Dòng chảy ý thức

Trong Dòng chảy ý thức, tiến sĩ Oliver Sacks đề cập đến sự tiến hóa, thực vật học, hóa học, y học, khoa học thần kinh và nghệ thuật, đồng thời chính thức cầu viện sự giúp đỡ của những nhà khoa học và sáng tạo vĩ đại nhất – Darwin, Freud và William James.

Thoạt nhìn, cuốn "Dòng chảy ý thức" có thể khiến quý vị bị ngộp bởi dòng tựa phụ "10 bài luận xuất sắc của Tiến sĩ Oliver Sacks". Thời buổi này ai còn rảnh đi đọc một bài academic essay của một vị tiến sĩ, huống hồ ở đây tới tận 10 bài? Và Tiến sĩ Oliver Sacks là vị học giả nào mà tự tin đến mức xuất bản một cuốn sách chỉ để lưu dấu lại 10 bài luận của mình?

Tiến sĩ Oliver Sacks là một cây đa cây đề trong giới khoa học gia trên thế giới. Ông là một nhà thần kinh học đã dành 50 năm cuộc đời làm việc tại nhiều viện nghiên cứu ở thành phố New York và viết sách về các bệnh sử thần kinh. Năm 2008, ông được Nữ hoàng Elizabeth II phong tước hiệu Chỉ huy Đế chế Anh. Cùng năm đó, tiểu hành tinh 84928 Oliversacks được đặt tên để vinh danh Oliver Sacks nhân dịp sinh nhật lần thứ 70 của ông. "Dòng chảy ý thức" là cuốn sách cuối cùng của Sacks trước khi qua đời vào năm 2015, hai tuần trước đó ông đã phác thảo nội dung cuốn sách, giám sát và ủy thác cho ba biên tập viên của nhà xuất bản giúp ông hoàn tất những khâu cuối cùng.

Trong tác phẩm cuối đời này, Tiến sĩ Oliver Sacks sẽ dẫn dắt người đọc chu du trong một vùng trời không biên giới của sự tiến hóa, thực vật học, hóa học, y học, khoa học thần kinh và nghệ thuật, đồng thời du hành ngược thời gian để chuyện trò với những nhà khoa học và sáng tạo vĩ đại nhất – Darwin, Sigmund Freud và William James. Tuy là một nhà thần kinh học nhưng kiến thức của Sacks không bị giới hạn trong lĩnh vực khoa học thần kinh hay y học, mà tất cả các vấn đề liên quan đến khoa học đều khiến ông say mê.

Dòng chảy ý thức" là một trong những cuốn sách hiếm hoi có thể thỏa mãn nhu cầu truy tầm tri thức ở những tầng bậc sâu nhất, vì lối viết của bác Sacks là khi đi vào một khía cạnh của một lĩnh vực nào đó, bác sẽ đào sâu hết mức có thể bằng tất cả lập luận, luận cứ khoa học để bóc tách mọi chiều kích của vấn đề.

Có một điểm mình lấy làm thú vị trong cái chất khoa học gia của bác Sacks, là mỗi khi hứng thú với một vấn đề nào - dù không phải trong lĩnh vực chuyên môn của mình - bác ngay lập tức đến thư viện tìm đọc tất cả tài liệu liên quan, cả những quyển sách hiếm và có khi là người đầu tiên mượn sách sau gần cả trăm năm không ai mượn, chỉ để tìm ra bằng được lời giải cho vấn đề ấy.

Một cuốn sách hết sức uyên bác, được viết với lối văn phong khoa học, tuy có phần hàn lâm nhưng rất dí dỏm, sâu sắc, đọc tới đâu là há hốc mồm tới đó bởi chiều sâu trí tuệ là một dòng chảy không bao giờ thấy đáy. 

Đối với nhiều người trong chúng ta, thuyết tiến hóa mang đến ý nghĩa sâu sắc và sự thỏa mãn mà không một kế hoạch thần thánh nào có thể làm được. Thế giới tự hiển lộ trước chúng ta đã trở thành một bề mặt trong suốt mà qua đó chúng ta có thể nhìn thấy toàn bộ lịch sử của sự sống. Ý nghĩ rằng nó có thể đã diễn ra theo cách khác, rằng khủng long vẫn còn lang thang trên Trái đất này hoặc rằng con người có thể không bao giờ tiến hóa thật khiến ta choáng váng. Nó khiến cho cuộc sống dường như trở nên quý giá hơn tất cả và là một hành trình tuyệt diệu, luôn tiếp diễn."