Vaccine COVID-19 tự sản xuất tại nhà dường như có hiệu quả, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi

Theo Bloomberg, kế hoạch của nhà nghiên cứu Josiah Zayner rất đơn giản: sao chép một loại vaccine COVID-19 đã hoạt động trên khỉ, tự mình thử nghiệm nó và sau đó phát trực tuyến thử nghiệm này trong khoảng thời gian vài tháng. 

Trên khắp thế giới, hàng chục loại vaccine COVID-19 đang được thử nghiệm lâm sàng trên người với sự tham gia của hàng chục nghìn người. Trong khi vaccine thường mất nhiều năm để phát triển, các nhà khoa học Mỹ đang chạy đua để sản xuất một loại trong vài tháng thông qua Chiến dịch Warp Speed. 

Trên khắp thế giới, hàng chục loại vaccine COVID-19 đang được thử nghiệm lâm sàng trên người với sự tham gia của hàng chục nghìn người. Nguồn ảnh: PTI.

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Josiah Zayner từng một thời làm việc cho NASA, người đã rời bỏ cơ sở khoa học để ủng hộ việc tham gia vào các thí nghiệm tự làm, đặt cược rằng bằng cách làm việc bên ngoài các cấu trúc quy định.

Ông Josiah Zayner đã thử nghiệm một loại vaccine thậm chí nhanh hơn và chắc chắn rẻ hơn bằng cách đưa nó cho bản thân ông ấy. Từ đó, nhà nghiên cứu Zayner phát hiện ra, việc thử nghiệm vaccine phức tạp hơn nhiều so với những gì ông ấy tưởng tượng. 

Mặc dù, thí nghiệm của ông Zayner mang lại một kết quả đầy hứa hẹn, nhưng ông ấy nhận thấy có quá nhiều câu hỏi chưa được trả lời để chắc chắn rằng vaccine hoạt động. Thứ nhất, không rõ liệu các kháng thể mà ông ta tìm thấy trong cơ thể mình bằng các biện pháp cực nhỏ trước khi thử nghiệm bắt đầu có tạo ra sự khác biệt hay không. 

Nhà nghiên cứu Josiah Zayner từ lâu đã tin rằng những kẻ phá hoại sinh học như ông có khả năng làm cho khoa học phát triển nhanh hơn. Vào tháng 6, ông cho rằng rằng COVID-19 đã đưa ra "cơ hội hoàn hảo" để chỉ ra những gì mà biohackers có thể làm. 

Bây giờ, thông điệp của ông ấy hoàn toàn khác: “Con người - sinh học về con người rất phức tạp”. “Kết quả sẽ rất lộn xộn. Các thí nghiệm sẽ lộn xộn. Vì vậy, bạn kiểm tra 30.000 người để tính trung bình loại lộn xộn”.

Khi Mỹ gấp rút đưa một loại vaccine ra thị trường nhanh hơn bao giờ hết, nhà nghiên cứu Zayner cho biết lý do tại sao không nên vội vàng quá trình thử nghiệm lâm sàng kéo dài và chậm chạp. 

Một kết quả giai đoạn đầu đầy hứa hẹn chỉ là: hứa hẹn. Đó là một thông điệp gây tiếng vang trên toàn quốc ở Mỹ khi mốc thời gian phát triển một loại vaccine an toàn và hiệu quả đã trở thành một điểm nhấn trong cuộc bầu cử tổng thống.

Việc Tổng thống Donald Trump nói rằng kết quả thử nghiệm lâm sang vaccine có thể có trước cuộc bỏ phiếu ngày 3.11, khiến các đảng viên Dân chủ lo lắng về việc ông Trump đang đặt ngón tay cái lên bàn cân.

Hiện, các nhà khoa học cho biết kết quả thử nghiệm có thể sẽ đến gần cuối năm nay, thậm chí vào tháng 1.2021.

Nhà nghiên cứu Zayner nổi tiếng với các thí nghiệm thu hút sự chú ý, trong đó ông ấy sử dụng mình như một con chuột lang. Anh ấy đã tự tiêm công cụ chỉnh sửa gen Crispr và thực hiện cấy ghép phân của chính mình. Những pha nguy hiểm như vậy đã khiến ông ta trở thành người cổ vũ phong trào tự làm khoa học ngày càng tăng. 

Theo nhà nghiên cứu Zayner, bất cứ ai cũng có thể tiếp cận khoa học tiên tiến và khoa học dân chủ hóa có thể giúp hạn chế giá thuốc cắt cổ và phát triển khoa học nhanh chóng.

Ban đầu, nhà nghiên cứu Zayner cho rằng thử nghiệm Project McAfee, được đặt theo tên phần mềm chống virus, sẽ tương đối đơn giản. Loại vaccine được chọn đã kích hoạt khả năng miễn dịch bảo vệ chống lại virus ở khỉ. 

Theo đó, ông Zayner có thể đặt hàng cùng một chuỗi protein đột biến từ công ty tổng hợp DNA mà các nhà nghiên cứu đã sử dụng. Kế hoạch là ông Zayner và hai người đồng nghiệp - Daria Dantseva ở Ukraine và David Ishee ở Mississippi - sẽ tự mình thử nghiệm công thức pha chế mà họ đặt hàng trực tuyến. Sau đó, họ sẽ phát trực tuyến toàn bộ quá trình trong vài tháng, với buổi chiếu đầu tiên diễn ra vào tháng 6.

Tuy nhiên, ngay trong cuộc thử nghiệm đầu tiên, những biến chứng đã nảy sinh. Nhà đạo đức sinh học Hank Greely tại Đại học Stanford cho biết: thí nghiệm của ông Zayner đã chỉ ra một thực tế không được đánh giá cao trong việc phát triển vaccine. 

Mặc dù thí nghiệm tự làm của nhà nghiên cứu Zayner có thể mang lại nhiều rủi ro hơn là lợi ích tiềm năng, nhưng có giá trị trong việc chứng minh cho mọi người thấy rằng việc phát triển vaccine không phải là “ma thuật”.

Về phần mình, nhà nghiên cứu Zayner cho biết việc thử nghiệm vaccine đã khiến ông khao khát thử nghiệm tự làm trên người. Những thí nghiệm như vậy có một vai trò nào đó, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh hiểm nghèo thiếu các phương pháp điều trị đã được phê duyệt. 

Có thể bạn quan tâm:

► Bài học thực tế từ phương pháp tiếp cận COVID-19 của Thụy Điển