Thổ Nhĩ Kỳ đổi vàng lấy khí đốt tự nhiên của Iran

Phó thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ali Babacan hôm 23/11 cho biết, lượng vàng xuất khẩu tăng vọt trong năm nay là do Thổ Nhĩ Kỳ đổi vàng lấy khí đốt tự nhiên từ Iran.

Đây là một ví dụ điển hình cho thấy Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã sử dụng những cách thức sáng tạo như thế nào để "lách" lệnh cấm dầu mỏ từ phương Tây có hiệu lực từ ngày 1/7/2012. Mỹ và EU đã áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt nhằm vào nền kinh tế Iran với hy vọng nước này sẽ nhượng bộ trong chương trình hạt nhân gây tranh cãi của mình.

Iran cung cấp 18% lượng khí đốt tự nhiên và 51% lượng dầu thô tiêu thụ bởi Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, kể từ khi Mỹ và EU cấm Iran nhận những khoản thanh toán bằng USD và euro, Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển sang thanh toán cho Iran bằng đồng lira của nước này. Tuy nhiên, do đồng lira có giá trị thanh toán hạn chế trên thị trường thế giới nên cách thức thanh toán lý tưởng hơn cả là trả bằng vàng.

"Vàng xuất khẩu sang Iran sẽ được dùng làm khoản thanh toán cho khí đốt tự nhiên mà Thổ Nhĩ Kỳ mua của nước này", ông Babacan cho biết. Tuy nhiên ông không cho biết chi tiết của việc trao đổi.

Số liệu công bố chính thức cho thấy, Thổ Nhĩ Kỳ bán cho Iran một lượng vàng có giá trị tổng cộng 6,4 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm nay, trong khi con số này chỉ đạt 54 triệu USD cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, Iran chiếm tới 60% tổng lượng vàng mà Thổ Nhĩ Kỳ xuất khẩu năm nay, theo sau Iran là Các Tiểu Vương quốc Ảrập Thống nhất với 30%.

Giao dịch vàng song phương cũng giúp củng cố thêm mối quan hệ thương mại mạnh mẽ của Iran và Thổ Nhĩ Kỳ. Bất chấp lệnh trừng phạt ngày một thắt chặt, tổng kim ngạch thương mại hai nước tăng 50% lên kỷ lục 16 tỷ USD năm ngoái. Trong 9 tháng đầu năm nay, kim ngạch thương mại hai nước đã đạt đến 18,8 tỷ USD, vượt kỷ lục năm 2011.

Nguồn WSJ/Khampha