A.I. có chiếm mất công việc của con người?

Ứng dụng của A.I. xuất hiện trong đời sống ngày càng nhiều, nhưng những gì con người biết về nó thì lại rất ít. Chính điều này đã thúc đẩy Giáo sư - Tiến sĩ Fujimoto Koji và Tiến sĩ Shibahara Kazutomo viết cuốn sách Năng Lực Thực Sự Của A.I. Ông Fujimoto là Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Nông nghiệp và Công nghệ Tokyo, đồng thời là Giám đốc Điều hành Công ty Tensor Consulting chuyên nghiên cứu về A.I. và tư vấn việc áp dụng A.I. cho các doanh nghiệp.

Ông Fujimoto cho rằng trong tương lai, việc A.I. dần thay thế một số hoạt động của con người là tất yếu. Tuy nhiên, ông khẳng định: “A.I. không hề chiếm mất công việc của con người. Nó chỉ thúc đẩy chúng ta chuyển từ công việc máy móc sang các công việc đòi hỏi trí tuệ cao hơn, sáng tạo hơn”. Bên cạnh đó, theo ông, A.I. cũng tạo ra nhiều công việc mới như quản lý dữ liệu, điều hành, giám sát và nâng cấp A.I., hoặc ứng dụng A.I .vào việc kinh doanh để tạo thêm thu nhập.

Theo ông Fujimoto, A.I. vẫn có những hạn chế và con người không thể hoàn toàn tin tưởng vào AI. Trong những công việc quan trọng, con người vẫn cần chú ý quản lý, giám sát và khắc phục những lỗi sai của AI. “Có lẽ mọi người nghĩ A.I. là một kỹ thuật gì đó rất cao siêu. Nhưng tôi mong mọi người hiểu được rằng A.I. cao siêu ở chỗ nó có thể thực hiện được tốt công việc dù không hiểu được ý nghĩa trong việc đó. A.I. vẫn có những lỗi sai và thường khó phát hiện, đó là điều mà mọi người nên chú ý”, ông Fujimoto chia sẻ.

Bìa quyển sách.

Trong sách, 2 tác giả cho rằng có 3 yếu tố ở con người mà A.I. còn hạn chế. Đó là “Động cơ: năng lực xác định nhiệm vụ cần giải quyết”, “Thiết lập mục tiêu: năng lực xác định điều gì là đúng” và “Tập trung tư duy: năng lực nắm bắt những điều cần cân nhắc”.

Với kinh nghiệm điều hành công ty chuyên nghiên cứu và tư vấn các dịch vụ của A.I., ông Fujimoto cho biết hiện nay, nhiều công ty lớn với lượng dữ liệu khổng lồ tìm đến A.I. như một công cụ hỗ trợ quản lý hữu ích và tạo thêm lợi nhuận. Các doanh nghiệp nhỏ vẫn có chương trình A.I. phù hợp. Tuy nhiên, theo ông, điều doanh nghiệp cần quan tâm chính là cần hiểu được A.I. là gì, năng lực thực sự của nó ra sao để tìm cách ứng dụng phù hợp thay vì tốn kém chi phí chạy theo công nghệ.

Ông cũng nêu ví dụ từng có doanh nghiệp tìm đến ông để được tư vấn về ứng dụng A.I. nhưng chỉ 1 tháng sau phải dừng lại vì phát hiện công ty không lưu dữ liệu một cách hiệu quả. Trong nhiều trường hợp khác, nhiều công ty chịu cảnh thua lỗ khi ứng dụng A.I. do nguồn dữ liệu ít cộng với chi phí vận hành khá cao.

Từ những ví dụ này có thể thấy, các doanh nghiệp cần tận dụng những lợi thế của A.I. để tạo lợi thế cạnh tranh, tuy nhiên để ứng dụng A.I cho hiệu quả thì cần có sự chuẩn bị từ trước. Nền tảng của sự chuẩn bị này là dữ liệu.

Đặt trong bối cảnh của Việt Nam, ông Fujimoto cho rằng, với dân số trẻ và năng động, Việt Nam có nhiều cơ hội để học hỏi, thử nghiệm với các ứng dụng của A.I. Cách sử dụng A.I. an toàn chính là hiểu về bản chất của nó và cách nó hoạt động, đồng thời phát triển những khả năng trí tuệ của con người - điều mà A.I. hiện chưa làm được.

“Đến một lúc nào đó, con người và A.I. có thể đạt đến sự tin tưởng lẫn nhau. A.I. có thể trở thành người bạn thân thiện của con người, tuy nhiên phải nhắc lại, ngay cả con người chúng ta còn không thể hoàn toàn tin tưởng được, vì vậy đừng tin tưởng 100% vào A.I.”, ông Fujimoto nói.