Xuất khẩu cao su: Bán nhiều, thu tiền ít!

Cung tăng, cầu giảm

Vẫn giữ đà tăng về lượng nhưng giá lại giảm mạnh, xuất khẩu cao su đang gặp nhiều khó khăn so với các mặt hàng nông sản khác.

Tính từ năm 2011 đến nay, xuất khẩucao su Việt Nam dù vẫn duy trì đà tăng trưởng về lượng nhưng lại giảm về giá trị và đặc biệt làgiảm mạnh về giá. Cụ thể, xuất khẩu cao su trong tháng 9/2013 đạt 115.000 tấn, trị giá 257 triệuUSD, tăng 8,3% về lượng nhưng giảm mạnh 48% về giá so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung 9 tháng đầunăm, Việt Nam đã xuất khẩu được khoảng 726.453 tấn cao su thiên nhiên, đạt 1.722,7 triệu USD, đơngiá bình quân đạt 2.371 USD/tấn. Theo Tập đoàn Cao su Việt Nam (VRG), từ đầu năm đến nay, giá caosu xuất khẩu tiếp tục giảm với mức bình quân trong quý I/2013 là 2.685 USD/tấn, giảm 41% so với mứcđỉnh của năm 2011 và giảm 8% so với cùng kỳ năm 2012.

Việc tiêu thụ cao su gặp khó khôngchỉ do các thị trường nhập khẩu lớn giảm mạnh giá mua, mà còn do nguồn cung nguyên liệu này cũngđược tăng nhanh tại Việt Nam và một số quốc gia khác. TS.Trần Thị Thúy Hoa- Chánh văn phòng Hiệphội Cao su Việt Nam (VRA)- đánh giá: Sự cạnh tranh giữa các nước xuất khẩu cao su trong năm 2013 đãgay gắt hơn.

Bên cạnh nguồn nguyên liệu ổn định trong nước, thì lượng cao su từ Lào do DN Việt Namđầu tư những năm qua bắt đầu được khai thác sẽ đưa sản lượng cao su thiên nhiên xuất khẩu của ViệtNam năm 2013 có thể đạt 1 triệu tấn, do giá giảm mạnh nên dự báo kim ngạch xuất khẩu mặt hàng nàychỉ đạt khoảng 2,4 tỷ USD trong năm nay.

Thời hoàng kim của các DN xuất khẩucao su là đầu năm 2011, khi giá nguyên liệu luôn tăng cao và đạt đỉnh là 4.562 USD/tấn, trong khinhững tháng đầu năm nay, giá cao su bình quân chỉ đạt 2.393 USD/tấn.

Vì thế, với mức thuế xuất khẩu3% đang được áp dụng đối với cao su thiên nhiên chủng loại latex cô đặc và cao su hỗn hợp nhiều DNxuất khẩu mặt hàng này đang thực sự khó khăn.

Để hỗ trợ các DN, VRA đã kiến nghị tới Bộ Tài chínhmiễn thuế xuất khẩu đối với hai mặt hàng này. Bộ Tài chính dự kiến giảm thuế xuất khẩu đối vớinhững mặt hàng cao su có thuế xuất khẩu từ mức 3% và 5% xuống còn 1%, nhưng đối với các mặt hàngcao su hiện có thuế 0% thì cơ quan này dự kiến sẽ tăng lên 1%.

Tuy nhiên, lãnh đạo một DN xuất khẩucao su cho rằng, cách tính toán để giảm thuế như vậy thì cũng không hỗ trợ DN nhiều, chỉ là "mở chỗnày, thắt chỗ khác" mà thôi. Vị lãnh đạo này còn khẳng định, thay vì được giảm thuế xuất khẩu để hỗtrợ DN thì với thuế suất mới các DN cao su sẽ chịu thuế hơn hai lần so với quy định hiệnnay!.

Quan điểm được VRA và VRG đưa ra là:Bộ Tài chính nên điều chỉnh thuế xuất khẩu latex, cao su hỗn hợp, cao su tổng hợp đang ở mức 3% và5% giảm xuống còn 1%; đồng thời không tăng thuế XK đối với những mặt hàng cao su tự nhiên, đang cómức thuế suất 0%; khi giá cao su được phục hồi đến mức 4.000 USD/tấn như năm 2011, Bộ Tài chính mớinên xem xét điều chỉnh thuế suất thuế xuất khẩu 1% cho tất cả các mặt hàng cao su.