Điểm yếu của quyền lực

Cuộc đối đầu kinh điển giữa chàng thanh niên 17 tuổi tên David, một trong những vị vua vĩ đại của Israel và tên khổng lồ bất khả chiến bại, Goliath trong Kinh thánh đã trở thành câu chuyện kinh điển về chiến thắng bất ngờ trong trận chiến không cân sức. Tuy nhiên, dưới góc nhìn của chuyên gia thống kê Malcolm Gladwell, với những phát hiện sắc sảo, thú vị, ông đã phát hiện ra cách thức để lật ngược thế cờ.

Malcolm Gladwell là tác giả 5 cuốn sách Best Seller của The New York Times nhiều năm liền. Ông được bình chọn là 1 trong 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới. Dù được tiếp xúc với tri thức khoa học tại Đại học Waterloo dưới sự dẫn dắt của cha mình, một giáo sư Toán và Kỹ thuật từ tuổi 11, Malcolm vẫn không đạt được những điểm số ấn tượng tại trường đại học.

Sau khi xin việc thất bại tại tất cả các công ty quảng cáo, ông đã trở thành nhà báo, để rồi trong chính môi trường này, tên tuổi của ông đã được khẳng định. Chỉ riêng tác phẩm Điểm Bùng Phát được xếp hạng những cuốn sách hay nhất thế kỷ trên Amazon.com đã mang về cho ông 1 triệu USD, còn Những Kẻ Xuất Chúng nằm trong nhóm 10 cuốn sách hay nhất do Tạp chí Time bình chọn năm 2008.

David và Goliath, 2 kẻ đối đầu trong một cuộc chiến tay đôi để quyết định vận mệnh của 2 dân tộc được mô tả trong Kinh thánh sở hữu những lợi thế đối lập nhau. Goliath hộ pháp sở hữu đến 3 loại vũ khí mạnh nhất thời bấy giờ và bên còn lại là chàng chăn cừu trẻ, trong tay chỉ có chiếc gậy, chiếc nỏ da và 5 viên sỏi.

Khi sử dụng hình ảnh này làm tựa sách, Malcolm Gladwell đã chứng minh: quyền lực và sức mạnh không phải lúc nào cũng như dáng vẻ bề ngoài. Những gì được cho là bất lợi, trái lại, ẩn chứa lợi thế to lớn đủ để thay đổi cục diện. Bằng minh chứng cụ thể, những đứa trẻ mồ côi vẫn trở thành nhân vật xuất chúng nhất lịch sử. Huấn luyện viên bóng rổ chưa một lần chạm bóng lại có thể dẫn dắt một đội học sinh nữ nghiệp dư đi thẳng đến giải đấu quốc gia bằng trận thắng sấm sét trước các đội bóng đình đám.

Những kẻ yếu phải sử dụng lợi thế bù trừ hoặc phải cạnh tranh bằng bản năng, đều có thể gây bất ngờ nhất cho đối thủ.

Từ những dẫn chứng cụ thể từ đời sống, Malcolm Gladwell cũng chỉ ra một số nghịch lý trong đời sống. Quy mô lớp học tại các trường được đầu tư bài bản vẫn có thể làm thui chột khả năng học tập của học sinh. Mức độ giàu có của cha mẹ sẽ cản trở sự thành đạt của thế hệ sau. Tương tự, những tiến sĩ xuất thân từ trường bình thường ngoài top 30 lại có nhiều công trình nghiên cứu hơn những người đến từ Harvard hay MIT. Sử dụng lý thuyết Cá lớn - Ao nhỏ, Malcolm Gladwell giải thích những trường hợp này một cách đầy thuyết phục. Lý thuyết của ông giúp độc giả tin rằng, chỉ cần nỗ lực tận dụng tất cả những gì mình đang có, ai cũng có thể biến bất lợi thành lợi thế.

Chỉ cần có ý chí kiên định, dù quá khứ đầy sóng gió và biết tận dụng ngoại lực một cách hợp lý, bất cứ ai cũng có thể đánh bại Goliath của riêng mình