Nụ cười của nấm

Tình cờ nghe câu chuyện dùng ruốc nấm chữa bệnh của một vị sư thầy, chị Phạm Hồng Vân quyết định rủ mẹ cùng kinh doanh món ăn từ nấm.

Bắt đầu từ bếp nhà

“Vốn đầu tư chỉ vài trăm ngàn đồng, công việc không nặng nhọc, có thể làm ngay tại căn bếp của gia đình”, chị Vân chia sẻ về khởi đầu kinh doanh của mình.

Sau khi sản phẩm bắt đầu được tiêu thụ nhiều, chị Vân và mẹ mày mò làm thêm các sản phẩm chế biến từ nấm như ruốc nấm, giò nấm chay với cửa hàng nhỏ có tên “Cô Hòa 34 Bát Sứ”. Ban đầu, khách chủ yếu là người quen và hàng xóm quanh nhà. Những ngày đầu, cửa hàng mới bán được 5-6kg/tháng. Sau 3 năm, con số này đã tăng gấp 20 lần và quy mô sản xuất đã mở rộng hơn nhiều. “Lúc mới bắt đầu, tôi và mẹ chỉ làm thủ công. Đơn hàng nhiều lên, hai mẹ con xé nấm đến sưng đầu ngón tay”, chị nhớ lại.

Giải thích lý do làm sản phẩm chế biến từ nấm mà không phải nấm tươi, chị Vân giải thích: “Khi tìm hiểu, tôi biết nấm được mệnh danh là vua của các loại rau vì hàm lượng đạm cao, có tác dụng tốt với người bị tim mạch, huyết áp hoặc mỡ máu... Tuy nhiên, nấm tươi khó bảo quản và không để được lâu. Điều đó thôi thúc tôi phải tạo dựng một thương hiệu cho các sản phẩm độc đáo từ nấm”.

Tình hình thuận lợi giúp chị Vân mở rộng mô hình kinh doanh và thành lập Công ty EMMAY, đồng thời, xây dựng xưởng chế biến chuyên nghiệp hơn. Ngoài ruốc nấm, xưởng cũng sản xuất thêm nhiều sản phẩm chay như giò nấm, giò lụa chay, cá chay kho tộ, nước uống thảo dược từ nấm dược liệu và nấm ăn... với thương hiệu Nấm Tươi Cười. Hiện nay, xưởng có quy mô sản xuất 1.000 kg ruốc và 1.000 kg giò nấm/tháng.

Đối tượng khách hàng là dân thành thị, có thu nhập cao, trong đó 85% là nữ giới trong độ tuổi 25-55. Ngoài ra, còn có người ăn chay, ăn kiêng, người quan tâm sức khỏe, người có cuộc sống bận rộn, người có nhu cầu mua quà biếu.

Không dừng lại ở đó, chị Vân đặt ra tham vọng xuất khẩu sản phẩm đặc biệt này. “Chúng tôi tập trung phát triển thị trường miền Nam, sau đó sẽ mở rộng ra cả nước và xuất khẩu ở thị trường châu Á”, nữ CEO cho hay. Trước mắt, EMMAY phân phối sản phẩm qua hệ thống các cửa hàng thực phẩm sạch, chuỗi nhà hàng và cho cộng đồng Việt kiều tại một số nước.

Ở tuổi 34, chị Vân là bà chủ một công ty sản xuất nấm với nhà máy chế biến thực phẩm, không còn cảnh còng lưng xé nấm hay một mình chở cả trăm kg nguyên liệu trên chiếc xe cà tàng giữa đêm như lúc mới ra trường. Chị khá tự tin vào sản phẩm của mình và đang muốn tìm nhà đầu tư chiến lược trong 5 năm tới. “Họ có thể cấp vốn để tôi mở rộng sản xuất, đủ năng lực cung cấp 750.000 kg ruốc nấm/năm”, chị đề nghị.

Không chấp nhận gia công

Cũng theo chị Vân, nếu muốn tăng doanh thu nhanh thì có thể chọn hướng gia công sản phẩm ruốc nấm, giò nấm cho đối tác với trị giá lên đến hàng chục ngàn USD. Nhưng chị quyết định từ chối phương án này vì muốn xây dựng sản phẩm mang thương hiệu Việt. Để tìm thêm trợ lực, chị đã tìm đến các cuộc thi và lọt vào mắt xanh của Tổ chức Thriive (chương trình hợp tác giữa Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế phát triển, Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội và Tổ chức Thriive của Mỹ). Tổ chức Thriive cho EMMAY vay 10.000USD không lấy lãi, tiền nợ được trả bằng chính sản phẩm của doanh nghiệp để làm từ thiện cho cộng đồng.

Ngay từ khi mới xây dựng thương hiệu, chị Vân đã tính đến phương án giao khâu sơ chế nấm tươi cho những người khuyết tật tại Trung tâm Vì Ngày Mai (Hà Nội). Nhờ vậy, một nhóm học viên của Trung tâm được tạo điều kiện kiếm thu nhập với 20.000 đồng/kg nấm tươi.

Chị Vân chia sẻ, đích đến của Nấm Tươi Cười là năm 2020 phải ổn định được vùng nguyên liệu, không chỉ dừng ở quy mô cung cấp cho thị trường nội địa, mà phải có sản lượng lớn để có thể cung cấp những đơn hàng nấm đã qua chế biến xuất khẩu. Hiện sản phẩm Nấm Tươi cười đã có mặt trong các hệ thống phân phối sạch tại Hà Nội, cửa hàng thực phẩm sạch Bát Tôm, Nông sản ngon, Thực phẩm cao cấp Donavi... và các siêu thị lớn của TP.HCM như Big C, Aeon Mall,  Citimart. Người dùng cũng có thể mua hàng online tại Lazada, Shopee, Tiki…

Với chiến lược đẩy mạnh sản phẩm đến với người tiêu dùng, EMMAY mới tung chương trình “dùng thử sản phẩm” khi mang 5.000 sản phẩm ruốc nấm, giò nấm đủ vị cay ngọt và truyền thống dành cho cả những người ăn chay và ăn mặn, đến 1.000 điểm văn phòng công sở trên địa bàn Hà Nội và TP.HCM. Chị Vân chia sẻ giới chức công sở ngày càng quan tâm tới sức khỏe và điều chỉnh ngay từ bữa ăn hằng ngày. Vì vậy, chương trình dùng thử sẽ tiếp cận được những khách hàng mới.

Từng là quán quân cuộc thi Startup Việt Nam 2017 và tham gia nhiều diễn đàn cho phụ nữ kinh doanh trong và ngoài nước, bài học của nữ CEO đi lên từ hai bàn tay trắng luôn là: “Con đường kinh doanh không bao giờ bằng phẳng mà luôn đầy thăng trầm. Nhưng quan trọng nhất khi khởi nghiệp là dám ước mơ và hành động để hiện thực hóa nó. Cứ tập trung làm tốt những cái mình đang có và khi đã làm tốt rồi thì sẽ cải tiến cho tốt hơn”.