Tiến sĩ gốc Việt trong công cuộc giải mã gen phòng chống virus Corona

Trong lúc các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu về chủng virus corona để tìm ra vắc xin hay thuốc đặc trị, một công ty công nghệ đi đầu trong lĩnh vực xét nghiệm gen ở châu Á đã cho ra mắt sản phẩm giải mã gen tìm hiểu nguy cơ di truyền nhiễm virus đường hô hấp trên cơ sở tận dụng thế mạnh trí tuệ nhân tạo (AI) và đội ngũ nhà khoa học hàng đầu của mình.

Phóng viên đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Cao Anh Tuấn, Giám đốc Công nghệ Công ty giải mã gen Genetica, cựu binh cao cấp từ Google US.

Được biết, Genetica vừa ra mắt sản phẩm giải mã gen tìm hiểu nguy cơ nhiễm virus, ông có thể nói rõ hơn về điều này?

Ở thời điểm bắt đầu dịch bệnh, đội ngũ nhà khoa học của Genetica đã thảo luận về việc ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) và Máy học (Machine Learning) tìm ra giải pháp chống lại sự tấn công của virus corona. Đây cũng là xu hướng các nhà khoa học trên thế giới đang chung tay làm dưới sự kêu gọi của Chính phủ các nước trên thế giới, đứng đầu là Mỹ và Phần Lan. Chúng tôi nhận thấy, các đại dịch như SARS-CoV, MERS-CoV từng làm điên đảo thế giới đều có liên quan đến các chủng của virus corona. Từ đây, sản phẩm G-CoVi (Gene Coughing Virus) ra đời với các thông tin cụ thể về nguy cơ nhiễm virus của mỗi con người thông qua thông số gen của họ.

Ông có thể nói rõ hơn về cơ chế giải mã gen đánh giá nguy cơ nhiễm virus như thế nào?

Các nghiên cứu chỉ ra rằng nguy cơ nhiễm từng loại virus ở từng người rất khác nhau, do cấu trúc thụ thể trên bề mặt các tế bào chủ khác nhau cũng như cách cơ thể phản ứng với virus. Có rất nhiều gen trong cơ thể chịu trách nhiệm cho cấu trúc thụ thể trên bề mặt tế bào và các đáp ứng miễn dịch của cơ thể với virus. Và các yếu tố nêu trên dẫn đến sự nhạy cảm của cơ thể với việc nhiễm virus và các biến chứng tương ứng. Chúng tôi dựa trên những nghiên cứu hàng đầu trên thế giới về sự tương quan giữa kiểu gen và nguy cơ nhiễm các loại virus để tính toán chỉ số đa gen về nguy cơ nhiễm virus của từng cá nhân với các loại virus khác nhau và báo cáo chi tiết trong kết quả phân tích G-CoVi.

Cụ thể, sản phẩm này sẽ mang lại lợi ích gì cho khách hàng, thưa ông?

Báo cáo G-CoVi của chúng tôi phân tích 32 gen và hơn 80 các đột biến có tác động lớn nhất đến nguy cơ di truyền nhiễm virus đường hô hấp như SARS-CoV, Influenza (cúm), ARDS (hội chứng suy hô hấp cấp). Hệ thống máy học của Genetica đã học từ hơn 250 các công trình nghiên cứu quốc tế về các đại dịch SARS-CoV, MERS-CoV, H1N1, H5N... từ đó giúp đánh giá nguy cơ nhiễm virus của mỗi người.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng gen của bạn đóng vai trò quan trọng quyết định việc bạn có dễ bị nhiễm virus hơn những người khác không, và nếu đã bị nhiễm virus rồi thì bạn sẽ có biến chứng như thế nào. Nhận biết được các yếu tố di truyền này có thể giúp bác sĩ nhanh chóng xác định được những người cần tiêm chủng nhất. Đối với những người do gen mà nhạy cảm với nguy cơ nhiễm virus cao hơn sẽ chủ động hơn trong việc phòng tránh sao cho thật hiệu quả.

Sản phẩm này rất có tính "thời sự", chỉ trong thời gian ngắn đã có thể có sản phẩm thương mại, Genetica đã làm điều này như thế nào?

Chính xác thì không phải đến lúc có đại dịch Covid-19 chúng tôi mới nghiên cứu về sự liên quan giữa gen và cơ chế miễn dịch của con người. Theo như các nhà khoa học tính toán và nhận định thì chúng ta cần nhận thức rằng Covid-19 sẽ là một phần của cuộc sống từ nay về sau, nên loài người cần các chiến lược trung và dài hạn để ứng phó trước đại dịch Covid-19 và các bệnh lây nhiễm virus khác.
Thực hiện giải mã gen G-CoVi trong thời điểm này sẽ giúp chúng ta đánh giá nguy cơ nhiễm virus của cơ thể với các virus đường hô hấp, trong đó có các chủng virus có quan hệ gần gũi về mặt di truyền với SARS-CoV-2. Khi chúng ta biết rõ nguy cơ nhiễm virus của cơ thể, chúng ta có thể tăng cường hơn nữa các biện pháp phòng vệ, đặc biệt với những nhóm có bệnh nền, những người phải giao tiếp, tiếp xúc nhiều.
Như tôi đã nói ở trên, cơ địa một người có thể ảnh hưởng nguy cơ nhiễm virus và nguy cơ biến chứng nặng. Sự nhạy cảm của bạn với nhiễm virus hoặc bệnh tật dựa trên sự kết hợp của những biến đổi di truyền riêng biệt và ảnh hưởng môi trường như chế độ ăn uống, tập thể dục, chất lượng giấc ngủ và các yếu tố lối sống khác.   

Đăng ký thực hiện giải mã gen này có khó không, thưa ông?

Bạn có thể tải ứng dụng Genetica trên điện thoại để mua sản phẩm G-CoVi và thanh toán dễ dàng tương tự như mua một cuốn sách thôi. Đội ngũ của chúng tôi sẽ liên hệ để gửi bộ dụng cụ lấy mẫu nước bọt về tận nhà. Toàn bộ quy trình tách chiết, giải trình tự DNA, kiểm soát chất lượng và phân tích báo cáo được thực hiện tại phòng thí nghiệm của chúng tôi ở Mỹ, do đội ngũ chuyên gia nghiên cứu đến từ các trường đại học uy tín như Harvard, Stanford, Cornell, USFC. Bạn sẽ có được báo cáo giải mã gen của chính mình ngay trên ứng dụng Genetica, mọi lúc mọi nơi.

Các nghiên cứu và thông tin trong báo cáo giải mã gen này liệu còn có hiệu quả khi đại dịch qua đi không?

Không đâu. Báo cáo giải mã gen G-CoVi này không chỉ có ích trong mùa dịch vì chúng ta đều hy vọng mùa dịch sẽ qua nhanh. G-CoVi sẽ mở rộng cho các nguy cơ nhiễm virus khác, như sốt xuất huyết, Cúm A và các loại cúm mùa khác.

Và đặc biệt, khi biết rõ mình có nguy cơ nhiễm virus cao bạn cũng có thể cân nhắc một số công việc đặc thù phải tiếp xúc nhiều với nguồn lây, như ngành y, chăn nuôi thú ý, tiếp xúc với vật nuôi/ động vật hoang dã... Đây cũng có thể là một thông tin giúp bố mẹ định hướng nghề nghiệp cho con nhằm đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện. Một trong những lợi thế ưu việt của người dùng Genetica là bạn chỉ cần thực hiện giải mã gen một lần duy nhất và sau đó báo cáo giải mã gen của bạn sẽ được chúng tôi cập nhật.