Bạn có thể bị tái nhiễm sau khi phục hồi từ COVID-19 không?

Tổ chức Y tế Thế giới đang điều tra các báo cáo về các bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính sau khi được điều trị, nhưng vẫn chưa có kết quả.

Giả sử một người nào đó bị nhiễm COVID-19. Họ có thể tin rằng rõ ràng họ có khả năng miễn dịch về cuộc sống bình thường mà không có biện pháp phòng ngừa an toàn.

Nhưng với các báo cáo rải rác về các ca phục hồi được xét nghiệm dương tính trở lại, rất nhiều người đang tự hỏi liệu có thể phát triển khả năng miễn dịch hay không. Liệu, một người có thể nhiễm COVID-19 hai lần hay không? Các nhà khoa học vẫn không chắc chắn về vấn đề này.

Khi một mầm bệnh như virus tìm cách xâm nhập vào người, cơ thể chúng ta sẽ phát tín hiệu báo động. Điều này sẽ bắt đầu bằng phản ứng miễn dịch bẩm sinh và bao gồm các biện pháp bảo vệ vật lý, hóa học và tế bào chống lại mầm bệnh.

Thông thường, phản ứng miễn dịch này có tác dụng và kẻ xâm lược bị giết. Tuy nhiên, đôi khi con người cần một cuộc tấn công thứ hai. Phản ứng miễn dịch thích ứng thống trị các lực lượng đặc biệt: tế bào B và tế bào T. Các tế bào B tạo ra các kháng thể làm mờ đi mầm bệnh cụ thể để nó không ảnh hưởng đến các tế bào của cơ thể.

Vì vậy, về cơ bản, kháng thể diệt virus bên ngoài tế bào và tế bào T giết chết virus bên trong tế bào.

Vì lẽ đó, một khi cơ thể con người chiến đấu với mầm bệnh, điều gì ngăn họ khỏi phải chống lại cuộc tấn công tương tự lặp đi lặp lại?

Cơ thể con người có một vũ khí bí mật để bảo vệ bản thân trước mọi cuộc tấn công trong tương lai từ cùng một mầm bệnh: tế bào bộ nhớ.

Các tế bào bộ nhớ về cơ bản là các tế bào T và tế bào B chuyên biệt bám quanh như những người bảo vệ. Bằng cách đó, nếu một người tái nhiễm virus, những tế bào bộ nhớ như đội quân chuyên biệt này sẽ sẵn sàng chờ đợi để tiêu diệt kẻ xâm lược đó ngay lập tức. Đây là khả năng miễn dịch.

Vaccine hoạt động trên cơ sở này bằng cách thêm các phần đã chết, yếu đi hoặc bị phân mảnh của mầm bệnh vào cơ thể. Những phần này không đủ để gây bệnh, nhưng đủ để khiến cơ thể sản xuất các tế bào bộ nhớ.

Thông thường, khi con người bị nhiễm trùng, đó là cuộc đua giữa hệ thống miễn dịch và nhiễm trùng. Nhưng nếu người đó được tiêm phòng, họ đã hoàn thành phần đua. Hệ thống miễn dịch của người đó đã có thời gian để mở rộng và phát triển khả năng miễn dịch.

Đa số mọi người sẽ biết nếu họ có miễn dịch, từ vaccine hoặc biết trước đây họ đã từng bị bệnh. Chẳng hạn như, để biết ai đó có bị thủy đậu hay chưa vì các triệu chứng rất độc đáo và rất dễ phát hiện.

Nhưng giả sử người nào đó biết rằng họ đã từng nhiễm COVID-19. Vậy bây giờ, họ có khả năng miễn dịch và an toàn không?

Để kiểm tra lý thuyết này, một nghiên cứu ban đầu về những con khỉ bị nhiễm COVID-19. Sau đó, các nhà nghiên cứu chờ đợi cho đến khi con khỉ có kết quả kiểm tra âm tính sau khi nhiễm trùng và cố gắng tái nhiễm chúng. Khi những con khỉ không bị tái nhiễm, các nhà nghiên cứu kết luận rằng sau một đợt tấn công của virus, con khỉ sẽ được bảo vệ khỏi một con khác. Nhưng đây không phải là một vé vàng để nghĩ rằng con người cũng đạt được miễn dịch, bởi vì độ dài và sức mạnh của khả năng miễn dịch tiềm năng là không rõ ràng.

Một căn bệnh bị ảnh hưởng bởi hai điều, tỉ lệ chết tế bào bộ nhớ và tỉ lệ đột biến virus. Tỉ lệ chết tế bào bộ nhớ cho biết tốc độ của những tế bào bộ nhớ bị mất theo thời gian. Tỉ lệ đột biến virus cho biết nếu virus đột biến quá nhanh đối với các tế bào bộ nhớ. Càng nhiều virus biến đổi, nó càng trở nên không thể nhận ra đối với các tế bào bộ nhớ. Xác định COVID-19 rơi vào khoảng thời gian này là một bước quan trọng trong việc kiểm soát sự lây lan của nó.

Một dấu hiệu cho thấy khả năng miễn dịch có thể kéo dài bao lâu là xem xét các virus Corona khác. Những người đã nhiễm SARS-1 được phát hiện có khả năng miễn dịch trong khoảng 2 - 3 năm và khung thời gian tương tự đã được nhìn thấy ở các virus Corona khác gây cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, những dấu hiệu ban đầu cho thấy virus COVID-19 này có xu hướng biến đổi chậm. Nhưng có một chỉ số khác về sức mạnh và thời gian miễn dịch: xét nghiệm huyết thanh.

Một bệnh nhân COVID-19 đã hồi phục hiến huyết tương tại Trung tâm Máu Hải Nam ở Hải Khẩu, Trung Quốc. Nguồn ảnh: Tân Hoa Xã.

Xét nghiệm huyết thanh là xét nghiệm máu cho sự hiện diện của kháng thể chống lại virus cụ thể hoặc bệnh cụ thể nào đó. Nhưng những xét nghiệm này chỉ có thể được thực hiện sau khi người bị bệnh hồi phục sau các triệu chứng. Và người ta không cần phải biết chính xác khi nào họ bị nhiễm bệnh. Đó là cách rất mạnh mẽ để đếm xem có bao nhiêu người thực sự bị nhiễm bệnh, cho dù họ có nhận ra các triệu chứng hay không.

Những xét nghiệm này có thể đo được có bao nhiêu kháng thể trong mẫu bằng cách xem cách chúng bị ngăn chặn hoặc phản ứng với virus. Các phép đo này cho phép các nhà nghiên cứu biết được mức độ miễn dịch và khả năng miễn dịch có thể kéo dài bao lâu.

Các nghiên cứu cho nhiều bệnh nhiễm virus khác phát hiện ra rằng trường hợp càng nghiêm trọng thì khả năng miễn dịch càng lâu. Về cơ bản, nhiễm trùng càng lớn, đáp ứng miễn dịch càng lớn và càng có nhiều kháng thể trong một mẫu, từ đó mang lại khả năng miễn dịch lâu hơn. Nhưng điều này có thể không đúng với COVID-19.

Không đơn giản như khi một người nào đó dương tính với kháng thể, họ được bảo vệ chống lại căn bệnh và hiển nhiên có khả năng miễn dịch. Điều này đúng với nhiều bệnh nhiễm trùng nhưng nó không được chứng minh là đúng đối với bệnh COVID-19.

Hiệu quả của các xét nghiệm huyết thanh học nhất định đối với COVID-19 đã bị trộn lẫn. Một số xét nghiệm đang bị lạm dụng và những xét nghiệm khác đưa vào Mỹ trước khi FDA có thể phê duyệt. Kết quả là tỉ lệ phát hiện kém, chỉ có 20%.

Có thể xem đây là những loại xét nghiệm tương tự như thử thai. Do đó, không có cách nào mọi người làm được xét nghiệm mang thai nếu họ chỉ chính xác 60% thời gian.

Đã có những trường hợp dương tính giả, có thể cực kỳ nguy hiểm, bởi vì họ mang đến cho mọi người cảm giác sai lầm về khả năng miễn dịch tiềm tàng. Nhưng những vấn đề này không phổ biến và FDA đã bắt đầu phê duyệt một số lựa chọn cho thấy độ chính xác cao hơn nhiều.

Liệu với một xét nghiệm huyết thanh chính xác, người ta sẽ được miễn dịch?

Một nghiên cứu ban đầu ở Trung Quốc đã phát hiện 30% những người có kết quả dương tính với COVID-19 có rất ít kháng thể có thể phát hiện được. Điều này cho thấy khả năng miễn dịch không được đảm bảo. Nhưng các vấn đề khác như tuổi tác hoặc sức khỏe có thể ảnh hưởng đến những phản ứng này.

Có phải 0,1% số ca mắc COVID-19 có thể bị tái nhiễm sau 3 tháng? Hay nó sẽ là một con số cao hơn ở người cao tuổi?

Nguồn ảnh: Enabling.

Một khi thử nghiệm chính xác và phổ quát hơn vẫn đang được tiến hành, nhiều nghiên cứu có thể bắt đầu kiểm tra chính xác hơn khả năng miễn dịch này có thể kéo dài bao lâu và ai sẽ là người có nó. Vì vậy, cách tốt nhất của chúng ta ngay bây giờ là giữ khoảng cách và buộc phải tin rằng chúng ta không hề miễn dịch với COVID-19.

Có thể bạn quan tâm:

► Xét nghiệm kháng thể cho thấy đại dịch còn lâu mới kết thúc 

Nguồn Business Insider