Thị trường đặt cược: Mở hờ hay mở hết?

Báo cáo của Công ty cá cược thể thao Ladbrokes (Anh) mới đây cho thấy doanh số thị trường đặt cược bóng đá bất hợp pháp Việt Nam ước tính đã lên tới 3-5% GDP. Dù có được chính thức hóa hay không, rõ ràng hoạt động kinh doanh đặt cược tại Việt Nam sẽ gia tăng.

Hoạt động từ năm 2002, SES, đơn vị được phép kinh doanh đặt cược đua chó duy nhất hiện nay, đã triển khai quản lý tới 20 loại hình cá cược thể thao với hơn 17.000 trận cá cược/tháng trong năm 2019, sang tới năm 2020, tăng trưởng khoảng 14%/tháng.

Mặc dù vậy, ông Nguyễn Ngọc Mỹ, Chủ tịch Tập đoàn Vabis, sáng lập Công ty Dịch vụ Thể thao Thi đấu Giải trí SES, cho biết còn gặp nhiều  khó khăn khi kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. “Năm 2000, Vabis có giấy phép đua chó, nhưng đến năm 2017, Nghị định 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế mới ra đời, cho phép cấp giấy phép cho việc đua chó, đua ngựa. Tuy nhiên, từ khi chắp bút đến khi ban hành kéo dài 15 năm, Nghị định 06 đã trở nên lạc hậu, cản trở kinh doanh của các doanh nghiệp”, ông Mỹ cho biết.

Dù có được chính thức hóa hay không, rõ ràng hoạt động kinh doanh đặt cược tại Việt Nam sẽ gia tăng. Ảnh: vnexpress.net

Khi chuẩn bị mở rộng hệ thống thiết bị đầu cuối và phân phối vé đặt cược từ xa theo tinh thần của Nghị định 06, SES đã không thể mua được hệ thống phân phối vé đặt cược qua điện thoại (cả phần cứng lẫn phần mềm), vì các hệ thống phân phối vé đặt cược dùng tổng đài và tin nhắn không thông qua internet như vậy đã lạc hậu nên không còn được sản xuất.

Theo tính toán của một số chuyên gia trong ngành, sau khi được phép phân phối vé qua điện thoại, thị trường đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế có thể đạt từ 100-200 triệu USD/năm là tối đa. Trong khi nếu được phép sử dụng công nghệ internet trên điện thoại, doanh thu có thể lên đến 1-2 tỉ USD/năm. Thậm chí, nếu cho phép đặt cược trên mạng internet và người chơi ở ngoài lãnh thổ Việt Nam cũng được phép tham gia đặt cược thì doanh số sẽ tăng gấp đôi.

Dựa trên tâm lý của số đông người dân thích tìm kiếm cơ hội tại các hoạt động có tính chất may rủi, các nhà kinh doanh đặt cược đã nhanh chóng mở rộng thị trường tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ từ châu Âu sang châu Á.

Chính phủ của nhiều quốc gia cũng đặt ra yêu cầu cần phải hợp pháp hóa hoạt động đặt cược thể thao nhằm quản lý các hệ lụy xã hội có thể xảy ra và thông qua hoạt động này để thu hút nguồn lực đầu tư cho các lĩnh vực xã hội, trong đó có lĩnh vực thể thao. Chẳng hạn, tại Đức, khoảng 50% kinh phí tài trợ cho thể thao cộng đồng dựa vào kinh phí phân bổ từ lợi nhuận của hoạt động kinh doanh đặt cược.

Thực tế cho thấy việc triển khai đặt cược thể thao cũng mở ra cơ chế để thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng như vốn đầu tư trong nước để thực hiện một số dự án cơ sở hạ tầng thể thao.

Đây chính là một cơ chế hiệu quả nhằm thu hút đầu tư trong lĩnh vực thể dục thể thao theo phương thức xã hội hóa. Bên cạnh đó, việc phát triển vui chơi có thưởng sẽ kích thích ngành du lịch tăng trưởng, bởi tại Việt Nam khi có trường đua chó, đua ngựa đã kéo theo khách sạn, nhà hàng được xây dựng quanh các trường đua. Giáo sư Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài, nhận định nếu có cơ chế quản lý phù hợp, cá cược thể thao sẽ tạo cú hích phục hồi kinh tế trong thời kỳ hậu COVID-19.

Nhiều năm qua, Nghị định 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế vẫn tồn tại nhiều vướng mắc khiến thị phần, cơ hội trong cá cược thể thao dần bị lãng phí. Ngoài ra, với sự phát triển của internet đã xuất hiện nhiều tội phạm công nghệ cao sử dụng các phương tiện hiện đại để tổ chức cá độ dưới sự điều khiển của các “nhà cái” nước ngoài, khiến Nhà nước mất một khoản thu ngân sách không nhỏ.

Hiện Bộ Tài chính đã xây dựng Dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 06 theo hướng nới lỏng hơn cho cả tổ chức cung ứng dịch vụ cũng như người đặt cược. Dự thảo nghị định quy định, trận đấu, giải thi đấu được lựa chọn làm căn cứ kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế được Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA) hoặc các liên đoàn bóng đá là thành viên của FIFA tổ chức. Cùng với đó, dự thảo nghị định đề xuất, Chính phủ cho phép một doanh nghiệp tổ chức thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế. Doanh nghiệp này phải có vốn tối thiểu 1.000 tỉ đồng; người chơi có thể trả tiền đặt cược qua ví điện tử, thẻ điện thoại trả trước...

Có thể thấy, Dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 06 đã tiếp thu rất nhiều ý kiến và có nhiều điểm mới phù hợp hơn với tình hình mới. Ông Nguyễn Sơn Hải, Phó Tổng Giám đốc VNPT-Media, góp ý, hệ thống máy chủ và trung tâm dữ liệu của toàn bộ các hệ thống đặt cược phải đặt ở trong nước và cần phải kiểm soát được phần mềm hệ thống của các đơn vị tổ chức, tránh việc che giấu thông tin.

Theo Tiến sĩ Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước châu Á, ASEAN rất hạn chế hình thức kinh doanh đặt cược trực tuyến và chỉ cho phép đặt cược trực tuyến sau giai đoạn thử nghiệm hoặc đáp ứng đủ điều kiện, nhất là về khả năng giám sát, kiểm soát rủi ro.

Các doanh nghiệp được phép kinh doanh hoạt động này đều được chính phủ chỉ định, lựa chọn hoặc đã trải qua phiên đấu thầu công khai. Việt Nam nên cung cấp thẻ cá cược như bên Nhật gắn với du lịch để kích cầu du lịch. Đặc biệt, phải nâng cấp kiểm soát 3 bên giữa Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính và Bộ Công an.