Về đâu hỡi vàng?

Thị trường biến động thường là một dấu hiệu mua vào của một loại tài sản: vàng. Nhưng lần này thì không. Giá kim loại quý này đã tăng lên mức cao kỷ lục vào năm 2011. Đây là thời điểm thế giới gióng hồi chuông báo động về cuộc khủng hoảng nợ tại khu vực đồng tiền chung châu Âu, khi hàng loạt cuộc biểu tình chống lại chính sách thắt lưng buộc bụng hà khắc đã diễn ra trên đường phố Athens.

Năm nay, đối mặt với những biến động dữ dội hơn từ Hy Lạp - một quốc gia nhiều khả năng sẽ rời khỏi khu vực đồng euro nếu không có những thỏa hiệp mới, các nhà đầu tư vẫn không đổ xô tìm nơi trú ẩn ở vàng. Cũng không ai quan tâm về nền kinh tế đang giảm phanh của Trung Quốc và thị trường chứng khoán đang chao đảo của nước này, vốn đã từng gây ra cơn hoảng loạn thu gom vàng trong những năm qua.

“Nói một cách đơn giản, năm nay có cảm giác như thể thị trường đã có quá đủ kịch tính, khiến người ta “chai” với cảm giác sợ hãi. Vàng không mảy may rục rịch, mà trên thực tế, còn tệ hơn tất cả mọi thứ: giá vàng thấp hơn 3% so với thời điểm đầu năm”, ngân hàng Macquarie viết trong một báo cáo gửi cho các khách hàng của mình. 

Vàng từ lâu có tiếng là một điểm đến đầu tư an toàn bên cạnh những đồng tiền dự trữ lớn của thế giới, đặc biệt là đồng USD và trái phiếu chính phủ Mỹ. Nhiều nhà đầu tư cho rằng vàng là một tài sản mà sẽ giữ giá trị trong những thời điểm biến động kinh tế và bất ổn chính trị. Bởi lẽ, không giống như tiền tệ, giá trị của vàng không thể bị thao túng bởi các quyết định về lãi suất, trong khi nó là một tài sản hữu hình có lượng cung hạn chế mà không dễ thay đổi trong một sớm một chiều.

Nhưng vàng từ đầu năm đến nay vẫn chưa tỏa sáng, thậm chí khi giao dịch các kim loại khác như đồng và ni-ken xuống mức thấp kỷ lục trong 6 năm qua. Bản thân vàng cũng đã về gần mức thấp nhất trong 5 năm qua và thấp hơn khoảng 40% so với mức đỉnh hồi năm 2011. Thứ Năm tuần qua, giá vàng được giao dịch ở mức xấp xỉ 1.158 USD/ounce.

Biến động giá vàng từ đầu năm 2015 đến nay

Việc nắm giữ trong các quỹ ETF vàng (loại quỹ hoán đổi danh mục hàng hóa có thể được sử dụng để phòng ngừa rủi ro khi đầu tư vào vàng hoặc kiếm lời dựa trên chính biến động của giá vàng) cũng không mấy mặn mà. Các số liệu mới nhất từ Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai Mỹ cũng cho thấy các nhà đầu cơ trên thị trường hợp đồng tương lai của Mỹ đã tăng cường đặt cược vào việc giá vàng sẽ tiếp tục giảm xuống.

Thông thường, khi các nhà đầu tư chuyên nghiệp rút lui, những người săn tìm cơ hội tại châu Á sẽ nhảy vào. Thế nhưng, lần này điều đó đã không xảy ra, theo các chuyên gia giao dịch vàng. “Mặc dù vàng bị bán ra nhiều trong những ngày gần đây và giao dịch xuống mức thấp trong nhiều năm nhưng điều đáng ngạc nhiên là nhu cầu vàng gần như không có”, Jason Cerisola, một chuyên viên giao dịch tại Sydney thuộc MKS Capital, nhận xét.

Các nhà phân tích cũng rất bất ngờ, đưa ra một số lý do cho diễn biến ảm đạm của kim loại quý này. Trước tiên, các thị trường tài chính “giờ ít đáng sợ hơn nhiều so với ngày trước”, thời điểm cuộc khủng hoảng khu vực đồng euro lần đầu tiên xuất hiện, theo Macquarie. Các cơ quan quản lý châu Âu đã rất nỗ lực để ngăn cuộc khủng hoảng tài chính lan rộng; và lợi suất trái phiếu của các nước châu Âu nặng nợ vẫn nằm dưới các mức từng được chứng kiến trong những thời kỳ nhà đầu tư hoang mang tột độ vào năm 2011 và 2012.

Những người khác cho rằng đồng USD mạnh lên và những kỳ vọng vào các mức lãi suất cao hơn tại thị trường này cũng khiến cho vàng trở nên kém hấp dẫn. Thị trường dự kiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ sớm nâng lãi suất cơ bản lần đầu tiên kể từ cuối năm 2006. Điều này đang gây sức ép lên triển vọng dài hạn của vàng. Việc vàng được bán ra mạnh tại Trung Quốc, khi các nhà đầu tư đổ xô tăng vốn sau dư chấn của đợt chao đảo thị trường chứng khoán nước này, cũng đã làm giảm mạnh giá trị của vàng. 

Thực tế cho thấy tiếng tăm là hầm trú ẩn của vàng không phải lúc nào cũng đúng. Việc giá vàng phục hồi sau vụ sụp đổ của ngân hàng đầu tư Mỹ Lehman Brothers vào tháng 9.2008 thường được dẫn chứng như một ví dụ cho thấy khả năng lấy lại vị thế là hầm trú ẩn an toàn sau một thời gian nằm cùng nhóm với các tài sản được coi là rủi ro cao hơn như chứng khoán hoặc các hàng hóa công nghiệp. Khi ấy, ngay sau dư chấn của vụ Lehman Brothers, vàng đã vượt lên trở thành tài sản an toàn được nhiều nhà đầu tư mua vào, mặc dù sau đó vàng đã giảm mạnh trong tháng tiếp theo cùng lúc với một đợt bán tháo lớn trên thị trường tài chính.

Tuy nhiên, có một phân khúc trên thị trường mà vẫn đang chiếm trọn lòng tin của các nhà đầu tư. Đó là những công ty đang khai thác kim loại quý này. Khi giá trị của các đồng tiền có liên quan đến tài nguyên như đô-la Úc rớt mạnh thì nó đã làm tăng sức hấp dẫn của các công ty khai thác vàng, vốn có chi phí được ghi nhận bằng loại tiền đó, theo đánh giá của Paul Hissey, chuyên gia phân tích tại Sydney thuộc RBC Capital Markets.

Nhiều công ty đã và đang cải thiện sản lượng và tính hiệu quả trong hoạt động khai thác mỏ của mình. Cổ phiếu của các nhà sản xuất Úc như Evolution Mining Ltd. và Northern Star Resources Ltd. đã tăng lần lượt 3,5% và 4,8% trong tháng này, so với mức giảm 3% của chỉ số kim loại và khai thác mỏ nói chung trên thị trường. “Chúng tôi dự báo các cổ phiếu ngành vàng sẽ trở thành  hầm trú ẩn an toàn”, ông Hissey nhận định.

Đàm Hoa

Nguồn WSJ