Thay đổi mạnh trong xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam - ASEAN

→ASEAN đe dọa vị thế thống lĩnh cảng biển của Singapore

→Nợ công: ASEAN ổn định hoặc giảm, Việt Nam tăng đều

Kim ngạch xuất khẩu tăng 19,6%

Theo Tổng cục Hải quan, Việt Nam chính thức trở thành thành viên Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) từ năm 1995. Từ đó đến nay, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trên nhiều lĩnh vực, trong đó phải kể đến quan hệ thương mại hàng hóa giữa Việt Nam với các nước thành viên ASEAN ngày càng phát triển.
 
Theo thống kê của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) trong ấn phẩm thường niên WTO Trade Profiles 2017, thứ hạng về xuất nhập khẩu của Việt Nam đã tăng lên rõ rệt.
 
Cụ thể, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam tăng từ vị trí 50 trong năm 2007 lên vị trí 26 ghi nhận trong năm 2016. Trong khi đó, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam cũng tăng lên từ vị trí thứ 41 trong năm 2007 lên vị trí 25 ghi nhận trong năm 2016 và chắc chắn sẽ tiếp tục tăng bậc trong năm 2017 khi WTO công bố ấn phẩm mới.
 
Các xếp hạng này của Tổ chức Thương mại Thế giới tính cả xuất nhập khẩu hàng hóa giữa (nội khối) giữa các thành viên Liên minh châu Âu (EU). Nếu không tính xuất nhập khẩu hàng hóa nội khối EU, vì xếp hàng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sẽ là thứ 19 trên thế giới và nhập khẩu là thứ 18 trên thế giới.
 
Về kim ngạch xuất nhập khẩu, theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, tổng trị giá trao đổi hàng hoá giữa Việt Nam và các nước ASEAN trong năm 2017 đạt 49,53 tỷ USD, tăng 19,6% so với năm trước 2016 và chiếm 11,7% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của các doanh nghiệp Việt Nam sang thị trường ASEAN đạt 21,51 tỷ USD, tăng mạnh 23,9% (tương ứng tăng 4,15 tỷ USD về số tuyệt đối) so với một năm trước đó và chiếm 10,1% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.
 Đưa ra nguyên nhân chính giải thích cho việc kim ngạch xuất khẩu sang thị trường ASEAN tăng mạnh, Tổng cục Hải quan cho biết, do trị giá xuất khẩu của một số nhóm hàng tăng cao.
 Điển hình: điện thoại các loại & linh kiện tăng 948 triệu USD, sắt thép các loại tăng 722 triệu USD, máy vi tính sản phẩm điện tử & linh kiện tăng 488 triệu USD, dầu thô tăng 378 triệu USD, hàng dệt may tăng 181 triệu USD. Chỉ tính riêng 5 nhóm hàng này đã đóng góp gần 2,72 tỷ USD, chiếm gần 70% trong phần kim ngạch tăng thêm của xuất khẩu sang thị trường ASEAN năm nay.
 
ASEAN là khu vực thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của Việt Nam
 
Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam có xuất xứ từ ASEAN trong năm nay tăng so với năm trước, chủ yếu do nhập khẩu một số nhóm hàng chủ lực tăng cao như: xăng dầu, hàng rau quả, máy móc thiết bị dụng cụ & phụ tùng, ô tô nguyên chiếc các, hàng rau quả…

Cũng theo Tổng cục Hải quan, ASEAN là khu vực thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của Việt Nam, chỉ đứng sau thị trường Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Trong năm qua, Việt Nam chủ yếu xuất sang ASEAN các nhóm hàng chủ lực như: điện thoại các loại và linh kiện, máy vi tính sản phẩm điện tử và linh kiện, sắt thép, máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng, phương tiện vận tải và phụ tùng, hàng dệt may, dầu thô, xăng dầu…

Ngoài ra, trong các năm trước đây, hàng hoá mà các doanh nghiệp của Việt Nam nhập khẩu có xuất xứ từ ASEAN chủ yếu là những mặt hàng thiết yếu, nguyên phụ liệu đầu vào, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất như: xăng dầu các loại, nguyên phụ liệu dệt may da giày, chất dẻo nguyên liệu, hóa chất, máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng...
 
Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, Việt Nam nhập thêm một số mặt hàng phục vụ gia công sản xuất xuất khẩu và hàng tiêu dùng như: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện, ô tô nguyên chiếc…
 
Đáng chú ý, ASEAN là đối tác lớn thứ hai (sau Trung Quốc) xuất khẩu hàng hoá có xuất xứ ASEAN sang Việt Nam trong nhiều năm qua. Nhiều nhóm hàng được nhập khẩu từ thị trường này chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam bao gồm: xăng dầu, dầu thô, giấy các loại, chất dẻo nguyên liệu, dầu mỡ động thực vật, gỗ và sản phẩm gỗ …
 
Trong năm vừa qua, Thái Lan tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, đạt 15,11 tỷ USD, chiếm 30,5% trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với cả khối ASEAN. Tiếp theo là Malaysia đạt 10,07 tỷ USD (chiếm tỷ trọng 20,3%), Singapore đạt 8,26 tỷ USD (chiếm tỷ trọng 16,7%), Indonesia đạt 6,5 tỷ USD (tỷ trọng 13,1%), Campuchia đạt 3,8 tỷ USD (tỷ trọng 7,7%), Philippines đạt gần 4 tỷ USD (tỷ trọng 8,1%), Lào đạt 892 triệu USD (tỷ trọng 1,8%)…