VASEP: 10 sự kiện nổi bật của xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2013
Xuất khẩu thủy sảnđạt 6,8 tỷ USD
Tính đến hếttháng 11/2013, tổng kim ngạch XK thủy sản đạt 6,23 tỷ USD, tăng 10,5%. Đây là nỗ lực rất lớn và sựkiên trì của DN XK Việt Nam, đặc biệt là DN XK tôm trong năm XK có nhiều khó khăn về thị trường.Ước cả năm 2013, tổng kim ngạch XK thủy sản đạt 6,8 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ nămtrước.
Lần đầu tiên giá trị xuất khẩu tôm chântrắng vượt tôm sú
Tính đến hết tháng 11/2013, XK tômđã đạt 2,8 tỷ USD, tăng gần 36% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị XK tôm chân trắng đạt1,39 tỷ USD, tăng 106,6% còn XK tôm sú chỉ đạt 1,22 tỷ USD, tăng 5,7% so với cùng kỳ năm trước. Đâylà lần đầu tiên giá trị XK tôm chân trắng vượt tôm sú. Nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới bị suythoái khiến tôm chân trắng trở thành sự lựa chọn của khách hàng. Tính đến hết tháng 11/2013, tỷtrọng tôm chân trắng XK sang Nhật Bản tăng từ 30% cùng kỳ năm 2012 lên 44,2%. Tỷ trọng XK tôm chântrắng sang Mỹ tăng mạnh nhất, từ 40,5% lên 69,7%. XK tôm chân trắng sang EU cũng tăng đáng kể vớitỷ trọng tăng từ 45,3% lên 52,5%.
Kim ngạch xuất khẩu tôm tăng nhờ giá tômthế giới tăng mạnh
Năm 2013, Hội chứng tôm chết sớm(EMS) tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn cung tôm chiếm đến 12,5% tổng sản lượng tôm thếgiới - Thái Lan. Sản lượng tôm củanước này ước giảm 50% so với sản lượng 500.000 tấn năm ngoái. Sự thiếu hụt từ Thái Lan đã đẩy giátôm thế giới liên tục tăng cao. Tại Nhật Bản giá tôm sú HLSO cỡ 16/20 từ 3 nguồn cungcấp chính là Việt Nam, Ấn Độ và Indonesia tăng lần lượt 5,5 USD/kg, 4,5 USD/kg và 3 USD/kg trong10 tháng đầu năm. Tại Mỹ, cả giá tôm sú và tôm chân trắng cũng tăng từ 3-4 USD/kg.
Tôm Việt Nam được"minh oan" trong POR7 và Vụ kiện chống trợ cấp
Ngày10/9/2013, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã ra Quyết định cuối cùng về mức thuế CBPG tôm nước ấm đônglạnh Việt Nam vào Hoa Kỳ giai đoạn từ ngày 1/2/2011 - 31/1/2012. Tại quyếtđịnh này, 33 DN XK tôm Việt Nam tham gia đợt xem xét hành chính lần thứ 7 này (POR7) được công nhậnlà không bán phá giá tôm trên thị trường Hoa Kỳ và được hưởng mức thuế CBPG là 0%. Cũng trong thángnày, Ủy ban Thương mại Quốctế Mỹ (ITC) cũng phủ quyết quyết định áp thuế chống trợ cấp 4,52% của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đốivới tôm Việt Nam và 6 nước khác trong vụ kiện chống trợ cấp do ngành tôm nội địa Mỹ khởi xướng vàocuối tháng 12/2012.
Xuất khẩu hải sản "đảochiều"
Nếu năm 2012, XK hải sản (nhất là cángừ và cá biển các loại) đã bù đắp cho sự thiếu hụt giá trị XK từ hai mặt hàng chủ lực là tôm và cátra thì năm nay tình hình ngược lại. Hầu hết các nhóm sản phẩm hải sản XK giảm sút so với cùng kỳnăm trước. Tính đến hết tháng 11/2013, XK cá ngừ giảm 6,7%, cá các loại khác giảm 4,7%, nhuyễn thểgiảm 11,8%, cua, ghẹ và giáp xác khác giảm 7,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, XK mực, bạchtuộc giảm kỷ lục 13% so với cùng kỳ năm 2012. Đây là mức sụt giảm liên tiếp và kỷ lục trong 5 nămtrở lại đây.
Cá tra Việt Nam bị tăng mức thuế CBPG mộtcách vô lý tại POR9
Là do DOC quyết định chọn Indonesialàm quốc gia thay thế để tính giá cá tra của Việt Nam. Ngày 4/9/2013, BộThương mại Hoa Kỳ (DOC) đã có thông báo về quyết định sơ bộ của đợt xem xét hành chính lần thứ 09(POR9), giai đoạn từ 1/8/2011 đến 31/7/2012, thuế chống bán phá giá (CBPG) philê cá tra đông lạnhnhập khẩu từ Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ. Theo đó, thuế CBPG cá tra philê đông lạnh nhập khẩu từViệt Nam trong quyết định sơ bộ của POR9 cho 2 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc là 0,42 USD/kg và2,15 USD/kg và cho các doanh nghiệp bị đơn tự nguyện là 0,99 USD/kg.
Trung Quốc - thịtrường rộng lớn nhiều tiềm năng
Tính đến hếttháng 11/2013, Trung Quốc - Hong Kong là thị trường NK lớn thứ 4 của thủy sản Việt Nam, sau (Mỹ,EU, Nhật Bản). Trong 4 thị trường này, giá trị XK thủy sản sang Trung Quốc tăng mạnh nhất: 39% sovới cùng kỳ năm trước. Trong năm nay, XK tôm, cá tra Việt Nam sang Trung Quốc tăng trưởng rất mạnh.Riêng trong quý III/2013, XK thủy sản sang Trung Quốc đạt giá trị 159 triệu USD, tăng tới 40% sovới quý 3/2012, trong đó giá trị XK tôm là 109 triệu USD.
quyđịnh về kiểm tra, chứng nhận an toàn thực phẩm thủy sản XK. TT48 thay thế Thông tư số 55/2011 và cóhiệu lực kể từ ngày 26/12/2013. Thông tư này đã tháo gỡ cơ bản những khó khăn trong hoạt động XKcủa DN thủy sản. Tuy nhiên, 3 kiến nghị quan trọng nhất của cộng đồng DN thủy sản vẫn chưa được xemxét và sửa đổi.
Doanh nghiệp xuất khẩu được tiếp tục vayngoại tệ thêm 1 năm
Ngày6/12/2013, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư số 29/2013/TT-NHNN (TT29) về việc chovay bằng ngoại tệ của tổ chức tín dụng, chi nhánh NH nước ngoài đối với khách hàng vay là người cưtrú. Thông tư mới vẫn giữnguyên quy định đối với 4 đối tượng vay vốn bằng ngoại tệ nhưng gia hạn cho vay thêm một năm so vớiquy định cũ (thực hiện đến hết ngày 31/12/2014). Đây cũng là một trong những kiến nghị quan trọngcủa VASEP trong năm 2012 - 2013 nhằm giúp DN XK được vay ngoại tệ với lãi suất hợp lý, giúp giảmgiá thành, tăng khả năng cạnh trên thị trường quốc tế.
Tái cơ cấu ngành thủy sản theo chiềusâu
Ngày22/11/2013, Bộ NN và PTNT đã ban hành Quyết định số 2760/QĐ-BNN-TCTS (QĐ 2760) phê duyệt "Đề án táicơ cấu ngành thủy sản theo hướng nâng cao GTGT và phát triển bền vững". Đây là đề án với nhiều địnhhướng phát triển theo chiều sâu trong chiến lược phát triển ngành đến năm 2020 và tầm nhìn2030.