Hành trình của hạnh phúc

Nhà nghiên cứu triết học, nhà xã hội học Frédéric Lenoir hiện sống tại Pháp. Ông dành khá nhiều thời gian vận động truyền thông cho công tác bảo vệ môi trường và động vật hoang dã. Được xem là một trong những tác gia quan tâm lớn về sinh thái nhưng phần lớn các sáng tác của Frédéric Lenoir tập trung vào lịch sử tôn giáo, tiểu luận triết học, xã hội học.

Trong gia tài khá đồ sộ hơn 50 tác phẩm của Frédéric Lenoir, Đi Tìm Hạnh Phúc - Một Hành Trình Triết Học (Du bonheur: un voyage philosophique) là một tác phẩm khá đặc biệt. Đây là một tập luận đề, trình bày những cách hiểu, tư duy và suy tư về chủ đề “hạnh phúc” trong suốt lịch sử triết học, từ cổ đại đến hiện đại.

Thay vì khởi đầu bằng một truy vấn quen thuộc “Hạnh phúc là gì?”, tác giả đã đặt ra một câu hỏi giản dị, thực tế hơn: “Điều gì làm tôi hạnh phúc?”. Và từ câu hỏi đó, Frédéric Lenoir đưa người đọc bước vào hành trình suy tư về hạnh phúc trong tư tưởng của các triết gia lớn. Người đọc sẽ lần lượt diện kiến đức Jesus, các triết gia nổi tiếng của phương Tây như Socrate, Platon, Aristote, Épicure đến Schopenhauer, Kant, Montaigne, Spinoza hay vượt đại dương, đối thoại với Đức Phật, Trang Tử...

Bằng lối kể chuyện hấp dẫn, tác giả cho người đọc thấy được khái niệm hạnh phúc thời hiện đại, đang được vẽ nên từ các tiện nghi, nhu cầu tiêu thụ vật chất và thỏa mãn bản thân, ái kỷ... Đâu biết rằng, đi từ ham muốn đã được thỏa mãn sang ham muốn chưa được thỏa mãn, sau hết, cũng chỉ là con đường đi từ thất vọng này sang thất vọng khác. Đau khổ thường là kết quả của việc ta bám chặt vào mục tiêu quá cao mà không bao giờ có thể đạt được.

Không có công thức chung nào về hạnh phúc trong cuốn sách này. Theo Frédéric Lenoir, ở một khía cạnh nào đó, hạnh phúc không thể nắm bắt, giống như nước hay gió. Ngay khi ta nghĩ mình chiếm được nó, thì nó lại sổng khỏi tay. Nếu ta có ý muốn giữ lấy nó, thì nó sẽ trốn bỏ ta. Đôi khi, nó lẩn mất khỏi nơi ta hy vọng nó sẽ có mặt, lại thình lình hiện ra vào lúc ít ngờ tới nhất.

Trong suốt hành trình tư tưởng trải dài từ Đông sang Tây này, cứ mỗi bước đi, người đọc lại biết thêm một hoặc nhiều điều về hạnh phúc. Để rồi, khi đối chiếu với hành trình tìm kiếm hạnh phúc của bản thân có thể nhận ra, khái niệm hạnh phúc mà mình đang theo đuổi có thực sự phù hợp với bản ngã. Quá trình tư duy lại về hạnh phúc của bản thân này hứa hẹn mang đến một niềm hạnh phúc lớn lao.

Trong bối cảnh xã hội khủng hoảng niềm tin và thế giới đầy bất an, kể từ lúc chính thức phát hành ở Pháp năm 2013, Đi Tìm Hạnh Phúc - Một Hành Trình Triết Học đã sớm được độc giả châu Âu đón nhận. Sau khi được dịch sang tiếng Anh, Happiness, A Philosopher’s Guide, tác phẩm càng lan tỏa khắp thế giới. 7 năm kể từ khi trình làng, trong cơn khủng hoảng COVID-19, làn sóng tìm đọc tác phẩm của Frédéric Lenoir lại càng mạnh mẽ hơn.