Hoàng Ái Phương say mê với dữ liệu lớn

Tiến sĩ Hoàng Ái Phương là 1 trong 5 học giả được Hiệp hội Viễn thông Thái Bình Dương bầu chọn là “Học giả trẻ triển vọng” trong lĩnh vực thông tin và truyền thông.

Tiến sĩ Hoàng Ái Phương, Chủ nhiệm Cấp cao Chương trình Digital Marketing tại Đại học RMIT, có một gia tài đáng kể về học bổng cũng như nghiên cứu. Khi chưa học xong chương trình thạc sĩ, cô sinh viên sinh năm 1990 đã nhận học bổng toàn phần tiến sĩ liên ngành, được thiết kế riêng để hỗ trợ nghiên cứu vượt qua các ranh giới của các ngành truyền thống. Từ đó, những công trình nghiên cứu của Hoàng Ái Phương thường nằm ở các mảng nghiên cứu khác nhau, điều tương đối hiếm trong bối cảnh hơn 10 năm về trước.

Cơ duyên nào đã đưa chị đến với học bổng tiến sĩ? 

Năm 2012, một năm sau khi lấy bằng cử nhân ngành hệ thống thông tin kinh doanh tại RMIT, tôi nhận học bổng học thạc sĩ hệ thống thông tin ứng dụng tại Đại học Quản lý Singapore (SMU). Trong một môn học cùng các bạn nghiên cứu sinh tiến sĩ về phân tích mạng xã hội, tôi có cơ hội tập tành làm nghiên cứu và đã có ấn phẩm nghiên cứu đầu tiên. Chúng tôi phân tích và đưa ra một mô hình đo lường sự ảnh hưởng của người dùng trên Twitter (giờ là X) dựa vào tương tác xã hội. Việc tìm ra được những sợi dây liên kết trong các tập dữ liệu lớn làm tôi thấy rất hào hứng, như thể những người xa lạ nhưng lại có những sợi dây liên kết vô hình.

Khi chưa học xong chương trình thạc sĩ, tôi lại được nhận học bổng toàn phần tiến sĩ liên ngành. Tôi chọn theo học tiến sĩ chuyên ngành hệ thống thông tin và chuyên ngành phụ là marketing. Những công trình nghiên cứu của tôi thường nằm ở các mảng khác nhau - điều tương đối hiếm trong bối cảnh hơn 10 năm về trước. Tôi cũng vinh dự được làm nghiên cứu sinh tiến sĩ thỉnh giảng tại Đại học Carnegie Mellon (CMU) từ năm 2015-2016. Đây cũng là tiền đề cho một số nghiên cứu hiện nay của tôi về trí tuệ nhân tạo (A.I), đặc biệt là A.I tạo sinh. Tôi hoàn thành chương trình và trở về Việt Nam vào năm 2018. 

Các nghiên cứu của chị được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh của tiếp thị kỹ thuật số và mạng xã hội? 

Nghiên cứu về người dùng trên mạng xã hội của tôi đưa ra một góc nhìn mới để đo lường mức độ ảnh hưởng của người dùng dựa trên sự tương tác của họ, thay vì nội dung. Điều này không xâm phạm thông tin cá nhân của người dùng và càng không đánh giá họ. Thú vị hơn, trong những nghiên cứu về sau, chúng tôi phát hiện ra nhóm người dùng “im lặng”, tuy không hoạt động tích cực nhưng lại là nhóm người dùng rất giá trị. Đôi khi việc không làm gì hay im lặng chính là câu trả lời rõ ràng nhất của họ. 

Trong một nghiên cứu khác, với tập dữ liệu từ tập đoàn viễn thông - chuyên cung cấp dịch vụ viễn thông, internet và các nội dung kỹ thuật số - chúng tôi tìm hiểu sâu hơn về tính hiệu quả của việc thử với nhóm sản phẩm nội dung số. Từ nghiên cứu này, doanh nghiệp có thể thiết kế trải nghiệm thử một cách hiệu quả để tăng mức độ tương tác của người dùng và thúc đẩy chuyển đổi trên các nền tảng truyền thông xã hội cũng như các kênh kỹ thuật số khác.

Ngoài ra, nghiên cứu có thể cung cấp thông tin cho chiến lược thiết kế bản dùng thử miễn phí hoặc mô hình freemium cho nhóm sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số. Bằng cách hiểu được sở thích và quan trọng hơn, những điều người tiêu dùng không thích, doanh nghiệp có thể cá nhân hóa thông điệp tiếp thị để tạo ra tương tác và trải nghiệm tích cực hơn.

Kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng vào việc nâng cao độ chính xác của thông tin chi tiết thu được từ dữ liệu truyền thông xã hội, ngay cả khi phải xử lý thông tin thiếu hoặc không đầy đủ. Nghiên cứu còn giúp tạo ra các mô hình dự đoán đáng tin cậy hơn về hành vi của người dùng và kết quả tiếp thị, bất chấp sự phức tạp và hạn chế vốn có của dữ liệu lớn từ internet nói chung.

Nhờ những nỗ lực này, tôi là 1 trong 5 học giả được Hiệp hội Viễn thông Thái Bình Dương bầu chọn là “Học giả trẻ triển vọng” trong lĩnh vực thông tin và truyền thông năm 2017. 

Chị kết hợp kiến thức học thuật và hiểu biết chuyên môn của mình như thế nào vào việc giảng dạy? 

Cũng từng là sinh viên, tôi nghĩ sẽ rất không hay nếu mình cảm nhận được các giảng viên đang cố gắng truyền tải “kiến thức nửa vời” hoặc những nội dung mà họ không thực sự hứng thú. Tôi rất trân trọng các bạn sinh viên khi đến với lớp học của mình, vì rõ ràng các bạn đang đánh đổi những hoạt động khác để dành thời gian cho mình. Tôi luôn cố gắng để các bạn có được trải nghiệm học tập thực sự ý nghĩa.  

Tôi có một may mắn là được đảm nhiệm nhiều vị trí giảng dạy, nghiên cứu và tư vấn khác nhau trong hơn 10 năm qua tại nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, Singapore và Việt Nam. Những vai trò này đã mang lại cho tôi kinh nghiệm sâu rộng trong việc thiết kế và cung cấp nội dung khóa học, tương tác với sinh viên và điều chỉnh phương pháp giảng dạy để phù hợp với phong cách học tập đa dạng. Nó cũng giúp tôi có thể cùng các bạn thảo luận về những tình huống thực tiễn trong doanh nghiệp, từ viễn thông đến ngân hàng, từ mạng xã hội đến các tổ chức phi lợi nhuận.