Vượt thử thách, ASEAN hiện thực hoá cộng đồng ASEAN 2015

ICC nơi diễn ra AMM và các Hội nghị liên quan (Ảnh: Thu Hiền)

Cũng giống như nhiều khu vực khác trên thế giới, năm 2013, ASEANcũng phải chịu những tác động không nhỏ của khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Tốc độ tăng trưởng bắtđầu suy giảm do đầu tư cũng như xuất khẩu giảm sút, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng… Đặc biệt là nhữnghệ luỵ của hơn 2 thập kỷ tăng trưởng cao bắt đầu lộ rõ, trong đó phải kể đến sự phát triển thiếucân đối của các vùng miền.

Về an ninh, tình hình phức tạp ở Biển Đông, Đông Bắc Á và nhữngthách thức an ninh phi truyền thống cũng đang đe doạ không nhỏ đến những mục tiêu của ASEAN màtrước mắt là lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

Bộ trưởng Thương mại Indonesia Gita Wirjawan cho rằng ASEANkhông nên quá lạc quan trong việc thực hiện lộ trình của ASEAN. Bộ trưởng Gita Wirjawan nêu rõ:"Trong cuộc họp ASEAN hồi tháng 4, chúng tôi đã đi đến nhận thức rằng quá trình thực hiện tiếntrình này sẽ không lý tưởng như chúng ta nghĩ. Tôi nghĩ rằng mọi thứ sẽ được kiểm chứng vào cuốinăm 2015. Nhưng trước khi đi đến quá trình kiểm chứng đó, hầu hết các nước ASEAN đều nhận thấy rằngmọi thứ không dễ dàngnhư những kế hoạch chúng ta đã đưa ra hồi năm 2003".

Mặc dù cũng có những lo ngại giống với Bộ trưởng Thương mạiIndonesia, song ông Kishore Mahbubani, Hiệu trưởng trường Chính sách công Lý Quang Diệu, đồng thờilà cựu Đại sứ Singapore tại Liên Hợp Quốc vẫn cho rằng, ASEAN đang có những tiến bộ đáng kể. ÔngMahbubani nói: "Thật sự chúng ta không nên quá mong đợi vào việc chỉ sau 1 đêm cuối cùng của năm2015, ASEAN sẽ trở thành một cộng đồng kinh tế lớn mạnh. Nhưng tôi vẫn tin rằng, chúng ta đã đượcnhững tiến bộ không nhỏ".

Thực tế là ASEAN đã đạt được không ít tiến bộ trong quá trình hộinhập khu vực, đặc biệt là có những quan điểm thống nhất cao trong nhiều vấn đề quan trọng. Trướcthềm hội nghị AMM lần này, các nước ASEAN đều tỏ ra rất quyết tâm thực hiện đúng lộ trình đã đề ra.Theo đó, ASEAN sẽ thảo luận đến vấn đề tăng tốc các cuộc đàm phán để có thể kết thúc vào cuối năm2015 về việc ký kết Hiệp định đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Hiệp định này sẽ tạo ra mộtthị trường có tổng sản phẩm quốc nội GDP đạt khoảng 20.000 tỷ USD và chiếm tới hơn 40% thương mạitoàn cầu.

Về mục tiêu an ninh, ASEAN cũng sẽ quyết tâm, thúc đẩy đàm phánASEAN - Trung Quốc về xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) nhân dịp lễ kỷ niệm 10 năm thànhlập quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc (2003-2013). Các nước ASEAN hy vọng sẽ có nhữngchuyển biến tích cực tại các cuộc gặp đa phương và song phương với Trung Quốc tại Hội nghị lầnnày.

Các nước ASEAN cũng nhận thức được rằng, quá trình thống nhất nộikhối và tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN sẽ gặp không ít khó khăn thách thức, song ASEAN sẽđạt được những mục tiêu chung đề ra trên nền tảng sự thống nhất quan điểm toàn khu vực. Ngay trongcuộc họp quan chức cao cấp ASEAN diễn ra ngày 28/6, ASEAN cũng đã một lần nữa thể hiện sự thốngnhất chung này.

Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh cho biết: "Trongkhuôn khổ của ASEAN, ASEAN nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh hơn nữa thực hiện cho đúng mục tiêuxây dựng cộng đồng, bởi vì chỉ còn hơn 2 năm nữa. ASEAN nhận thấy rằng thời gian từ nay đến 2015không còn nhiều nên đặc biệt nhấn mạnh đến sự tăng cường phối hợp và nâng cao hiệu quả hoạt độngcủa từng cơ chế và tổ chức của ASEAN cũng như vai trò của ban thư ký".

Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh cũng khẳng định Việt Nam làthành viên có trách nhiệm của ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa quá trình xây dựng cộng đồng ASEANvà phát huy vai trò trung tâm của ASEAN. Việt Nam đã có những đóng góp vào những mục tiêu chung củaASEAN và tiếp tục chia sẻ những biện pháp cần thiết với các đối tác vì lợi ích của toàn khuvực.