Nét văn hóa đặc trưng của "Cung điện mùa hè xứBắc"
Theo AFP, hãng thông tấn lâu đời nhất thế giới, rấtnhiều năm từ xưa đến nay, cứ vào mỗi thứ 7, trai gái nhiều dân tộc thiểu số ở miền Bắc Việt Nam đềuđổ về trung tâm thị trấn Sapa (huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai, Việt Nam) để tìm bạn đời tươnglai.
"Rất thú vị. Tôi muốn gặp những cô gái đẹp", Giang A Vang 50 tuổi, chia sẻ về "cuộc tìm kiếm"đầu tiên của mình ở chợ tình cách đây 3 thập kỷ. "Một cô gái đặc biệt nổi bật giữa đám đông. Khilần đầu tiên nhìn thấy cô ấy, tôi đã thổi khèn. Tôi hỏi cô ấy có thích không. Lúc ấy tôi cũng cóchút lo lắng".
May mắn thay, tình cảm của Vang đã được đáp lại. Vài tuần sau, ông quay lại chợ tình để gặpngười yêu Vang Thi Xo. Vang thổi khèn, Xo thổi kèn lá, cả 2 cùng múa hát như những cặp đôi H'mongkhác đang hạnh phúc trao nhau những lời tán tỉnh sau khi gặp được người tâm đầu ý hợp. AFP nói, người H'mong thường thổi kèn lá, thường là lá chuối,bằng cách cuộn tròn và đặt trước miệng để thổi, tạo ra một âm thanh cao và lớn.
Về sau, cặp đôi sớm kết hôn và sống cùng nhau đến bây giờ. "Tôi là một người rất may mắn khigặp được cô ấy ở chợ tình, nhưng tôi nghĩ cô ấy còn may mắn hơn khi gặp được tôi!", Vang hóm hỉnhnói.
Theo hãng thông tấn lớn thứ 3 thế giới, trong những năm gần đây, Sa Pa đã trở thành một địađiểm du lịch phổ biến với hàng triệu du khách Việt Nam và nước ngoài đổ về thị trấn đẹp như tranhvẽ, nổi tiếng với những ruộng lúa bậc thang và khung cảnh tuyệt đẹp.
Sapa dù rất xa xôi, không có sân bay không cũng như du khách từ Hà Nội chỉ có thể đến đây bằng2 loại phương tiện là tàu hỏa và ô tô nhưng điều này cũng không thể ngăn cản hàng triệu khách dulịch tìm đến "Cung điện mùa hè của xứ Bắc".
Sapa là điểm hút khách nổi tiếng của tỉnh Lào Cai với lượng khách du lịch lên đến 1,2 triệungười vào năm 2013, gần gấp 3,5 lần con số 360.000 người vào năm 2003, theo số liệu chínhthức.Từ kèn lá đến điện thoại
Tuy nhiên, trong khi làn sóng này mang lại sự thịnh vượng và phát triển cho địa phương nhưngcũng chính từ đó mà các phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số cũng bị ảnh hưởng tiêucực.AFP dẫn lời cô Vang Thi Xo nói: "Chợ tình có ý nghĩarất đặc biệt với tôi vì nó đã mang lại cho tôi một người chồng tốt như anh ấy. Bây giờ thì tôikhông thích nữa vì mọi người chỉ thổi khèn cho vui và để được khách du lịch trả tiền. Vì thế màchúng tôi đang mất đi một phần văn hóa của mình".
Ly Thi My 54 tuổi, một phụ nữ người H'mong đã gặp được chồng ở chợ tình nói: "Nhiều du kháchViệt Nam đến đây và cho tiền để cặp vợ chồng (dân tộc thiểu số) thổi khèn và múa hát ở chợ tình.Bây giờ mọi người chỉ biểu diễn mà không thực hiện điều đó một cách thật lòng như trước".
Tuy nhiên, không chỉ khách du lịch là yếu tố làm thay đổi truyền thống tại địa phương mà sựhiện diện của điện thoại di động và Internet cũng góp phần làm mờ đi nét đẹp văn hóa tồn tại quanhiều thế hệ tại Sapa.
"Trước đây, các chàng trai sẽ đứng trước cửa nhà cô gái và huýt sáo. Nếu hài lòng, cô gái sẽđi ra và thổi kèn lá để thể hiện sự đồng ý", Ly Thi My miêu tả về hình thức tán tỉnh truyền thốngcủa người H'mong. "Bây giờ họ có điện thoại di động thì quá dễ dàng. Nhưng những gì của ngày trướcmới xứng đáng là "thách thức" để tìm được tình yêu. Tôi muốn quay trở lại 20 năm trước".
Còn đối với Ly Thi Do 52 tuổi, người H'mong đen, chợ tình ngày nay đã trở thành "một trò đùa":"Trước khi khách du lịch ồ ạt đổ đến đây, khi tôi vẫn còn trẻ và khi chúng tôi vẫn trồng thuốcphiện và đãi vàng ở các con sông, chợ tình chỉ thực sự dành cho người dân địa phương. Còn bây giờnó đã bị thương mại hóa... Tất cả mọi người đến đây để kiếm tiền và bán nữ trang".
"Văn hóa người H'mong rất bền vững"
Sapa từ lâu đã là trở thành điểm đến du lịch nổi tiếng. Khi Việt Nam còn là thuộc địa củaPháp, thị trấn trên đỉnh núi này đã là nơi nghỉ dưỡng tuyệt vời dù nhiều biệt thự do Pháp xây dựngđã bị quân đội Trung Quốc thiêu rụi trong chiến tranh biên giới năm 1979.
"Hoạt động du lịch ở đây đã được duy trì trong suốt 100 năm qua... Vì vây, sẽ là thiếu tôntrọng nếu nói du lịch đã làm thay đổi văn hóa của các dân tộc thiểu số", Chris Carnovale, một hướngdẫn viên du lịch tại Đại học Capilano (Canada) đang làm việc tại Sapa nhận định.
"Văn hóa của người H'mong rất bền vững. Nếu nó muốn thay đổi, nó sẽ tự thay đổi. Bởi Sapa đãtrở nên rất phổ biến với khách du lịch Việt Nam từ những miền trung du đến đồng bằng, vùng biển nênchợ tình ngày càng trở thành một điểm hẹn lý tưởng với du khách hơn là với người dân địa phương.Chợ tình thực sự của người H'mong hiện vẫn còn nhưng tôi sẽ không tiết lộ nó ở đâu và diễn ra khinào".
Theo Carnovale, ngay cả ở chợ tình tại Sapa, giữa đám đông du khách Việt Nam và nước ngoài,một số người dân địa phương vẫn đến đây để kiếm tìm "người trong mộng".
Ha Ngasu 26 tuổi, một nông dân ở địa phương chia sẻ, sau nhiều lần đến chợ tình, anh đã anhcũng đã tìm được vợ là Giang Thi Si 16 tuổi: "Cha mẹ tôi đã gặp nhau ở chợ tình, vì vậy tôi cũngđến đây", Ngasu nói với AFP.