Du lịch có trách nhiệm

Khi điều phối viên Nia Klatte bắt chuyến bay từ văn phòng ở TP.HCM đến Phnom Pênh để tham dự cuộc họp nội bộ, chặng bay của cô được Công ty EXO Travel tính toán lượng CO2 thải ra và được quy đổi bằng khoản đóng góp tương ứng vào NGO tại Campuchia có tên NEXUS for Development.

Công ty của Nia không những bồi hoàn cho lượng CO2 phát thải từ những chuyến bay của nhân viên, mà còn bồi hoàn cho cả lượng khí gây hại do toàn bộ hành khách của họ tạo ra trong những chuyến bay. Năm 2017, khoản tiền đóng góp cho NEXUS tương đương với 111 tấn CO2 thải ra. Chi phí bù trừ chỉ đầu tư trong châu Á, cho những dự án NEXUS quản lý như tiếp cận nước sạch, cải thiện sinh kế người địa phương và tiếp cận năng lượng tái tạo.

Câu chuyện của EXO là một phần của nỗ lực chống biến đổi khí hậu trong bối cảnh việc di chuyển bằng đường hàng không được cho là đóng góp 4% lượng khí thải nhà kính làm trái đất nóng lên.

Việt Nam - một quốc gia có tốc độ tăng trưởng khách du lịch gấp 3 lần bình quân thế giới (lượng khách quốc tế đến Việt Nam 11 tháng năm 2018 tăng 21%) - không tránh khỏi những tác động tiêu cực của một ngành du lịch thiếu bền vững đối với những thị trường mới nổi. Đó là lúc những công ty như EXO có hành động.

Chiến dịch phát bình nước tái sử dụng là một sáng kiến của EXO để giảm lượng chai nhựa dùng một lần trong ngành du lịch. Vừa kết hợp với các đại lý du lịch để phân phối bình nước cho du khách, họ vừa thuyết phục được các khách sạn làm điểm tiếp nước và thiết lập các điểm tiếp nước di động khác trên những chiếc xe. Năm ngoái, 700 bình nước đã được phát ra, tương đương với việc giảm 12.000 chai nước dùng một lần. EXO cũng đã đưa dự án “Refill my bottle” của EXO Foundation về Việt Nam, một ứng dụng cho phép du khách tìm kiếm điểm tiếp nước tại thành phố thăm viếng. Xuất phát từ thủ phủ du lịch Bali ở Indonesia, dự án này hiện có mặt ở 750 địa điểm trên 9 quốc gia châu Á.

“Du lịch có trách nhiệm không đắt như người ta tưởng”, Klatte trả lời cho câu hỏi liệu du khách có chịu chi phí cao hơn. Những bình nước dùng nhiều lần phát cho du khách có giá bằng hay rẻ hơn tổng chi phí mua những chai nước dùng một lần trong suốt chuyến đi. Hay đối với những khách sạn đối tác đạt tiêu chí bền vững, chi phí của họ cũng không cao hơn (những khách sạn chưa đủ bền vững).

Vì di chuyển bằng đường hàng không cũng góp phần thải khí nhà kính nên du khách được khuyến khích ít di chuyển hơn nhưng ở lâu hơn. Như vậy, họ cũng có nhiều thời gian thưởng thức văn hóa ẩm thực địa phương, lại vừa thư giãn hơn.

Du khách có trách nhiệm được kỳ vọng sẽ giúp người dân địa phương cải thiện cuộc sống bằng cách tiêu thụ hàng hóa dịch vụ do chính họ làm ra. EXO còn tạo ra tác động bền vững kép bằng cách kết nối với các doanh nghiệp xã hội, giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn. Một địa điểm ưa thích của EXO là Reaching Out ở Hội An, nơi du khách vừa được tham quan các ngành nghề truyền thống của địa phương và mua sắm quà lưu niệm làm tại chỗ, vừa tạo công ăn việc làm cho lao động khuyết tật làm việc tại đây.

Chính sách An toàn cho trẻ em (Child Safe) của EXO là cam kết của họ đối với việc bảo vệ trẻ em tại quốc gia họ làm du lịch. EXO không đưa du khách đến những địa điểm như bệnh viện, cũng không khuyến khích viếng thăm chớp nhoáng những trại trẻ mồ côi hay trường học, bởi “trẻ em không phải điểm thu hút du lịch và các chuyến thăm như thế có thể gây tác dụng ngược”, Klatte nói. Thay vì vậy, EXO khuyến khích việc đóng góp cho trẻ em thông qua những tổ chức chuyên nghiệp.

Có văn phòng tại 6 quốc gia Đông Nam Á, EXO, một trong số rất ít công ty được Travelife chứng nhận bền vững trong ngành lữ hành tại Việt Nam, không chỉ khuyến khích khách hàng du lịch bền vững, mà họ còn hành động ngay tại những văn phòng của họ. Hoàn toàn không có ống hút dùng một lần trong văn phòng tại TP.HCM, các sáng kiến tiết kiệm giấy, nước và năng lượng liên tục được triển khai đã đưa đến kết quả giảm 30% lượng sử dụng giấy trong năm 2017 so với năm 2014, 7% năng lượng tiết kiệm và lượng rác thải tạo ra trên mỗi người khoảng 20kg. Chưa dừng lại ở đó, EXO đặt mục tiêu giảm thêm 25% lượng giấy sử dụng, giảm lượng rác thải trên mỗi người xuống một nửa.

“Báo cáo mới nhất của Liên Hiệp Quốc cho thấy trái đất sẽ tăng đến mục tiêu 1,50C vào năm 2030 nếu chúng ta không thay đổi hành động. Chúng tôi làm du lịch bền vững bởi vì chúng tôi muốn góp phần tạo ra sự thay đổi đó”, Klatte tâm sự về động lực đưa EXO đến con đường họ đang đi