Vinacomin tạm ngừng xuất khẩu than vì lo lỗ

Ông Nguyễn Văn Biên, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than và khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) cho biết, các đối tác vẫn có nhu cầu mua than của Việt Nam nhưng khi đàm phán, mức giá mà họ đưa ra còn thấp hơn cả giá thành sản xuất. Vì vậy Vinacomin không dám ký hợp đồng xuất khẩu mới vì sợ lỗ.

Theo ông Biên, 6 tháng đầu năm, lượng xuất khẩu than đạt tổng số gần 7 triệu tấn, thì 25 ngày qua của tháng 7, chỉ xuất khẩu được khoảng 250 nghìn tấn. Hiện, các đối tác đàm phán với Vinacomin đang đặt hàng có tổng sản lượng khoảng gần 3 triệu tấn. Trung bình mỗi tháng trong quý III, Tập đoàn có thể xuất khẩu được khoảng 1 triệu tấn/tháng. Nhưng vấn đề ở đây là giá cả, đặc biệt là thuế làm cho giá thành than xuất khẩu của Việt Nam tăng cao.

Một tấn than xuất khẩu của Việt Nam hiện nay đang phải chịu tới 40% chi phí thuế. Trong đó, ngoài thuế xuất khẩu là 20%, thuế giá trị gia tăng đầu vào than xuất khẩu không khấu trừ 10%, các thuế phí khác khoảng 10%, gồm thuế tài nguyên bình quân 6%, phí môi trường 10 nghìn đồng/tấn, chi phí môi trường, thăm dò khoảng 2%.

Như vậy, sau khi xuất khẩu, ngành than chỉ còn 60% để cân đối chi phí sản xuất. trong đó, khấu hao khoảng 10%, tiền lương công nhân mỏ khoảng 18%, mua nguyên vật liệu, nhiên liệu, động lực và các chi phí khác khoảng 32%,...

Ông Biên cho biết, tập đoàn đã phải cắt giảm nhiều khoản chi phí từ 15-20%, tạm thời lùi lại đất bóc đến năm sau mới thực hiện trên 15% so với yêu cầu kỹ thuật, chi phí hạ tầng, môi trường và thậm chi tiền lương công nhân mỏ đã cắt giảm 2 lần trên 10%. Tuy nhiên, các nỗ lực trên vẫn không đủ bù đắp lại gánh nặng về thuế trong giá thành than xuất khẩu.

“Với thuế xuất khẩu 20%, chúng tôi không thể bán được than mà đảm bảo có lãi, đủ để cân đối tài chính trong ngành và bù cho điện hơn 8.000 tỷ đồng”, ông Biên khẳng định.

Vinacomin đã đề xuất Nhà nước giảm một nửa thuế xuất thuế nhập khẩu than trong năm 2012 nhằm tháo gỡ khó khăn.

Ông Biên khẳng định, điều này không đi ngược với chủ trương hạn chế xuất khẩu tài nguyên than. Vì giảm thuế chỉ là tình huống tạm thời để giúp doanh nghiệp có lối thoát. Trước mắt, xuất khẩu than còn có ý nghĩa bù đắp khoản lỗ khi bán cho điện và duy trì các mỏ, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn công nhân mỏ. Việc dừng xuất khẩu than đã có lộ trình được duyệt và Vinacomin vẫn đang giảm dần theo từng năm.

Mức thuế xuất khẩu 20% là mức trần áp dụng từ ngày 16/9/2011. Đây là thời điểm giá than thế giới đang tăng cao, kinh doanh thuận lợi.

Nguồn Vietnamnet