Kế hoạch không phát thải ròng vào năm 2050 cho ngành năng lượng

Theo Financial Times, thách thức về khí hậu của nhân loại ngày nay là thách thức về năng lượng. Năng lượng cung cấp cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta tạo ra 3/4 lượng khí thải toàn cầu. 

Làm cho tất cả năng lượng đó trở nên trung hòa với carbon vào năm 2050 là một cam kết đối với các nền kinh tế và xã hội. Đây không chỉ đơn giản là đặt ra các mục tiêu tầm xa.

Ông Fatih Birol, người đứng đầu IEA, phát biểu tại hội nghị mùa thu của Equinor, một công ty năng lượng đa quốc gia của Na Uy vào tháng 11.2019. Ảnh: AFP.

Trong năm ngoái, nhiều nền kinh tế và công ty lớn nhất hành tinh đã cam kết mục tiêu giảm lượng khí thải xuống mức 0 ròng vào giữa thế kỷ này hoặc ngay sau đó. 

Và nếu tổng thống sắp tới của Mỹ Joe Biden thực hiện đúng cam kết của mình, các quốc gia hiện chiếm hơn 60% lượng khí thải carbon liên quan đến năng lượng toàn cầu đều sẽ nêu tham vọng phát thải ròng bằng 0.

Tham vọng về khí hậu ngày càng tăng đã tạo thêm động lực đáng kể cho năng lượng sạch. Các nhà đầu tư đang chú ý vào việc đảm bảo danh mục đầu tư của họ thân thiện với khí hậu. Hiện, đây là một trong những vấn đề quản lý rủi ro.

Tuy nhiên, chỉ riêng các mục tiêu dài hạn sẽ không làm cho lượng phát thải suy giảm nhanh chóng để đạt mức 0 ròng vào giữa thế kỷ này. Không có gì thiếu sót trong việc chuyển đổi toàn bộ cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng ta - một cam kết trên toàn thế giới với tốc độ và quy mô chưa từng có. 

Điều đó đòi hỏi hành động quyết định trong thập niên tới. Đến năm 2030, thế giới sẽ tăng tỉ trọng doanh số hàng năm của ô tô điện từ 3% lên hơn 50%; mở rộng sản xuất hydro cacbon thấp từ 450.000 tấn lên 40 triệu tấn và thúc đẩy đầu tư vào điện sạch từ 380 tỉ USD lên 1,6 tỉ USD.

Để thúc đẩy sự chuyển đổi từ mục tiêu sang hành động, Cơ quan Năng lượng Quốc tế sẽ công bố bản đồ đường đi toàn diện đầu tiên cho toàn bộ ngành năng lượng toàn cầu để đạt mức không ròng vào năm 2050.

Kế hoạch này sẽ đưa ra phân tích chi tiết về những gì cần xảy ra trong nền kinh tế toàn cầu để phục hồi sau cuộc khủng hoảng COVID-19 và đưa lượng khí thải vào một con đường phù hợp với mức tăng 1,5 độ C. 

Bản đồ đường tới mức 0 ròng thực là rất quan trọng trước hội nghị về biến đổi khí hậu COP26 vào tháng 11 khi các quốc gia đưa ra kế hoạch cắt giảm khí thải mới nhất.

Nếu nguyện vọng chung của nhân loại chỉ là những lời hứa thì nó có thể trở thành hiện thực, dù cho những cam kết ấy có thiện ý đến đâu, cũng có thể bị phá vỡ. 

Các quốc gia như Anh và Hà Lan đã thiết lập cấu trúc pháp lý trong nước để tổ chức chính phủ tránh việc cho cung cấp cho hôm nay những lời hứa mà họ không thể thực hiện cho ngày mai. 

Tuy nhiên, các phương pháp tiếp cận quốc gia không đủ để đạt được sự thay đổi mà chúng ta cần. Nhân loại cần phải suy nghĩ theo hướng toàn cầu.

Điều đó có nghĩa là cần có các cơ chế tốt hơn để phối hợp hỗ trợ cho các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển để họ có thể tiếp cận nhanh chóng với về mặt tài chính và công nghệ. Điều này nhằm cung cấp năng lượng sạch và đáng tin cậy cho tất cả công dân của họ.

Như vậy, các nỗ lực toàn cầu cần mạnh mẽ hơn để thúc đẩy đổi mới và triển khai các công nghệ mới với sự hợp tác mà Cơ quan Năng lượng quốc tế IEA cam kết dẫn đầu. 

Gần một nửa việc cắt giảm lượng khí thải cần thiết để đưa nhân loại đến con đường đạt tới con số 0 ròng vào năm 2050 có thể cần đến từ các công nghệ chưa có trên thị trường.

Việc thực hiện một cách tiếp cận toàn cầu đối với những thách thức an ninh năng lượng mà những công nghệ mới này mang lại, chẳng hạn như đảm bảo cung cấp đủ các khoáng sản quan trọng - chẳng hạn như đồng, niken, coban và kim loại đất hiếm.

Đồng thời, các công nghệ này phải tích hợp lượng lớn hơn lượng gió và năng lượng mặt trời vào nguồn cung cấp điện.

Các công ty điện và khí đốt lớn của Úc, bao gồm chủ sở hữu của tất cả các nhà máy nhiệt điện than hòa vào lưới điện quốc gia, đã kêu gọi chính phủ Morrison đặt mục tiêu phát thải khí nhà kính ròng bằng 0 vào năm 2050 theo Thỏa thuận Paris. Ảnh: The Guardian.

Theo đó, các hệ thống độc lập, đáng tin cậy cần phải có để theo dõi tiến trình và xây dựng niềm tin giữa các quốc gia. Điều đó giúp họ không đơn độc trong việc thực hiện các bước cần thiết để giữ lời hứa về khí hậu.

Hệ thống quốc tế của IEA sẽ phải đảm bảo các mục tiêu khí hậu của chúng ta không chỉ là những tấm séc không thể thu hồi được bằng tiền mặt.

Có thể bạn quan tâm:

► Áp lực môi trường ngày càng lớn sẽ kẹp “đôi cánh” của nhiều người