Thị trường bán buôn điện cạnh tranh: Mở rộng các đối tượng tham gia

Sau hơn 2 năm vận hành thị trường phát điện cạnh tranh, hiện vẫn chỉ có 1 đối tượng mua điện duy nhất là EVN (thông qua một công ty mua bán điện) nên giá điện chào trên thị trường chưa có sự linh hoạt.

Đa dạng hơn thành phần mua - bán điện

Tại hội thảo thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh được Bộ Công Thương tổ chức, để sớm hình thành và đi vào vận hành được thị trường bán buôn điện cạnh tranh - cấp độ thứ 2 của thị trường điện, giới phân tích cho rằng, cùng với việc mở rộng, đa dạng công suất nguồn tham gia vào thị trường phát điện cạnh tranh, cần sớm thành lập thêm các công ty mua bán điện tham gia thị trường.

Theo GS. Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội điện lực Việt Nam, bản thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh lần này đã mở rộng hơn các đối tượng tham gia thị trường.

Sẽ có nhiều nhà máy điện được tham gia bán buôn điện cạnh tranh. (Ảnh: KT)

Cụ thể, trong thị trường phát điện cạnh tranh mới chỉ có khoảng 50% số lượng các nhà máy điện (có công suất từ 30MW trở lên) tham gia thị trường. Khi chuyển sang cấp độ thị trường bán buôn, tất cả các đơn vị phát điện nếu đảm bảo đủ điều kiện về hạ tầng kỹ thuật đều được tham gia chào giá trên thị trường, kể cả các nhà máy thủy điện đa mục tiêu và BOT, thậm chí các nhà máy thủy điện nhỏ.

“Trước đây các nhà máy đa mục tiêu không được tham gia thị trường cạnh tranh mà phát điện theo lịch nước đã được phân giao. Thiết kế chi tiết thị trường điện bán buôn đã đưa ra ý tưởng, các nhà máy này vẫn có thể tham gia cạnh tranh. Hơn nữa, đã có thêm những khách hàng lớn có thể mua buôn trực tiếp từ các nhà máy điện”, GS. Trần Đình Long cho biết.

Một điểm mới đáng lưu ý được ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, đó là nếu như ở thị trường phát điện cạnh tranh chỉ có 1 đơn vị mua buôn duy nhất là EVN thì để bảo đảm tính cạnh tranh cao hơn, tại thị trường bán buôn điện cạnh tranh sẽ mở rộng hơn các đối tượng này.

Theo đó, trước mắt sẽ có 5 Tổng Công ty điện lực trực tiếp mua điện và bán cho các khách hàng. Ngoài ra, các khách hàng lớn đấu trực tiếp vào lưới điện truyền tải cũng sẽ có cơ hội tham gia thị trường điện bán buôn, được tự do lựa chọn đối tác ký hợp đồng hoặc mua bán điện trên thị trường điện giao ngay.

Lo ngại lớn nhất cũng được ông Nguyễn Anh Tuấn chỉ ra, cùng với cơ sở hạ tầng kỹ thuật thiết yếu để vận hành được thị trường bán buôn điện cạnh tranh, chính là nguồn nhân lực để vận hành thị trường này.

“Tồn tại lớn nhất của chúng ta hiện nay chính là năng lực của các cán bộ, đây là yếu tố hết sức quan trọng đảm bảo cho sự thành công của thị trường điện cũng như thành công của các đơn vị phát điện khi tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh”, ông Tuấn chỉ rõ.

Trên thực tế, càng nhiều đối tượng tham gia thị trường cùng lúc thì câu chuyện quản lý sẽ càng phức tạp hơn. Vì vậy, theo các chuyên gia chính là phải hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật của thị trường điện.

Đại diện Bộ công Thương cũng khẳng định, thị trường bán buôn điện cạnh tranh cũng sẽ được vận hành theo đúng tiến độ và đạt được các mục tiêu đề ra. Cụ thể sẽ là xây dựng một thị trường điện cạnh tranh phù hợp với các điều kiện kinh tế xã hội của Việt Nam, cho phép các khách hàng mua điện mà trước hết là các khách hàng lớn được trực tiếp mua điện trên thị trường điện.

Hoàn chỉnh báo cáo trong tháng 5/2015

Sau gần 3 năm vận hành, thị trường phát điện cạnh tranh đã tạo được cơ chế cạnh tranh trong khâu phát điện, tăng tính minh bạch trong huy động các nguồn điện, tạo động lực cho các đơn vị phát điện vận hành hiệu quả hơn.

Việc xây dựng và vận hành thị trường phát điện cạnh tranh cũng đã tạo được cơ sở hạ tầng kỹ thuật thiết yếu, cũng như nguồn nhân lực có chất lượng để chuẩn bị cho cấp độ thứ 2 của thị trường - từ cấp độ phát điện cạnh tranh sang cấp độ bán buôn điện cạnh tranh.

Để có thể vận hành thí điểm thị trường bán buôn điện cạnh tranh từ đầu năm 2016 và chính thức vận hành vào năm 2019, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải cũng đã yêu cầu Bộ Công thương phải hoàn thành thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6/2015.

Theo đại diện Bộ Công Thương, Dự thảo thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh đã được nghiên cứu xây dựng với sự hỗ trợ của các tổ chức trong và ngoài nước và đã được tổ chức lấy ý kiến qua nhiều lần hội thảo. Đơn vị tư vấn cam kết sẽ hoàn chỉnh báo cáo cuối cùng về thiết kế trong tháng 5/2015, đảm bảo theo đúng tiến độ theo yêu cầu của Chính phủ.

Phía Bộ Công Thương khẳng định, thị trường bán buôn điện cạnh tranh cũng sẽ được vận hành theo đúng tiến độ và đạt được các mục tiêu đề ra: Cây dựng một thị trường điện cạnh tranh phù hợp với các điều kiện kinh tế xã hội của Việt Nam, cho phép các khách hàng mua điện mà trước hết là các khách hàng lớn được trực tiếp mua điện trên thị trường điện.

Nguồn VOV