Tiền đồng trong bối cảnh Nhân dân tệ đã giảm quá mức

Nhân dân tệ đã giảm giá quá mức

Qua quan sát chính sách tỷ giá của Trung Quốc kể từ năm 1994 cho đến nay, Công ty cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho rằng mục tiêu xuyên suốt của Chính phủ Trung Quốc là cải cách chế độ tỷ giá nhằm giúp đồng NDT có biến động linh hoạt và ngày càng sát với cung cầu thực tế trên thị trường. Mặc dù các cuộc khủng hoảng kinh tế khu vực (1997) và thế giới (2008) đã có lúc làm chậm lại những nỗ lực này nhưng ngay khi có điều kiện thuận lợi, chính phủ Trung Quốc cũng thể hiện rõ nỗ lực tiếp tục tiến trình cải cách tỷ giá.

Đà lao dốc mạnh của đồng NDT kể từ đầu tháng 6/2018 đến nay đang khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại Trung Quốc đang và sẽ sử dụng đồng NDT như một vũ khí chống lại chính sách bảo hộ thương mại trong nước của chính quyền Donald Trump.

Tuy nhiên, theo quan sát của BVSC, việc đồng NDT giảm giá mạnh trong thời gian qua phần nhiều do diễn biến cung cầu thực tế đối với đồng NDT trên thị trường Đại lục và Hồng Kông chứ chưa có động thái giảm giá trực tiếp nào từ chính phủ Trung Quốc. Diễn biến này hoàn toàn khác với động thái chủ động phá giá của NHTW Trung Quốc vào tháng 8/2015.

Với việc chính quyền Trump áp thuế vào khoảng 62,5 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc, thì BVSC ước tính NDT cần giảm giá khoảng 2,7%, và so với mức giảm 8% vừa qua thì đà giảm có phần thái quá. Mặc dù đánh giá rủi ro chính phủ Trung Quốc chủ động phá giá mạnh đồng NDT trong thời điểm hiện tại là không lớn, BVSC cho rằng vẫn có khả năng những lo ngại có phần thái quá của nhà đầu tư cũng như các nhân tố mang tính thị trường có thể sẽ vẫn khiến đồng NDT tiếp tục giảm giá thêm (dù biên độ không còn quá lớn).

Tiền đồng có cần hạ giá để hỗ trợ xuất khẩu?

Việc NDT lao dốc so với USD đang mang đến lo ngại hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh với hàng hóa từ Trung Quốc nếu VND không được điều chỉnh với mức giảm tương ứng.

Để xem xét hàng xuất khẩu của Việt Nam có giảm lợi thế cạnh tranh xét riêng bởi ảnh hưởng của tỷ giá hay không, BVSC xem xét đến mức độ mất giá của tỷ giá hối đoái hiệu dung doanh nghĩa (NEER) và tỷ giá hối đoán hiệu dụng thực (REER) để đánh giá.

Sau đợt tăng giá bán ra USD của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ngày 23/07 vừa qua, tổng mức mất giá của VND so với USD kể từ đầu năm 2018 đến nay đã hơn 2,5%. Phân tích của BVSC cho thấy cả NEER và REER của Việt Nam có xu hướng tăng nhanh (hàm ý VND lên giá) trong giai đoạn từ đầu tháng 5 đến đầu tháng 7.

Điều này chủ yếu do VND có xu hướng tăng giá so với hầu hết các đồng tiền trong rổ tiền tệ tham chiếu khi các đồng tiền này đều yếu đi rõ nét so với USD. Nhằm ứng phó với diễn biến tăng nhanh của REER cũng như căng thẳng của tỷ giá USD/VND trong nước, NHNN đã có những động thái điều hành khá linh hoạt nhằm mục đích đưa giá tỷ giá về đúng diễn biến của thị trường, nhất là trong bối cảnh đồng NDT vẫn chưa thoát khỏi xu hướng giảm giá trong ngắn hạn.

Mặc dù vậy, nếu so với cuối năm 2017 thì mức hiện tại của NEER và REER cao hơn không nhiều (lần lượt chỉ là 0,3% và 1,5%). Điều này hàm ý, NHNN không nhất thiết phải giảm giá VND thêm với biên độ mạnh nếu chỉ xét ở mục tiêu hỗ trợ cho các doanh nghiệp xuất khẩu.

Về các doanh nghiệp FDI, BVSC cho rằng, biến động tỷ giá vừa qua không ảnh hưởng nhiều đến khối này. Tuy nhiên, với việc VND lên giá 5% so với NDT thì cũng ảnh hưởng đến khối xuất khẩu nông lâm thủy sản vì làm giảm sức cạnh tranh của nhóm này sang thị trường Trung Quốc.

Trên cơ sở đó, BVSC cho rằng, việc điều hành tỷ giá USD/VND của NHNN trong thời gian còn lại của năm 2018 sẽ tiếp tục phù hợp với diễn biến thị trường và đảm bảo các cân đối vĩ mô lớn. Việc giảm giá VND quá mạnh sẽ ảnh hưởng đến lạm phát và niềm tin vào VND nhưng nếu đồng NDT có diễn biến tiếp tục lao dốc so với USD trên thị trường thế giới thì việc điều hành tỷ giá USD/VND trong nước cũng cần có ứng phó linh hoạt. BVSC duy trì quan điểm VND sẽ có mức mất giá khoảng 3% cho cả năm nay.