Bước đầu xanh hóa ngành khai khoáng Việt Nam

Tại Hội thảo ngành khai khoáng mới đây, nhiều ý kiến cho rằng hoạt động của ngành khai khoáng tại Việt Nam đang gặp phải các vấn đề như: chưa sử dụng triệt để, tối ưu nguồn khoáng sản để mang lại lợi ích về mặt kinh tế, khả năng khai thác xuống sâu và đi xa còn hạn chế... Do đó, ngành Công Thương đưa giải pháp, sản xuất công nghiệp năm 2022 là ứng dụng công nghệ cao, cũng như đẩy nhanh ứng dụng công nghệ mới đối với những ngành công nghiệp chủ lực và công nghiệp ưu tiên; tăng cường chuyển đổi số.

Theo số liệu của Bộ Công Thương, dự kiến mức tiêu thụ điện tại Việt Nam hàng năm sẽ tăng 10% cho đến năm 2030 và hiện Việt Nam là thị trường năng lượng đang phát triển nhanh nhất khu vực châu Á. Tuy nhiên, hiện Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào nhiệt điện than, chiếm khoảng 46% tổng nguồn cung năng lượng của Việt Nam vào năm 2022 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên 56% vào năm 2030 trong lúc chúng ta vẫn đang ràng buộc với cam kết giảm lượng phát thải khí carbon trong thời gian tới.

Tại một Hội thảo khác, bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Cơ điện lạnh (REE) chỉ ra rằng, với cam kết của Chính phủ Việt Nam về việc đưa mức phát thải ròng cacbon về 0 vào năm 2050 thì toàn bộ nhà máy điện than sẽ phải ngưng vào năm 2045. Hiện tại giá than đã tăng gầp 2-4 lần, giá khí tăng gần 10 lần khiến cho giá điện than tại Việt Nam tăng gấp 3 lần so với 3 năm trước đây, hiện ở mức 1.600-1.700 đồng/kwh. Vì vậy, các nhà máy điện than sẽ gặp nhiều khó khăn trong tương lai.

Dù vậy người trong ngành cho rằng, chắc chắn than vẫn chắc chắn trở thành một kênh năng lượng quan trọng của thị trường Việt Nam. Mặc dù Việt Nam đã cố gắng bổ sung năng lượng tái tạo, nhưng với tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam hiện nay đòi hỏi việc gia tăng sử dụng than, với tổng số các nhà máy có nguồn năng lượng từ than tăng từ 32 vào năm 2020 lên 51 vào năm 2050, tiêu thụ 129 triệu tấn than mỗi năm.

Việt Nam cần tìm kiếm những sản phẩm, công nghệ và phương tiện khai thác hiệu quả nhưng vẫn lưu giữ được nguồn phát thải carbon. Ảnh: PAC

Các chuyên gia cho rằng đây thực sự là tình thế tiến thoái lưỡng nan mà Việt Nam cần phải giải quyết: Làm sao để Việt Nam phát triển tiệm cận gần hơn nữa với nền kinh tế, có thể xử lý hết được nguồn khí thải carbon trong khi vẫn có thể áp dụng được công nghệ mới, công nghệ xanh, không làm lãng phí cơ sở hạ tầng mà chúng ta đã phát triển trước đây?

Nhận định về bối cảnh này, ông Tee Boon Teong, TGĐ Công ty Informa Markets Việt Nam chia sẻ: “Câu trả lời cho bài toán hóc búa này là không gì khác, chúng ta cần phải tập trung vào sáng tạo, vào khoa học công nghệ. Việt Nam cần tìm kiếm những sản phẩm, công nghệ và phương tiện khai thác hiệu quả nhưng vẫn lưu giữ được nguồn phát thải carbon ngay từ khi chúng ta thực hiện quy trình tách chiết cuối cùng ở đầu ra để giữ lại khí thải carbon này trước khi chúng kịp thải ra môi trường. Khi đó mới đảm bảo được quy trình sản xuất ngày càng thân thiện với môi trường nhưng vẫn đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế”.

Việt Nam hiện là nước sản xuất khoáng sản lớn thứ 3 trong ASEAN, có trữ lượng than, bauxit, titan, quặng sắt và kim loại đất hiếm hàng đầu thế giới. Hoạt động khai khoáng ở Việt Nam chủ yếu đến từ 200 mỏ than với tổng trữ lượng 8 tỷ tấn than. Theo đó, ngành công nghiệp khai khoáng đóng góp lớn thứ 3 vào GDP cả nước.

Có thể bạn quan tâm:

Biến rác thải thành gia tài