Trung Quốc muốn chuyển hàng sang Việt Nam để né thuế Mỹ

Khó qua mặt được Mỹ

Nó trông giống như một trường hợp vào cuối năm 2016 khi Văn phòng Chống gian lận châu Âu xác định rằng một số sản phẩm thép tráng hữu cơ có nguồn gốc từ Trung Quốc đã được chuyển qua Việt Nam để tránh thuế chống bán phá giá.

Theo một phát ngôn viên, đơn vị rà soát gian lận đã tư vấn cho chín quốc gia châu Âu về cách thu hồi khoảng 8,2 triệu euro (9,31 triệu USD) trong việc chống bán phá giá và các loại thuế nhập khẩu khác mà họ cho là đã bị trốn tránh, theo một phát ngôn viên của cơ quan này.

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng  (SCMP), ý tưởng vận chuyển qua một nước thứ ba để tránh thuế quan đã nảy nở trong những tháng gần đây do cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, và nhiều công ty sản xuất tại Trung Quốc đang tìm hiểu Việt Nam để tìm ra cách họ có thể làm như vậy.

Để làm điều này, họ đang tích cực kiểm tra xem họ có thể dán nhãn lại hợp pháp cho các sản phẩm sản xuất tại Trung Quốc dưới dạng hàng hóa sản xuất tại Việt Nam hay thậm chí bằng cách gửi chúng đến Việt Nam để chuyển đến Mỹ, một số doanh nhân và nhà ngoại giao cho biết.

“Nhiều khách hàng của chúng tôi đang hỏi liệu về cơ bản họ có thể vận chuyển hàng hóa qua Việt Nam hay không, vì thế họ có thể mang giày qua Việt Nam và sau đó xuất khẩu sang Mỹ”, ông Maxfield Brown, chuyên gia thuộc Dezan Shira & Associates, một công ty tư vấn tại TP.HCM, cho biết.

Ông nói thêm: “Câu hỏi tiếp theo phổ biến nhất ‘là liệu chúng ta có thể phân loại lại các sản phẩm của mình hay không và chính phủ Mỹ có biết về điều này hay không, và câu trả lời là ‘có’. Khi cuộc chiến thương mại diễn ra, khả năng bạn bị phát hiện là khá cao”.

Các công ty đa quốc gia, có trụ sở tại các khu vực phát triển của châu Á, đã kiểm tra Việt Nam với cường độ đặc biệt kể từ tháng 9 khi Mỹ áp thuế đối với 200 tỉ USD xuất khẩu từ Trung Quốc, động thái lớn nhất trong cuộc xung đột thương mại nở ra trong năm nay dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trước chiến tranh thương mại, Việt Nam đã hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài vì lao động rẻ, chính sách của chính phủ ủng hộ doanh nghiệp và vị trí địa lý gần Trung Quốc, và bây giờ tiềm tránh thuế quan Mỹ sẽ còn gia tăng xu hướng này.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài của Việt Nam đạt 3,6 tỉ USD trong quý II/2018, tăng từ 3,1 tỉ USD trong lần đầu tiên và cao hơn 150 triệu USD trong quý đầu năm 2002.

Các nhà phân tích kinh doanh tại trung tâm tài chính của TP.HCM cho biết chính phủ Mỹ  đang theo dõi chặt chẽ một số lĩnh vực tại Việt Nam cho bất kỳ hàng hóa có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Kevin Snowball, Giám đốc Điều hành của PXP Vietnam Asset Management tại TP.HCM cho biết: “Ý tưởng rằng Mỹ có thể bị qua mặt là điều khá ngây thơ và cho phép điều đó xảy ra có thể khiến Việt Nam gặp nhiều rắc rối hơn”.

Phải làm ra giá trị gia tăng

Tai Wan-ping, Giáo sư tại Đại học Cheng Shiu tại Đài Loan cho biết, các nhà sản xuất chỉ đơn giản thuê kho tại Việt Nam, thay vì mua tài sản và lắp đặt thiết bị sản xuất, sẽ bị nghi ngờ chuyển hàng từ Trung Quốc hoặc rửa nhãn hiệu, thay đổi mô tả sản phẩm trước khi xuất khẩu.

“Nếu họ chỉ thuê một nhà kho, bạn có thể tưởng tượng điều đó là trá hình. Họ chỉ trung chuyển [các sản phẩm] sang Mỹ”, ông Tai, người chuyên nghiên cứu về Việt Nam, cho biết và tin rằng một số công ty vi phạm là của Đài Loan.

Ví dụ, một số cuộn dây thép được vận chuyển đến Mỹ từ Trung Quốc qua Việt Nam cho thấy giá trị gia tăng rất ít, Fiachra MacCana, người đứng đầu bộ nghiên cứu tại Công ty Chứng khoán TP.HCM cho biết.

Vào tháng 5, Bộ Thương mại Mỹ đã công bố mức thuế ít nhất 39% đối với hàng nhập khẩu thép dẹt chống ăn mòn và cán nguội từ Việt Nam do nghi ngờ rằng nó đã được sản xuất ở nơi khác.

Giá trị của thép cán nguội nhập khẩu được vận chuyển từ Việt Nam sang Mỹ đã tăng từ 9 triệu USD lên tới 215 triệu USD sau khi Chính phủ Mỹ áp dụng hình phạt chống bán phá giá đối với Trung Quốc, trong khi giá trị nhập khẩu thép chống ăn mòn đã tăng từ 2 triệu USD đến 80 triệu USD.

Việt Nam có thặng dư thương mại 35,8 tỉ USD với Mỹ. Các nhà xuất khẩu từ hầu hết các quốc gia hiện phải trả mức thuế 25% đối với thép được vận chuyển đến Mỹ và vào tháng 9, chính phủ Mỹ đã tăng thuế với thép từ Trung Quốc thêm 10%.

Các công ty hy vọng tránh thuế quan đối với Trung Quốc nên thực hiện các động thái sản xuất để tăng giá trị gia tăng tại Việt Nam để Mỹ coi đó là hàng của Việt Nam, Dezan Shira & Associates, ông Brown nói.