọc có cơ hội chứng kiến hậu trường Hollywood từ một lát cắt khác.

Tác phẩm Khán giả học có 10 chương, phần nội dung của từng chương được liên kết chặt chẽ với nhau, giúp độc giả hiểu hơn về giai đoạn sơ khai của những bộ phim ăn khách nhất mọi thời đại như: Forrest Gump, Titanic, A History of Violence (Quá khứ bạo lực), Red Eye (Mắt đỏ)...

Sáng tạo phim ảnh như trò chơi tâm lý

Đến với Khán giả học, người đọc có thể tự tìm câu trả lời cho những thắc mắc về các tình tiết phim chỉ có trong bản chiếu thử vì đã bị lược bỏ ở bản công chiếu; hoặc lý do tại sao phim lại có kết thúc buồn khiến người xem mãi day dứt. 

Trong Khán giả học, Kevin Goetz đã thuật lại cặn kẽ quy trình của một buổi chiếu thử điển hình, từ việc lựa chọn khán giả dựa theo số liệu nhân khẩu học, phương pháp lấy khảo sát từ nhóm khán giả tập trung, tiêu chí lựa chọn địa điểm công chiếu, ghi chép lại những khoảnh khắc nào trong phim đã khiến khán giả bật cười hay òa khóc. Tác giả nhấn mạnh rằng việc lấy khảo sát từ khán giả có thể giúp nhà biên kịch, nhà sản xuất, đạo diễn… lược bỏ những chi tiết thừa hoặc thêm yếu tố mới nhằm đẩy câu chuyện lên cao trào, rõ ràng, mạch lạc để bộ phim đạt được hiệu quả tốt nhất.

Những lý giải rất thuyết phục của Kevin Goetz giúp độc giả nhận ra công việc sáng tạo phim ảnh giống như một trò chơi “đỏ đen” mang tên “tâm lý học”. Sau buổi công chiếu thử nghiệm, những tiếng vỗ tay, hò hét, hay phản ứng khóc – cười từ phía khán giả có thể trở thành “tín hiệu” dự báo mức độ thành công của phim. 

Bằng lối văn tinh tế, đi sâu vào bóc tách, nghiên cứu tâm lý của khán giả sau những buổi chiếu thử, Kevin Goetz mời gọi người đọc chiêm nghiệm những cuộc đối thoại cùng các nhà làm phim tài năng. Với những câu chuyện điện ảnh hấp dẫn từ góc nhìn về Hollywood, Khán giả học là một cuốn sách không thể bỏ qua cho những tín đồ của bộ môn nghệ thuật thứ bảy nói riêng, cũng như nghệ thuật nói chung.  

Trích đoạn

“Qua nhiều năm, các nhà nghiên cứu và những người dày dặn kinh nghiệm trong ngành công nghiệp điện ảnh đều biết rõ, thước đo then chốt cho mức độ hấp dẫn của bất kỳ bộ phim thương mại nào cũng được xác định bởi các điểm số xuất sắc và rất hay mà phim nhận được từ phản hồi của khán gia tham dự buổi chiếu thử”. 

***

“Các nhóm khán giả tập trung là một phần quan trọng trong quá trình chiếu thử phim. Họ giúp các hãng phim tìm ra lý do tại sao phim của họ hay hoặc dở”.

***

“Ngày nay, chúng tôi đã ngừng khảo sát bằng giấy và thay bằng sử dụng các thiết bị thông minh cầm tay để lấy phản hồi từ khán giả đến xem chiếu thử. Các câu trả lời ngay lập tức được tải lên trang thu thập dữ liệu bảo mật và kết quả gần như xuất hiện ngay lập tức, tiết kiệm hàng tiếng đồng hồ nhập dữ liệu bằng tay - việc tất yếu phải làm khi xử lý khảo sát bằng giấy”. 

Nhận xét của báo chí thế giới

“Mất khoảng 2 năm để anh trai tôi – Bobby và tôi làm một bộ phim. Rồi chúng tôi chiếu nó khắp thế giới và tìm hiểu xem liệu chúng tôi có vừa bỏ phí 2 năm cuộc đời hay không. Kevin luôn có mặt tại buổi chiếu thử đầu tiên đầy căng thẳng ấy, giống như người nhắc vở về bộ phim – anh ấy biết chính xác cần hỏi khán giả về điều gì. Tóm lại, công việc của Kevin là khiến các bộ phim hay hơn. Và anh đã làm như thế”. 

- Peter Farrelly – biên kịch, đạo diễn đoạt giải Oscar

“Với tư cách là nhà làm phim, đa phần công việc của chúng tôi là đưa ra các giả định về điều sẽ đem lại cho người xem một trải nghiệm đáng nhớ. Kevin đóng vai trò là người kiểm nghiệm cuối cùng các giả định ấy. Anh cùng công ty xuất sắc của mình, Screen Engine/ASI, đã lần được ranh giới giữa thứ nằm trong dự định và thứ thực sự hiệu quả”. 

- Nate Parker – diễn viên, đạo diễn, biên kịch và nhà sản xuất

“Dù bạn ngồi sau máy quay hay trước máy quay, trong trường điện ảnh hoặc trong văn phòng hãng phim, hoặc chỉ dán mắt vào màn hình dưới tư cách là người mê điện ảnh, Khán giả học sẽ giúp làm sáng tỏ giá trị của quy trình chiếu thử phim. Mọi kiến giải được minh họa bằng các câu chuyện ngoài lề thú vị ở Hollywood. Tôi chỉ ước quyển sách này xuất hiện lúc tôi bắt đầu sự nghiệp trong ngành này”. 

- Amy Pascal – nhà sản xuất kiêm cựu Chủ tịch hãng phim Sony

“Giới truyền thông thích bàn tán ai là người quyết định ‘bản dựng cuối của bộ phim’. Trên thực tế, nếu bạn muốn có một bộ phim thành công vang dội về mặt thương mại, khán giả mới là người quyết định bản dựng cuối. Thấu hiểu những gì mà khán giả thực sự nghĩ không phải là điều dễ dàng. Và Kevin là bậc thầy trong việc hỗ trợ nỗ lực này, như những gì quyển sách của anh đã tiết lộ một cách hết sức thú vị”.

- Tom Rothman – Chủ tịch Sony Pictures Entertainment Motion Picture Group

“Tôi vẫn nhớ buổi chiếu thử Bohemian Rhapsody – bộ phim mà tôi mất gần 10 năm thực hiện. Nếu bảo tôi lúc ấy cực kỳ căng thẳng thì đó đã là nói giảm nói tránh rồi. Khi đèn bật sáng, tất cả những gì tôi nhớ được là nụ cười tươi rói của Kevin. Anh nghiêng người về phía tôi và bảo: "Anh có một bộ phim siêu thành công trong tay rồi đấy và tất cả căng thẳng trong tôi tan biến". Kevin thực sự đỉnh nhất ngành này”.

- Graham King – nhà sản xuất đạt giải Oscar

Về tác giả: Kevin Goetz là nhà sáng lập kiêm Giám đốc Điều hành hãng Screen Engine, chuyên nghiên cứu thử nghiệm phần lớn các bộ phim tiếng tăm trên toàn thế giới. Với hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điện ảnh, ông còn sản xuất hàng chục bộ phim đem lại doanh thu lớn và là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ, Hiệp hội các nhà sản xuất phim Mỹ... 

Kevin Goetz đồng thời cũng là nhà thiết kế dịch vụ khảo sát, thăm dò ý kiến khán giả xem phim Postrak kiêm người chủ trì chương trình podcast Don't Kill the Messenger. Cuốn sách đầu tay Khán giả học ngay khi ra mắt đã nhận được sự đón nhận nồng nhiệt và đưa Goetz trở thành 1 trong 100 người có ảnh hưởng nhất miền Nam California theo Tạp chí Los Angeles Times.