Thứ Ba | 16/07/2013 23:04

Vì sao lĩnh vực khai thác vàng lại bị thiệt hại nặng?

Giá cổ phiếu các công ty khai thác vàng mang lại thất vọng vô cùng lớn cho nhà đầu tư đổ tiền vào đó những tưởng có thể dễ dàng kiếm lời.
Mặc dù bức tranh kinh tế toàn cầu chưa thực sự sáng song cũng không dễ tìm ra một lĩnh vực đầu tư nào có mức sụt giảm tới 50%. Nhưng đó chính là mức giảm giá cổ phiếu của các công ty khai thác vàng từ đầu năm tới nay.

Giá vàng giảm khoảng 25% trong cùng thời gian này, xuống khoảng 1.240 USD/ounce, trong khi cổ phiếucủa các công ty khai thác vàng có "màn trình diễn" tệ hơn nhiều so với các chỉ số chứng khoán trênthị trường và thậm chí so với ngay cả vàng.

Giai đoạn đầu tư "buồn"

Trong báo cáo mới đây về kim loại và khai thác vàng, ngân hàng Deutsche Bank (Đức) lưu ý rằng cáccông ty khai thác vàng thường xuyên "trình diễn" dưới khả năng của mình và chỉ có bốn lần "trìnhdiễn" tốt trong 12 năm vừa qua, khi kim loại quý tăng vọt, từ mức thấp trong một thập niên lên mứccao 1.900 USD/ounce trong năm 2011. Đối với các công ty khai thác vàng, tất cả những năm hoàng kimđều từ 2006 trở về trước.

Giá cổ phiếu của các công ty khai thác vàng đã mang lại sự thất vọng vô cùng lớn cho các nhà đầu tưđổ tiền vào đó những tưởng có thể dễ dàng kiếm lời to khi giá vàng mạnh lên trong bối cảnh các đồngtiền thiếu ổn định khi chính phủ các nước can thiệp vào các thị trường tài chính.

Từ chỗ là "mảnh đất hứa," cổ phiếu của các công ty khai mỏ trở thành "mảnh đất buồn" đối với cácnhà đầu tư cá nhân và các tỷ phú, như nhà đầu tư George Soros hay Thomas Kaplan, và giám đốc cácquỹ đầu tư như John Paulson và Jeffrey Vinik.

Trong bài viết "Cơn khát đầu tư vào vàng" đăng năm 2006, tạp chí Forbes cảnh báo các nhà đầu tư nênđể mắt tới những người thành lập các công ty khai mỏ nhân lúc giá vàng tăng vọt. Người ta đã đặtdấu chấm hỏi đối với các công ty đầu cơ như NovaGold với số vốn thị trường hơn 1 tỷ USD vào thờiđiểm đó và các dự án lớn của công ty chẳng đi tới đâu trong bảy năm tính từ khi đó.

Một công ty khai mỏ lớn với số vốn huy động thị trường 1 tỷ USD vào thời điểm trên cũng được nêudanh là công ty Crystallex International; cổ phiếu của các công ty này hiện không còn niêm yết trênthị trường.

Công ty kim loại quý của Mark McEwen - người có bức hình chụp ngồi trên một núi vàng thỏi đăng trêntạp chí Forbes và có số cổ phần cá nhân trong công ty này ước tính trị giá 125 triệu USD vào năm2006 - đã ngậm ngùi chứng kiến giá cổ phiếu của công ty mình giảm tới 80% kể từ khi bài báo đượcxuất bản. Tất cả những công ty được nhắc đến trong bài báo sau này đều có kết cục ảm đạm.

Xét tổng thể, các công ty khai thác vàng từ năm 2010 tới nay đã chi 45 tỷ USD cho các dự án đầu tưvà các vụ thâu tóm công ty, đồng thời đang lên kế hoạch chi 15 tỷ USD nữa.

Mặc dù vậy, sản lượng vàng đã giảm từ 18 triệu ounce trong năm 2010 xuống 17,4 triệu ounce hiệnnay. Deutsche Bank mới đây ra báo cáo có tựa đề "Sự kết thúc của Công ty sản xuất vàng lớn?" trongđó đặt vấn đề rằng liệu mô hình các công ty sản xuất vàng ở Bắc Mỹ có bị "phá vỡ về nềntảng."

Vì sao các công ty khai thác vàng thất bại ?

Một trong những lý do chủ yếu khiến các công ty sản xuất vàng không được lợi nhiều từ sự gia tăngcủa giá vàng như các nhà đầu tư kỳ vọng là sự ra đời của quỹ giao dịch vàng khiến cho các nhà đầutư dễ bị tổn thương trước biến động của vàng hơn trước.

Khi giá vàng sụt giảm mạnh, các công ty khai thác vàng phải gánh nhiều khoản nợ cũng như phải gồngmình để thực hiện các dự án khai thác vàng dài hơi vốn đang gặp rắc rối vì chi phí khai thác tăngđáng kể.

Xu hướng giảm quy mô bắt đầu với việc tập đoàn khai mỏ Newcrest Mining (Australia) hồi tháng trướctuyên bố sẽ giảm đầu tư tới 5,7 tỷ USD vào các mỏ khai thác vàng. Barrick Gold - công ty sản xuấtvàng lớn nhất thế giới - vừa công bố giảm tới 5,5 tỷ USD đối với dự án khai thác vàng lớnPascua-Lima ở dãy núi Andes. Báo cáo của Credit Suisse nói rằng việc giảm quy mô đầu tư là chủ đềlớn trong thế giới kim loại quý này.

Bài toán đối với hầu hết các công ty khai mỏ trở nên khá khó. Nhiều ngân hàng Phố Wall hồi thángSáu vừa qua đã tiến hành phân tích các dự án khai thác vàng dựa trên kịch bản giá vàng ở mức 1.300USD/ounce.

Deutsche Bank (Đức) lưu ý rằng ngưỡng 1.300 USD/ounce đã hình thành vòng tròn luẩn quẩn buộc cáccông ty phải tăng vốn (thông qua việc bán cổ phiếu) để san lấp khoảng cách vốn đang nới rộng chođến khi họ có thể điều chỉnh chi phí thích ứng với mức giá vàng mới.

Nếu giá kim loại quý này vẫn kẹt ở ngưỡng 1.300 USD/ounce, những người đầu tư vào các công ty sảnxuất vàng sẽ lâm vào tình trạng khan tiền mặt.

Lấy ví dụ, Barrick có số dư tiền mặt 2,3 tỷ USD và nợ 15 tỷ USD vào cuối quý I năm 2013. Theo ướctính gần đây của Deutsche Bank, mức sử dụng tiền mặt của Barrick (quy ra vàng) lên tới 1.813USD/ounce và của Goldcorp là 2.016 USD/ounce.

Các công ty sản xuất vàng có thể chọn cách giải quyết vấn đề của mình bằng cách giảm chi phí, cắtgiảm lãi cổ phần, bán tài sản, ngừng hoạt động của các mỏ có chi phí cao hơn, tăng giá trị hiện tạiròng nhưng đồng thời cũng có thể tạo ra một số tổn thất.

Barrick vừa sa thải 30% số nhân viên văn phòng đang làm việc tại trụ sở chính, đồng thời vừa hoãnkế hoạch sản xuất lần đầu tại mỏ này lại gần hai năm, tức là tới giữa năm 2016. Giá cổ phiếu củaBarrick đã giảm 56% từ đầu năm tới nay.

Một nghịch lý là trong khi cổ đông của các công ty khai mỏ chịu thua thiệt, giám đốc điều hành cáccông ty này hầu như không hề hấn gì. Lấy ví dụ, cựu Giám đốc điều hành Barrick, Aaron Regent, đãnhận được 12 triệu USD, chủ yếu từ khoản tiền thanh lý hợp đồng.

Cú trượt dài của vàng

Hồi tháng 4, tỷ phú George Soros tuyên bố vai trò nơi trú ẩn an toàn của vàng không còn hiệu lực vàdòng tiền lớn đang chảy khỏi kim loại quý này. Tuy nhiên, ngay cả nhà đầu tư giàu kinh nghiệm nàykhi đó cũng không thể ngờ rằng giá vàng có thể trượt xuống dưới ngưỡng 1.300 USD/ounce.

Giá vàng giao ngay hiện giao dịch quanh mức 1.260 USD/ounce, ngày càng bỏ xa ngưỡng 1.300USD/ounce. Kim loại quý đã rời mốc này sau khi Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Ben Bernankengày 19/6 tuyên bố có thể bắt đầu giảm quy mô chương trình nới lỏng định lượng vào cuối nămnay.

Trước thời điểm đó, giá vàng đã chạm mức cao lên tới trên 1.900 USD/ounce hồi năm 2011 và hồi tháng10/2012 giao dịch ở mức 1.790 USD/ounce.

Giá vàng giảm mạnh cũng đồng nghĩa với việc cổ phiếu của các công ty khai mỏ sụt giảm mạnh. Cụ thể,cổ phiếu của công ty Barrick đã giảm tới 6% trong phiên 20/6, khi giá vàng giảm trên 4% xuống 1.295USD/ounce trước tuyên bố của Chủ tịch Fed.

Mức giảm này đã đưa giá cổ phiếu của Barrick giảm tới 50% từ đầu năm tới thời điểm đó. Chi phí khaithác vàng leo thang trong khi giá vàng thành phẩm tiếp tục giảm có thể lý giải cho sự trượt dốc củagiá cổ phiếu lĩnh vực khai thác vàng.

Cùng "trượt dốc" với cổ phiếu của công ty Barrick còn có cổ phiếu của các công ty sản xuất vàng lớnkhác như Kinross Gold và Goldcorp.

Cú trượt dài của giá vàng đã gây thiệt hại không nhỏ đối với cả những nhà đầu tư sừng sỏ nhất thếgiới. Quỹ đầu tư vàng của tỷ phú John Paulson cũng "chịu trận" trong năm nay, trong khi lợi nhuậncủa công ty đầu tư khổng lồ Bridgewater Associates của tỷ phú Ray Dalio cũng sụt giảm đángkể./.

Nguồn Vietnam+


Sự kiện