Thái Lan lên kế hoạch bán 1 triệu tấn gạo/tháng

Chính phủ Thái Lan lên kế hoạch bán khoảng 1 triệu tấn gạo/tháng, so với mức xuấtkhẩu trung bình hằng tháng trong năm 2013 là 558.000 tấn. Giá chuẩn của Thái Lan, vốn đã thấp hơngiá gạo tại Việt Nam và Ấn Độ, có thể sẽ giảm thêm 11%, còn 350 USD/tấn vào tháng 5-2014, theo dựbáo của Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan.

Căng thẳng giágạo xuất khẩu

Giữa lúc đang diễn ra cuộc khủng hoảng chính trị tại nền kinh tế lớn thứ 2 ĐôngNam Á, Thái Lan đã thực hiện chương trình chính phủ mua gạo để thăm dò chống tham nhũng, mới kếtthúc hồi tháng 2-2014. Kho dự trữ gạo của Thái Lan đã chạm mốc 12,8 triệu tấn trong năm 2013,khoảng 1/3 thị trường xuất khẩu thế giới.

Business Week dẫn lại lời Bộ trưởng Bộ Công thương Việt Nam Vũ Huy Hoàngphát biểu hôm1-4 cho biết Thái Lan đang sẵn sàng bán gạo với bất cứ giá nào. Trong khi đó,chủ tịch danh dự của Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse nói: "Chúng ta có thểnhìn thấy một cuộc chiến giá cả, với việc Việt Nam hạ giá, bán thấp hơn giá của Thái Lan".

Năm 2013, gạo trắng với 5% tấm của Thái đã giảm giá 30% còn 394 USD/tấn, theo dữliệu của Bloomberg. Ông Chookiat cho biết gạo Thái hiện đang được báo giá ở mức 365 - 370USD/tấn, thấp hơn giá 385 USD của Việt Nam và 420 USD của Ấn Độ. Ông dự đoán giá có thể hạ xuốngmức 350 USD - mức thấp nhất kể từ tháng 12-2007.

Ông Chookiat kết luận: "Nếu chính phủ tiếp tục bán với giá thấp thế này, Thái Lansẽ lấy lại vị thế là nhà xuất khẩu gạo hàng đầu. Các khách hàng của Việt Nam và Ấn Độ sẽ chuyểnsang mua gạo của Thái Lan".

Ông B.V. Krishna Rao, giám đốc công ty xuất khẩu gạo lớn nhất Ấn Độ Kakinada, chobiết: "Giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ cần phải giảm 20 USD/tấn mới cạnh tranh được với Thái Lan".

Ba nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới Thái Lan, Ấn Độ và Việt Nam chiếm 62% lượnggạo giao dịch trong năm 2013, theo ước tính của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA). Gạo giảm giá trong khilúa mì ở Chicago tăng 11% trong năm 2014.

Thái Lan bán rẻ gạo để trả tiền nợ nông dân

Thái Lan đang trong tình trạng thiếu vốn để trả tiền cho các nông dân sau khi kếtthúc chương trình chính phủ mua gạo. Theo dữ liệu của USDA, kho dự trữ gạo quốc gia đã tăng hơn gấpđôi từ mức 5,6 triệu tấn trong năm 2011, khi chính quyền Đảng Pheu Thai lên cầm quyền, lên 14,7triệu tấn trong năm 2014.

Chương trình chính phủ mua gạo của nông dân cao hơn mức giá thị trường được thiếtkế nhằm nâng cao thu nhập ở vùng nông thôn.

Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Niwattumrong Boonsongpaisan chobiết chính quyền lên kế hoạch thu về ít nhất 8 tỉ baht/tháng (247 triệu USD) doanh thu bán gạo hằngtháng. Thái Lan sẽ phải trả 880 tỉ baht trong chương trình mua gạo từ tháng 10-2011 đến tháng2-2014, bao gồm cả 100 tỉ baht còn nợ lại nông dân, theo Ngân hàng Bank for Agriculture andAgricultural Cooperatives.

Trong khi doanh số bán gạo dự trữ tăng thì mùa khô ở Thái Lan có thể hạn chế sảnlượng thu hoạch năm 2014, ngay khi các nông dân điều chỉnh để thích nghi với mức giá không được nhànước bảo trợ. Vụ mùa đó sẽ kéo dài đến tháng 10-2014 và nhiều khả năng bị thiệt hại 5% còn 10,2triệu tấn, theo dự báo của Văn phòng Kinh tế nông nghiệp đưa ra hôm 25-3.

Giá gạo rẻ hơn có thể giúp giảm giá lương thực, giúp hạ nhiệt tình trạng lạm phátở châu Á, nơi hàng tỉ người phụ thuộc vào lương thực này. Liên Hiệp Quốc cho biết giá thực phẩmtoàn cầu năm 2013 đã giảm 2,1%.