Thị trường thép suy giảm, các ông lớn kinh doanh ra sao trong quý III/2019?

Theo số liệu từ Hiệp hội thép Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm 2019, sản lượng sản xuất thép giảm hơn 5,2% so với tháng trước. Sản lượng bán cũng giảm 0,59% so với tháng trước và xấp xỉ so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, sản lượng xuất khẩu thép giảm mạnh nhất, giảm 4,8% so với cùng kỳ năm trước. Nếu loại trừ tăng trưởng của thép cuộn cán nóng thì tốc độ tăng trưởng sản xuất và bán hàng các sản phẩm thép đều xấp xỉ so với cùng kỳ năm 2018.

Trước những diễn biến của ngành, bộ tứ ngành thép đều có những chiến lược kinh doanh khác nhau. Nếu như Hòa Phát lựa chọn hi sinh lợi nhuận để chọn mục tiêu thị phần thì Hoa Sen lại ưu tiên tập trung lợi nhuận. Còn Thép Nam Kim thì kết quả kinh doanh có phần chững lại với biên lãi gộp thấp. Và có lẽ ảm đạm nhất là Thép Pomina khi ghi nhận khoản lỗ tới hàng trăm tỷ đồng trong qúy III/2019.

Cụ thể, quý III/2019 Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) ghi nhận hơn 15.350 tỷ đồng doanh thu và hơn 1.794 tỷ đồng lãi sau thuế.

Tuy nhiên, trước diễn biến bất lợi của giá quặng sắt đã khiến giá vốn hàng bán của Hòa Phát tăng hơn 13% so với quý III/2018, bào mòn miếng bánh doanh thu của Hòa Phát trong quý III/2019.

Nguồn: NCĐT tổng hợp

Bên cạnh đó, Hòa Phát có chủ động giảm giá bán để kích thích sản lượng tiêu thụ, thực hiện mục tiêu chiếm lĩnh thị phần. Đây là một sự đánh đổi giữa lợi nhuận và thị phần của Hòa Phát.

Cuối quý III/2019, doanh thu của Hòa Phát tăng nhẹ hơn 6% so với cùng kỳ 2018, tuy nhiên lãi sau thuế giảm hơn 19% so với cùng kỳ năm trước. Việc chi phí hoạt động tăng cao cũng là nguyên nhân lớn khiến lợi nhuận của Hòa Phát giảm mạnh.

Hòa Phát cho biết, trong thời gian tới Công ty tiếp tục dồn lực để hoàn thành dự án Dung Quất theo tiến độ đề ra. Theo dự kiến, đến cuối quý I/2020 Hòa Phát sẽ có ản phẩm thép dẹt cán nóng HRC cung cấp cho thị trường.

Xét về thị phần, Hòa Phát tiếp tục dẫn đầu về thị phần với 25% trong quý III/2019. Sản lượng bán hàng khu vực miền Nam tăng mạnh, gấp đôi cùng kỳ năm trước.

Nếu như Hòa Phát lựa chọn chiến lược tập trung vào thị phần thì với Tôn Hoa Sen, lại là một trong những doanh nghiệp tiêu biểu cho mục tiêu lợi nhuận.

Theo số liệu trên báo cáo tài chính quý IV/2019 của Hoa Sen (HoSE: HSG), Công ty ghi nhận hơn 6.300 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm gần 25,9% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, biên lợi nhuận gộp lại tăng tích cực từ mức 8,45% trong quý IV/2018 lên mức 13,09% trong quý IV/2019 đã khiến lợi nhuận gộp của Hoa Sen tăng hơn 14,8% so với cùng kỳ 2018.

Nguồn: NCĐT tổng hợp

Tổng kết quý IV/2019, Hoa Sen báo lãi sau thuế gần 84 tỷ đồng, tích cực hơn rất nhiều so với khoản lỗ hơn 101 tỷ đồng quý IV/2018.

Trong khi Hòa Phát tập trung vào tăng sản lượng để gia tăng thị phần, Hoa Sen tập trung cải thiện lợi nhuận thì tốc độ tăng trưởng của Thép Nam Kim có phần chững lại về kết quả kinh doanh. 

Cụ thể, quý III/2019, Thép Nam Kim (HoSE: NKG) đạt doanh thu thuần hơn 3.068 tỷ đồng, giảm gần 12% so cùng kỳ năm trước. Nhờ các khoản chi phí tài chính và bán hàng giảm so với cùng kỳ, Công ty ghi nhận kết lãi ròng hơn 6 tỷ đồng.

Nguồn: NCĐT tổng hợp

Để đạt được mức tăng đáng kể về lợi nhuận so với cùng kỳ năm trước, Nam Kim đã tiết giảm phần lớn các chi phí. Trong đó, chi phí tài chính giảm 44% ; chi phí bán hàng giảm hơn 39%. Tuy nhiên, biên lãi gộp của Nam Kim chỉ đạt hơn 3% trong quý III/2019. Điều này cho thấy việc quản trị chi phí giá vốn, đặc biệt là nguyên vật liệu của Nam Kim chưa thật sự hiệu quả. 

Tổng kết quý III/2019, Nam Kim ghi nhận hơn 6.2 tỷ đồng lãi sau thuế, tích cực hơn rất nhiều so với khoản lãi hơn 730 triệu cùng kỳ 2018.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2019, ngoài khoản thu nhập khác đạt gần 193 tỷ đồng tăng mạnh so với khoản 4,3 tỷ đồng cùng kỳ 2018 thì các chỉ tiêu tài chính khác đều sụt giảm. 

Ảm đạm hơn nữa là trường hợp của Thép Pomina (HoSE: POM) khi doanh nghiệp này ghi nhận khoản lỗ gần 119 tỷ đồng trong quý III/2019.  Trong quý III/2019, doanh thu thuần của Pomina giảm 15% so với quý III/2018. Tuy nhiên, với biên lợi nhuận chỉ hơn 0,3% trong quý III/2019, lợi nhuận gộp của Pomina giảm tới 92% so với cùng kỳ năm trước, ghi nhận vỏn vẹn 9,2 tỷ đồng.

Nguồn: NCĐT tổng hợp.

Trong khi đó, tổng chi phí hoạt động của Thép Pomia tăng 56% trong quý III/2019 vừa qua (trong đó tăng mạnh nhất là chi phí lãi vay), đã khiến Thép Pomina lỗ tới 119 tỷ đồng trong quý III/2019.

Giải trình về kết quả kinh doanh quý III/2019, Pomina cho biết do Công ty đang triển khai 2 dự án trong đó dự án lò cao dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong quý II/2020. Dự án Tôn mới cũng dự kiến đi vào hoạt động quý II/2019 nên chi phí lãi vay tăng 79% so với cùng kỳ năm trước.

Trong các nhà máy của group có một nhà máy ngưng sản xuất do sự có thiết bị đưa đến sản lượng bán giảm và Nhà máy đã khắc phục bắt đầu sản xuất lại từ đầu tháng 10.

Như vậy, có thể thấy trong bức tranh ảm đạm chung của ngành thì mỗi doanh nghiệp đều có cho mình những lựa chọn phù hợp với định hướng nội bộ của các doanh nghiệp.