Tái canh cà phê để tránh sụt giảm đột biến sản lượng

Nâng cao chất lượng, phát triển càphê theo hướng bền vững là những nội dung quan trọng được quan tâm tại hội nghị “Đánh giá chương trình tái canh càphê năm 2012, phương hướng và giải pháp trong thời gian tới” do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng, phối hợp tổ chức ngày 16/10, tại thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.

Theo báo cáo, chỉ trong gần hai thập niên qua, Việt Nam từ một nước sản suất cà phê chưa được biết đến đã vươn lên vị trí thứ hai về sản lượng cà phê cung cấp cho thị trường thế giới, dẫn đầu về  cà phê robusta.

Cụ thể, năm 1961 diện tích cà phê cả nước mới chỉ đạt khoảng 21.000ha, nhưng đến năm 2011 đã đạt trên 570.000ha, năng suất 21,9 tạ/ha, sản lượng đạt 1.167,9 nghìn tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2,69 tỷ USD. Đây là bước tiến vượt bậc của ngành cà phê, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu của ngành nông nghiệp những năm qua.

Tuy nhiên, ngành cà phê Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều vấn đề, trong đó có việc nâng cao chất lượng và tính bền vững. Tái canh cà phê đang được xem là vấn đề cấp thiết, nhằm thúc đẩy ngành cà phê phát triển theo hướng sản xuất và kinh doanh bền vững thời gian tới.

Cũng theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh trồng cà phê trọng điểm ở Tây Nguyên, diện tích cà phê trên 20 năm tuổi cần phải tái canh đến năm 2020 là khoảng 200.000ha.

Tiến sỹ Lê Quốc Doanh, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho rằng đây là vấn đề lớn và có rất nhiều khó khăn, cần phải có kế hoạch và giải pháp tốt để trồng tái canh cà phê có hiệu quả, tránh gây ra sự giảm sút đột biến về sản lượng trong những năm tới.

Tại hội nghị, nhiều ý kiến cũng đã chỉ ra những hạn chế và tồn tại chung của ngành sản xuất cà phê Việt Nam như quy mô phát triển chưa ổn định; diện tích cà phê già cỗi chiếm tỷ lệ cao (cà phê trên 20 năm hiện có trên 86.000ha, chiếm 17,3% tổng diện tích cà phê).

Bên cạnh đó, công tác quản lý chất lượng cà phê còn hạn chế; chưa hình thành các tổ chức liên kết trong sản xuất cà phê, nhất là trong sản xuất nông hộ, thiếu sự điều phối giữa các tác nhân trong ngành.

Ngoài ra, chi phí vật tư đầu vào, công lao động và nước tưới lớn, giá thành cà phê còn cao; công tác thu hái cà phê lẫn cà phê xanh, chế biến còn bất cập, chưa phân loại cà phê trước khi xuất khẩu. Đây là những nguyên nhân khiến chất lượng cà phê xuất khẩu chưa cao, khả năng cạnh tranh của ngành cà phê Việt Nam còn hạn chế.

Để khắc phục tình trạng trên, hội nghị nêu lên những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, tính bền vững của cây cà phê trong thời gian tới, như tiếp tục triển khai Dự án phát triển giống cà phê; chuyển giao nhanh các giống cà phê robusta và cà phê arabica có năng suất, chất lượng cao, đã được Bộ công nhận cho các địa phương Tây Nguyên làm giống đầu dòng; tăng cường kiểm tra chất lượng cây cà phê, xử lý nghiêm khắc những cơ sở nhân giống không đủ điều kiện.

Đối với kỹ thuật canh tác cần khuyến khích mở rộng thực hiện các chương trình sản xuất cà phê có chứng nhận như cà phê Utz, 4C, Raniforest Alian, VietGAP, Global GAP; đẩy mạnh các hình thức liên kết, hợp tác giữa các hộ dân, giữa các hộ dân với cơ sở thu mua, chế biến, xuất khẩu.

Nhiều ý kiến cũng cho rằng cần hướng dẫn nông dân trồng cà phê tái canh, không để tình trạng trồng tự phát; trồng cây che bóng, thu hoạch đúng kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng cà phê; đồng thời chú trọng hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá nâng cao vị thế và sức cạnh trạnh của cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Nguồn Vietnam+