Vì sao sức khỏe của nền kinh tế Trung Quốc sẽ quyết định giá dầu?

Bài viết thể hiện quan điểm của ông Jason Schenker, chủ tịch và nhà sáng lập của Prestige Economics.

Giá dầu đã giảm khoảng 10 USD/thùng từ giữa tháng 4/2017, đánh dấu mức giảm khoảng 20% và đẩy thị trường dầu vào vùng giảm. Các chỉ số kỹ thuật cho thấy giá dầu sẽ tiếp tục giảm, nằm dưới các ngưỡng trung bình di động quan trọng. Tuy nhiên, các nhà sản xuất dầu và các nhà phân tích đang chọn sai dữ liệu cơ bản trong việc giải thích nguyên nhân suy giảm - và điều gì sẽ tiếp tục chi phối giá dầu trong thời gian tới.

Giá dầu WTI (tại Mỹ) đã giảm mạnh kể từ giữa tháng 4. Ảnh: Bloomberg/Prestige Economics.

Dữ liệu quan trọng nhất tác động tới giá dầu trong vài tuần tới sẽ không phải là số liệu dàn khoan tại Mỹ của Baker Hughes, số liệu hàng tuần của Bộ Năng lượng Mỹ hoặc thậm chí báo cáo việc làm tháng 6 ở Mỹ. Đó sẽ là chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc do Caixin tổng hợp. Trung Quốc là nước tiêu thụ dầu lớn thứ hai thế giới và là một trong những nguồn cầu dầu mỏ lớn nhất thế giới. Trung Quốc là nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới kể từ khi vượt qua Mỹ vào năm 2014.

Trung Quốc đã trở thành nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới kể từ năm 2014. Ảnh: Bloomberg/Prestige Economics.

Các nhà sản xuất dầu và các nhà phân tích đã rất tập trung vào sản lượng và nguồn cung dầu mỏ để giải thích mọi biến động gần đây của giá dầu, ngay cả khi dữ liệu cho thấy nguồn cung đã giảm mạnh gần đây. Việc sụt giảm dự trữ dầu thô của Mỹ gần đây cũng đã không cản được đà đi xuống của giá dầu. Tồn kho dầu thô của Mỹ đứng ở mức 1.224 tỷ thùng vào giữa tháng 4, và hiện tại xuống còn 1.192 tỷ thùng. Đáng lẽ giá dầu phải tăng khi tồn kho giảm, như vậy rõ ràng là nguyên nhân sự sụt giảm gần đây của giá dầu không nằm ở phía nguồn cung.

Trong khi tồn kho dầu đã giảm, số lượng giàn khoan tại Bắc Mỹ đã tăng từ 683 vào giữa tháng 4 năm 2017 lên 758 vào giữa tháng 6, tăng khoảng 10% trong 2 tháng. Nhưng nếu so với cùng kỳ năm trước, thì con số này lại không tăng đáng kể. Việc gia tăng số lượng giàn khoan cũng không đồng nghĩa với sản lượng tăng khủng khiếp, cũng không phải là lý do chính đáng cho sự suy giảm vừa qua của giá dầu thô WTI.

Vì vậy, trong khi phía nguồn cung của thị trường dầu thô đón nhận nhiều thông tin trái chiều, phía nguồn cầu về cơ bản đã suy yếu trong hai tháng qua. Chỉ báo quan trọng nhất cho tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu - và cho cả tăng trưởng toàn cầu - là chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc. Chỉ số này do một công ty tư nhân là tạp chí Caixin biên soạn, và số lượng công ty tham gia khảo sát này không nhiều, khiến tôi đánh giá cao chỉ số này vì đây dữ liệu duy nhất của Trung Quốc mà ít có khả năng bị ảnh hưởng từ phía chính phủ nước này, dù là trực tiếp hay gián tiếp.

Chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg/Prestige Economics.

Khi chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc xuống dưới 50, chỉ số này cho thấy hoạt động sản xuất hàng tháng đã suy giảm. Và nếu chỉ số PMI nằm dưới 50 trong vài tháng liên tiếp thì đó là một chỉ báo hàng đầu về suy thoái kinh tế. Chỉ số này đã nằm dưới 50 trong 18 tháng của 19 tháng trong giai đoạn từ tháng 12/2014 đến tháng 6/2016, cho thấy ngành sản xuất Trung Quốc suy yếu trong suốt thời kỳ đó, bất chấp những khẳng định của chính phủ nước này rằng tỷ lệ tăng trưởng GDP là 6,9% vào năm 2015 và 6,7% năm 2016.

Các chỉ số kỹ thuật về giá dầu thô  WTI trong tuần trước cho thấy giá dầu đã không hồi phục khi sản xuất của Trung Quốc suy yếu trong giai đoạn 2014-2016, mặc dù vậy giá dầu đã tăng lại khi chỉ số PMI sản xuất ngừng suy yếu và vượt ngưỡng 50 vào giữa năm 2016.

Giá dầu đã không thể phục hồi kể từ giữa năm 2014, khi nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại. Ảnh: Bloomberg/Prestige Economics.

Giá dầu thô đã giảm trong 2 tháng qua do chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc giảm mạnh trong tháng 4 và giảm xuống dưới 50 trong tháng 5. Tuy nhiên, số liệu tháng 6 đã đạt 50,4, phần nào trấn an các mối lo ngại.

Các nhà giao dịch dầu nên giảm sự tập trung vào phía nguồn cung, và họ nên tập trung vào phía nguồn cầu và nguy cơ hoạt động sản xuất ở Trung Quốc suy giảm trở lại.

Bá Ước

Nguồn Bloomberg