Thị trường sữa bột: Thành thị sụt giảm, nông thôn đầy tiềm năng

Dữ liệu của Nielsen tại 6 thị trường thành phố chính của Việt Nam là Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Cần Thơ, Nha Trang và Đà Nẵng cho thấy, sản lượng của ngành sữa bột trong vòng 12 tháng tính đến hết tháng 6/2015 giảm 11% so với cùng kỳ. Tốc độ tăng trưởng âm cho thấy các nhà sản xuất sữa bột đang đối mặt với nhiều khó khăn tại thị trường thành thị.

Trong khi đó nghiên cứu của Nielsen cũng cho thấy, thị trường sữa bột tại các thành phố nhỏ và nông thôn vô cùng tiềm năng với sản lượng sữa bột ước tính chiếm khoảng 50% toàn thị trường.

Theo dữ liệu về dân số, khu vực các thành phố nhỏ và nông thôn chiếm khoảng 70% dân số cả nước. Trong đó, có khoảng 3,6 triệu trẻ em dưới 3 tuổi với hơn 2 triệu trẻ em sử dụng sữa bột. Con số này tại cả hai thị trường TPHCM và Hà Nội lần lượt là 0,55 triệu và 0,4 triệu trẻ.

Về phân phối, ước tính hiện có khoảng 34.000 cửa hàng có kinh doanh sữa bột tại khu vực nông thôn, cao gấp 4 lần so với hơn 8.500 cửa hàng tại TPHCM và Hà Nội. 

Trong một nghiên cứu của Nielsen về người tiêu dùng nông thôn năm 2014 cho thấy, người tiêu dùng tại đây đang có mức thu nhập được cải thiện và quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe. Đặc biệt, họ rất quan tâm đến tương lai của con cái và sẵn sàng dành phần lớn chi tiêu để đầu tư cho con.

Ngoài ra, vì sự khác biệt về giá là khá lớn nên hiện tại các nhà sản xuất nước ngoài chỉ mới đầu tư kinh doạnh tại khu vực thành thị. Trong khi các nhà sản xuất nội địa đã mở rộng kinh doanh của họ đến cả khu vực các thành phố nhỏ và nông thôn. Do đó, cơ hội cho các nhà sản xuất khai thác thị trường nông thôn vẫn là rất lớn.

Ông Lê Hữu Minh Quân, Phó Giám đốc Bộ phận Dịch vụ Đo lường Bán lẻ của Nielsen Việt Nam cho biết, số lượng danh mục sản phẩm sữa bày bán tại nông thôn còn rất hạn chế, chỉ 33 sản phẩm/cửa tiệm trong khi tại thành phố con số này là 59 sản phẩm.

Mặc dù vậy, vị này cho rằng, quy mô cửa hàng nhỏ sẽ hạn chế phần nào khả năng thâm nhập của những nhà sản xuất đến sau.

Tại thị trường nông thôn, sự giới thiệu và tư vấn của nhà bán lẻ ảnh hưởng rất lớn đến quyết định chọn sản phẩm của người tiêu dùng. Thống kê cho thấy có 30% người mua hàng sẽ mua theo sự giới thiệu của nhà bán lẻ.

"Nhà sản xuất nào sớm quyết định khai thác thị trường này và chiếm được sự ủng hộ của các cửa hàng bán lẻ trước sẽ có nhiều lợi thế hơn hẳn", ông Quân cho biết.

Với những chuyển biến phức tạp trên thị trường, các nhà sản xuất nên có chiến lược phù hợp để tìm kiếm cơ hội mới ở các thị trường nông thôn nhằm phục hồi mức độ tăng trưởng khi thị trường thành thị đã bão hòa.

Trường Văn