PPC: Mối liên quan giữa giá cổ phiếu, giá điện và giá đồng Yên

Trong vòng gần hai tháng qua, Nhiệt điện Phả Lại (mã PPC) là một trong những cổ phiếu nhận được nhiều sự chú ý của nhà đầu tư. Nhiều thông tin về các giao dịch tại PPC liên tục xuất hiện. Trong 1 tháng, cổ phiếu này đã tăng hơn 50%, từ 8.400 đồng hồi giữa tháng 11 lên 12.800 đồng vào giữa tháng 12.

Giao dịch của các tổ chức

Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (mã REE): Trong 3 tháng cuối năm, REE đã mua vào xấp xỉ 50 triệu cổ phiếu PPC và trở thành cổ đông lớn thứ hai chỉ sau Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) với tỷ lệ nắm giữ trên 22%. Dựa trên giá cổ phiếu PPC cùng thời kỳ, ước tính REE đã đổ trên 700 tỷ vào PPC (tức khoảng 13% tài sản và 17,5% vốn chủ sở hữu).

Quỹ ETF: Giữa lúc REE đang tích cực mua vào thì Market Vectors Vietnam Index thông báo điều chỉnh danh mục đầu tư, và kéo theo đó là Market Vectors Vietnam ETF tăng tỷ trọng PPC trong danh mục. Theo thống kê, PPC được quỹ ETF mua thêm hơn 7 triệu đơn vị. Riêng ngày 21/12, khối ngoại thực hiện gần 99% giao dịch mua toàn thị trường.

Tầm nhìn của REE: giá điện sẽ phải tăng

Có 3 yếu tố liên quan đến giá điện: Thứ nhất, EVN đã lỗ 28.000 tỷ và khoản lỗ này phải được bù đắp bằng một cách nào đó. Thứ hai, các nhiên liệu phát điện như than, dầu, khí đốt đều tăng (mà nếu không tăng tức là đang đẩy lỗ từ EVN sang Tập đoàn Dầu khí và Tập đoàn Than-Khoáng sản). Thứ ba, giá điện Việt Nam rẻ tương đối so với các đối thủ cạnh tranh.

Trong hai năm 2010 và 2011, PPC không những gần như không có lời mà thực tế còn lỗ nặng. Nếu áp dụng Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 10, PPC phải lỗ thêm 718 tỷ. (Thay vào đó, PPC ghi giảm vốn chủ sở hữu và sẽ phân bổ dần khoản lỗ này trong 5 năm, theo hướng dẫn tại Thông tư 201/2009/TT-BTC).

Với các nhà đầu tư cân nhắc bỏ tiền vào PPC, nỗi băn khoăn lớn nhất của họ có lẽ là vấn đề tỷ giá. Năm 2012, tỷ giá ổn định trong suốt do chính sách vĩ mô điều hành theo hướng thận trọng. Cho tới cuối quý 3, tỷ giá VND/JPY biến động không đáng kể so với thời điểm 31/12/2011. Nhờ thế mà PPC không phải ghi nhận thêm lỗ chênh lệch tỷ giá.

Khi tỷ giá có dấu hiệu ổn định, rủi ro đối với cổ phiếu PPC do đó cũng giảm theo. Vì vậy, dù lợi nhuận gộp năm nay xấp xỉ năm ngoái, nhưngđịnh giá PPC tăng(do lợi suất yêu cầu để bù đắp rủi ro giảm). PPC có khả năng không phải chịu khoản lỗ chênh lệch tỷ giá vài trăm tỷ như mọi năm.

Tương lai với khả năng hoàn nhập chênh lệch tỷ giá

Tới cuối tháng 10, thất bại của Đảng Dân chủ tại Nhật đã rõ, người ta chỉ đợi ngày bầu cử để thấy Đảng Dân chủ Tự do (LDP) quay trở lại nắm quyền. Theo giới đầu tư, Shinzo Abe chắc chắn sẽ gây sức ép để buộc NHTW Nhật Bản (BOJ) áp dụng lạm phát mục tiêu 2% kể từ đầu năm mới. Và BOJ sẽ hiện thực hóa điều này bằng cách bơm tiền "nới lỏng định lượng". Đồng yên bơm ra nhiều ắt phải mất giá.

Nói ngắn gọn, chính phủ sắp nhậm chức của Nhật gần như chắc chắn sẽ làm JPY. Thực tế, JPY bắt đầu đà giảm từ trước khi LDP chấp chính hơn 2 tháng. Trong vòng 3 tháng cuối năm, JPY rớt xấp xỉ 10% so với USD (và cả VND, vì tỷ giá USD/VND không đổi).

Tạm sử dụng tỷ giá Vietcombank vào ngày cuối cùng của năm là 240,86, thì so với tỷ giá dùng trong BCTC năm 2011 của PPC (266.76), tỷ giá JPY/VND đã giảm 25,9 đồng. Nếu so với số dư khoản vay JPY cho tới cuối quý 3 năm nay (28,8 tỷ JPY), thì PPC có khả năng sẽ được hoàn nhập dự phòng một khoản rất lớn.

Từ năm 2011, PPC ghi nhận khoản lỗ tỷ giá 717 tỷ đồng trên vốn chủ sở hữu mà chưa phân bổ vào chi phí trong kỳ. Theo BCTC quý III/2012 của PPC, công ty này đã ghi giảm 557 tỷ đồng trong khoản mục chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện trong vốn chủ sở hữu, góp phần làm cho 9 tháng đầu năm chỉ lãi trước thuế 73,6 tỷ đồng.

Như vậy, sau khi bù trừ khoản hoàn nhập này với số “lỗ treo” còn lại, PPC có thể sẽ được cộng thêm vào lợi nhuận từ hoạt động tài chính vài trăm tỷ đồng.