Tăng trưởng cần tiêu dùng

Hệ thống WinMart/WinMart+/WiN những ngày cuối tuần thường xuyên tung ra các đợt giảm giá 50%, mua 1 tặng 1, đồng thời giảm giá cố định 20% cho hội viên. Trong khi đó, các siêu thị GO! của Central Retail duy trì chương trình “Lễ hội thịt gà” đến hết ngày 12/3, với hơn 30 sản phẩm từ gà tươi, gà đông lạnh và các món ăn chế biến từ thịt gà.

Các chương trình khuyến mãi trên trở thành động lực kích cầu tiêu dùng ngay những tháng đầu năm. Theo Cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 2 tháng đầu năm tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Mức tăng này có sự đóng góp tích cực của ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành; các chính sách hỗ trợ kích cầu tiêu dùng trong nước hay chính sách thị thực thuận lợi nhằm thu hút du khách quốc tế. 

Tiêu dùng nội địa trở thành trụ cột quan trọng trong cơ cấu tăng trưởng của nền kinh tế. Theo ông Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê, tiêu dùng toàn xã hội, gồm phần lớn chi tiêu của cá nhân, hộ gia đình và tỉ trọng nhỏ hơn từ Chính phủ, chiếm trên 60% GDP.

Vì vậy, những năm gần đây, Chính phủ đã triển khai nhiều biện pháp nhằm thúc đẩy tiêu dùng nội địa, kích thích các ngành sản xuất và dịch vụ phát triển. Bên cạnh đó, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, tiêu dùng nội địa đóng vai trò như bộ đệm giúp nền kinh tế Việt Nam ổn định hơn. Khi thị trường xuất khẩu gặp khó khăn, tiêu dùng nội địa sẽ là nguồn lực quan trọng giúp duy trì tăng trưởng kinh tế.

Về vấn đề này, ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore), cho rằng năm 2025 Việt Nam sẽ phải đối mặt với các rủi ro từ chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. “Về trực tiếp, nếu Tổng thống Trump áp thuế lên hàng hóa Việt Nam do thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam, tác động sẽ lan rộng đến cả ngành sản xuất và dịch vụ, làm giảm chi tiêu trong nước. Về gián tiếp, nếu nhu cầu xuất khẩu giảm do hoạt động kinh tế chậm lại, sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và tăng trưởng GDP của Việt Nam”, ông Suan Teck Kin nhận định.

Trong khi đó, ông Ralf Matthaes, Giám đốc Điều hành IFM Research, cho rằng người tiêu dùng bước vào năm 2025 với tâm lý thận trọng, thể hiện qua chỉ số niềm tin tiêu dùng duy trì ở mức 54%. Hơn nữa, 41% người tiêu dùng cho thấy khả năng tiết kiệm suy giảm.

Để hoàn thành mục tiêu Chính phủ đề ra tăng trưởng bán lẻ và doanh thu tiêu dùng đạt khoảng 12% năm 2025, thì trong các tháng còn lại, trung bình cần duy trì mức tăng trưởng trên 12%/tháng. Năm ngoái, tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt 6.391.000 tỉ đồng. Tăng thêm 12% tức là tổng mức bán lẻ phải tăng thêm 766.920 tỉ đồng. Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Đầu tư Dragon Capital, cho rằng nếu tiêu dùng tăng trưởng 10-12% cộng thêm tăng từ đầu tư, “GDP ở mức 2 con số không phải là vấn đề không tưởng”. 

Thực tế, động lực tăng trưởng tiêu dùng tại Việt Nam có nhiều yếu tố để lạc quan trong giai đoạn tới. Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng Khoán Shinhan dự báo ngành bán lẻ Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì mức tăng trưởng 9-10% so với năm 2024. Các yếu tố thúc đẩy sự phát triển của ngành này bao gồm kỳ vọng về sự tăng trưởng tích cực của nền kinh tế, cải thiện thu nhập của người dân và tỉ lệ đô thị hóa tiếp tục tăng cao. Bên cạnh đó, động lực tăng trưởng cũng đến từ sự phát triển của các ngành hàng tiêu dùng.

Để kích cầu tiêu dùng nội địa, Chính phủ cần tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ doanh nghiệp cải thiện năng suất. Đồng thời, việc đầu tư vào hạ tầng logistics, giảm chi phí vận chuyển cũng là yếu tố then chốt để nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hóa nội địa trên thị trường. Cùng với đó, cần tận dụng tốt động lực từ tầng lớp trung lưu đang mở rộng và đón bắt xu hướng tiêu dùng mới. Ngoài kênh bán trực tiếp, thương mại điện tử cũng là giải pháp được nhiều chuyên gia khuyến nghị cần có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn.  

Một ý kiến khác đến từ Tiến sĩ Nguyễn Hữu Huân, Trưởng Bộ môn Tài chính Đại học Kinh tế TP.HCM là để ngành hàng bán lẻ Việt Nam tăng đột biến, cần chính sách trải thảm đỏ đối với doanh nghiệp trong nước. Các chính sách chưa có nhiều cơ chế khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ ở trong nước như miễn thuế thuê đất. Trong khi đó, chính sách chủ yếu tập trung kêu gọi đầu tư trải thảm đỏ với doanh nghiệp nước ngoài như miễn tiền thuê đất có khi đến 50 năm, giảm thuế giá trị gia tăng. “Doanh nghiệp trong nước cũng cần được hỗ trợ để không bị lép vế”, ông Huân cho biết. 

Có thể bạn quan tâm

Doping đầu tư công