Giấc mơ xe điện giá rẻ của Tesla

Erika Mitchell, tác giả cuốn tiểu thuyết nhạy cảm "50 sắc thái", là một trong những khách hàng đầu tiên của chiếc xe điện siêu sang Tesla Model S ở xứ sở sương mù. Chính tay Elon Musk, cha đẻ của hãng Tesla, đã trao sản phẩm công nghệ này cho nữ tiểu thuyết gia người Anh hồi giữa năm nay.

Xe điện là một trong những dự án tâm huyết của Musk, nhà phát minh tỉ phú người Mỹ gốc Nam Phi. Tất cả các mẫu xe dùng điện 100% hiện tại đều có giá đắt và tầm hoạt động hạn chế, khiến sức mua cũng rất kém. Các hãng ôtô lớn đều sản xuất xe điện, nhưng hầu hết đều thiết kế thiếu bắt mắt mà vận hành cũng không bằng động cơ xăng hoặc dầu. Thành tựu của Tesla chính là việc xe điện của họ có thể so tài được với bất kỳ mẫu siêu xe chạy bằng nhiên liệu truyền thống nào. Nhưng tiềm năng phát triển lâu dài của Tesla nói riêng và xe điện nói chung sẽ phụ thuộc vào việc giá thành sản xuất pin điện giảm xuống. Vì thế, bước đi tiếp theo của Tesla nhằm sản xuất xe điện cho thị trường đại chúng vào năm 2017 sẽ là xây dựng một nhà máy sản xuất pin điện quy mô khổng lồ tại Mỹ.

Pin là thành phần đắt nhất trong xe điện. Musk công bố Tesla mua được pin điện với giá rẻ hơn nhiều so với các hãng xe khác. Thực tế, Tesla cũng tự thiết kế các bộ lưu điện, nhưng mỗi bộ như vậy cần đến 7.000 lõi lithium giống như loại dùng cho pin laptop. Ông cho biết Tesla mua lõi lithium nhiều hơn tất cả các hãng máy tính trên thế giới cộng lại.

Theo Musk, nhờ mua với số lượng cực lớn như vậy nên chi phí trên mỗi đơn vị cũng giảm đi khá nhiều. Dựa trên tính toán đó, cộng với việc được thiết kế riêng, bộ lưu điện trên xe Tesla chỉ cần khoảng 300 USD cho 1 kWh sức chứa. Mức chi phí này rẻ bằng một nửa so với các đối thủ khác.

Theo Tesla, siêu nhà máy 5 tỉ USD của họ có thể cung cấp pin cho 500.000 chiếc xe điện, đồng thời giúp giảm chi phí nói trên thêm 30%. “2/3 trong mức giảm chi phí đó sẽ đến từ quy mô sản xuất, còn lại là từ công nghệ”, Musk nói.

Nhà máy này cũng sẽ tăng gấp đôi lượng pin lithium sản xuất trên toàn cầu. Nếu Tesla thực sự làm được điều này, xe điện giá rẻ có thể sẽ cất cánh. Hãng Sanford C. Bernstein cho rằng khi chi phí pin giảm xuống dưới 200 USD/kWh, xe chạy điện sẽ cạnh tranh sòng phẳng với xe truyền thống mà không cần phải trợ giá. Nhà máy khổng lồ sẽ đưa Tesla đến gần mục tiêu đó.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích vẫn nghi ngờ công bố của Tesla về chi phí sản xuất pin hiện tại và khả năng giảm thêm chi phí này của họ. Ngân hàng UBS cho rằng nguyên liệu thô chiếm đến 70% chi phí sản xuất lõi lithium, nên khả năng tiết kiệm được khoản này sẽ không nhiều. Còn hãng tư vấn kỹ thuật Paul Rivera of Ricardo nhận định mấu chốt để xe điện tăng tầm hoạt động và khả năng vận hành là phải cải thiện hiệu suất, kích cỡ cùng chi phí các thiết bị điện tử trong xe, đồng thời giảm trọng lượng xe. Tesla chưa có lợi thế ở các mảng này giống như pin.

Với tổng chi phí đầu tư hàng tỉ USD, được Tesla chia sẻ cùng nhà cung cấp pin chính của họ là Panasonic, nhà máy sản xuất pin điện này là một canh bạc lớn. Nhưng nếu nhu cầu xe điện không tăng, lượng pin giá rẻ dư thừa từ đây vẫn có thể được dùng cho thị trường năng lượng gia đình, trữ điện từ ánh sáng mặt trời. Hãng SolarCity do Musk đầu tư là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Chắc chắn, vị tỉ phú công nghệ có tham vọng đưa người lên sống trên sao Hỏa sẽ không nản chí vì vài sự nghi ngại bên ngoài.

Anh Minh

Nguồn The Economist