Quỹ đầu tư tăng đặt cược vào tầng lớp giàu có của Việt Nam

→Visual Capitalist: Việt Nam giàu nhanh nhất thế giới

Qua rồi những ngày u ám

Warburg Pincus đã có mặt ở Việt Nam từ lâu. Công ty đầu tư tư nhân Mỹ hiện đang tận dụng mạng lưới kết nối của mình để đánh cược với tầng lớp người giàu mới đang xuất hiện ngày một nhiều ở Việt Nam.

Khoản tiền  370 triệu USD mà Warburg rót vào Techcombank đặt quỹ này ở vị trí bản lề của một chu trình tạo ra của cải mới. Ngân hàng này tập trung vào việc phục vụ các khách hàng bán lẻ giàu có hơn với dịch vụ quản lý tài sản, cho vay mua nhà và các chương trình bảo hiểm của Tập đoàn Manulife Financial.

Tỷ lệ nợ xấu năm 2012 (màu vàng) và hiện tại (màu xanh) trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Ảnh: Bloomberg

Vào năm 2013, Warburg đã mua lại 1/5 cổ phần của Vincom Retail, chủ sở hữu các trung tâm thương mại lớn nhất Việt Nam trong một bối cảnh ảm đạm hơn nhiều. Vào thời điểm đó, Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với tình trạng nợ xấu cao, và bị ảnh hưởng bởi tình trạng nợ nần của Vinashin.

 Một loạt các sai phạm của hãng đóng tàu này đã gậy ra sự quan ngại với nhà đầu tư nước ngoài. Nợ của Vinashin không chỉ chiếm 4,5% GDP của Việt Nam. Và khi không trả được nợ, tờ Financial Times đã dẫn thông tin rằng Vinashin đã có đề xuất với các chủ nợ hai lựa chọn mà họ chỉ biết cười trừ: một là sẽ trả bằng tiền mặt, 35% mệnh giá nợ. Hai là chuyển đổi khoản nợ 600 triệu USD (đáo hạn vào năm 2015), trong đó có phần của Elliott Advisors, thành một hợp đồng vay mới, thời hạn 13 năm, được chính phủ bảo lãnh, không trả lãi suất. Nhưng Elliott Advisors đã khước từ cả hai phương án và một mình đệ đơn kiện Vinashin (dù sau đó đã rút lại đơn kiện). Vụ việc trên đã tạo ấn tượng không tốt về Việt Nam như là một điểm đến cho giới đầu tư.

Nhưng Warburg và đối thủ KKR&Co., vốn đã tăng gấp đôi đầu tư vào Masan Consumer vào đầu năm 2013, đã được tưởng thưởng vì niềm tin của họ đối với sự phục hưng của Việt Nam. Warburg đã bán cổ phần của Vincom Retail trong đợt IPO với giá 709 triệu USD. Trước đó ,họ đã rót 300 triệu USD vào Vincom Retail trong giai đoạn 2013-2015.

Chỉ còn lại niềm tin

Techcombank, hay Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam, cũng bị ảnh hưởng bởi giai đoạn tín dụng căng thẳng những năm 2008-2012. Nhưng sau khi bán tài sản có vấn đề cho VAMC, nợ xấu của ngân hàng này giảm xuống chỉ còn 1,6% và Techombank có một bảng cân đối tương đối sạch cho kế hoạch IPO.

Nền kinh tế Việt Nam hiện cũng không còn dựa vào xuất khẩu dầu thô, gạo, cà phê và giày dép nhiều như trước nữa. Samsung Electronics đã kết nối Việt Nam vào chuỗi cung ứng smartphone toàn cầu. Tập đoàn quân sự Hàn Quốc lắp ráp 30% số điện thoại tại đây; và hãng này muốn tăng số lượng các nhà cung cấp địa phương lên 50 vào năm 2020.

Dù Chính quyền Trump rút Mỹ ra khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), hàng xuất khẩu của Việt Nam vẫn sẽ tăng lên khi mà 11 quốc gia còn lại trong khối thương mại được đề xuất đã quyết định tiến tới xoá bỏ thuế.

Dân số trẻ làm cho Việt Nam trở thành một đối thủ mạnh mẽ để giành được một phần trong chuỗi cung ứng ôtô do Nhật Bản tài trợ trong thời kỳ Thái Lan. Khoản đầu đầu tư 4,8 tỷ USD của tỷ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi vào Công ty Cổ phần Bia Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) cũng phản ánh niềm tin ngày càng tăng rằng Việt Nam sẽ có thu nhập tăng nhanh hơn Indonesia hay Philippines.

Nhà đầu tư đánh giá cao sự ổn định của Việt Nam. Sự ổn định vĩ mô, rất quan trọng cho việc tạo ra của cải bền vững.

Các nhà chức trách cần thận trọng hơn trong việc quản lý những biến động - đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản - hơn những gì họ đã làm trong thập kỷ qua. Dù vậy, các quỹ đầu tư tư nhân như Warburg và KKR đều đúng khi ở lại và hy vọng sự cởi mở hơn. Hiện tại, trần sở hữu  tối đa của bất kỳ cá nhân, tổ chức nước ngoài nào trong một ngân hàng Việt Nam chỉ là 15%; trần sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài bị giới hạn ở mức 30%.

Tuy nhiên, bước một chân vào cửa là đã nắm 50% chiến thắng. Ở Philippines, những giao dịch tốt thì khó đến lượt các quỹ đầu tư tư nhất khi mà một nhóm nhỏ tài phiệt luôn muốn kiểm soát mọi thứ. Tại Việt Nam, số thương vụ tốt vẫn còn rất nhiều.

Nguồn Bloomberg