Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc vẫn "thu hoạch" lớn trong 2014

Đến nay, căng thẳng trên biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam dường như không tác động tới thương mại thủy sản giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Thuỷ sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Trung Quốc. Nhiều năm qua, tận dụng sự gần gũi về mặt địa lý cũng như các ưu đãi trong thương mại mậu biên giữa hai nước, nhiều công ty thủy sản của Việt Nam đã và đang khai thác hiệu quả thị trường này.

Năm 2013, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ thủy sản lớn thứ tư của Việt Nam sau Mỹ, EU và Nhật Bản. Xuất khẩu sang Trung Quốc đạt trên 572,7 triệu USD, tăng 36,6% so với năm 2012. Đây cũng là thị trường có sức tăng trưởng cao nhất trong nhóm 5 thị trường xuất khẩu.

Tôm chiếm vị trí chủ lực trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu sang Trung Quốc. Năm 2013, xuất khẩu tôm sang Trung Quốc đạt 381,1 triệu USD, tăng 49,1% so với năm 2012. Bốn tháng đầu năm 2014, xuất khẩu tôm sang thị trường này tiếp tục tăng 60,3% so với cùng kỳ năm 2013.

Đối với mặt hàng cá tra, thị trường Trung Quốc vẫn chưa thật sự hấp dẫn bởi DN xuất khẩu có nhiều lựa chọn khác tốt hơn. Tuy nhiên, một số DN đã bắt đầu “nhìn” đến thị trường này khi xuất khẩu sang các thị trường lớn như Mỹ hay EU ngày càng khó khăn.

Năm 2013, Trung Quốc vẫn chiếm tỷ trọng khá khiêm tốn trong xuất khẩu cá tra Việt Nam với 5%. Tuy nhiên, xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong năm qua tăng 24,9% so với năm 2012 trong khi xuất khẩu sang EU, thị trường tiêu thụ lớn nhất của cá tra Việt Nam giảm 9,4%. Trong 4 tháng đầu năm 2014, xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc cũng tăng 25,2% so với cùng kỳ năm 2013, trong khi xuất khẩu sang EU tiếp tục giảm 10%.

Theo một số DN thủy sản, Trung Quốc là thị trường mua dễ, mua nhanh, không đòi hỏi chất lượng cao, do vậy DN có thể xoay vòng vốn nhanh, không phải đầu tư nhiều. Tuy nhiên, những DN này dễ bị lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc không ổn định và hay có rủi ro.

VASEP nhận định trước những căng thẳng trên biển Đông hiện nay, hoạt động thương mại của DN thủy sản với đối tác Trung Quốc vẫn bình thường, tuy nhiên, DN của hai nước cũng có thái độ e dè hơn. Như vậy, căng thẳng trên biển Đông dường như chưa tác động tới thương mại thủy sản giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Năm 2014 có thể sẽ tiếp tục là một năm “thu hoạch” của Việt Nam trong xuất khẩu thủy sản sang thị trường này, nếu như Trung Quốc không có bất cứ động thái “tiêu cực” nào, đặc biệt là đối với mặt hàng tôm bởi Trung Quốc là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề của Hội chứng tôm chết sớm (EMS) khiến sản lượng tôm nuôi của nước này giảm mạnh.

Nguồn Hải quan