Nikkei: Hộ kinh doanh nhỏ ở Việt Nam cạnh tranh với siêu thị bằng mạng xã hội

Chủ cửa hàng tại các chợ truyền thống, vẫn là kênh bán hàng quan trọng tại Việt Nam, đang sử dụng phương tiện truyền thông xã hội, xây dựng trang web và thử bán hàng trực tiếp cho các nhà hàng khi đất nước chuyển sang trạng thái thu nhập trung bình.

Tổng sản phẩm quốc nội của Việt Nam trên đầu người khoảng 2.600USD và ở gần ngưỡng 3.000USD, và thói quen chi tiêu có xu hướng thay đổi mạnh mẽ.

Dù bức tranh thị trường bán lẻ thay đổi nhanh chóng, số lượng thị trường truyền thống vẫn không thay đổi nhiều so với 5 năm trước vào khoảng 8.500, theo dữ liệu từ Tổng cục Thống kê của Việt Nam.

Chợ Giang Võ nhộn nhịp ở trung tâm Hà Nội là một ví dụ về những thứ truyền thống không chịu lui bước. Cá và gà sống đang chờ khách hàng, những người muốn mua, làm sạch và nấu ngay tại chỗ. Có hơn 100 sạp hàng như thế cung cấp những sản phẩm tươi sống, trong khi các siêu thị chủ yếu cung cấp thịt và cá đông lạnh.

Nguyễn Hoài Thu, một nhân viên ngân hàng 35 tuổi, cho biết cô mua sắm gần như hàng ngày tại các chợ truyền thống, nơi cung cấp nhiều loại hơn so với siêu thị và giá thì rẻ hơn 20-30%.

Trung bình, người Việt Nam ghé vào các thị trường truyền thống khoảng 19 lần một tháng, theo một cuộc khảo sát được thực hiện bởi công ty nghiên cứu Nielsen vào năm 2018. Điều này so sánh với 10 lần một tháng dành cho mua sắm tại các siêu thị và các cửa hàng bán lẻ đương đại khác.

Tuy nhiên, người tiêu dùng đang thay đổi. Một khảo sát khác cho thấy người Việt Nam chỉ chi tiêu 1/3 tới 1/2 số tiền họ bỏ tại các siêu thị và cửa hàng tiện lợi, cho thấy người dân Việt Nam chỉ mua hàng hóa với giá trị thấp tại các chợ truyền thống.

Dương Thị Lý, một chủ cửa hàng sản xuất, cho biết doanh số đã giảm khoảng 3% mỗi năm trong 5 năm qua. Lý nói rằng bây giờ cô "tiếp thị tích cực hơn". Ngoài việc đăng những bức ảnh hàng ngày lên Facebook, cô nhắn tin cho khách hàng qua phương tiện truyền thông xã hội và đang khuyến mãi dịch vụ giao hàng, mặc dù vậy cô cho biết lợi nhuận của mình cũng không thay đổi nhiều.

Chợ Bến Thành ở phía Nam thành phố Hồ Chí Minh rất phổ biến với khách du lịch nước ngoài, nhưng họ cảm thấy khó khăn khi mặc cả với các chủ cửa hàng về giá cả, nhất là với người lạ. Tuy nhiên, kể từ khi chợ bắt đầu vận hành một trang web liệt kê các sản phẩm và giá cả, khách du lịch và những người khác đã có nhiều cơ sở hơn khi đàm phán với các chủ cửa hàng.

Theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, năm 2017 Việt Nam chỉ có chưa đầy 1.000 siêu thị, nhưng một tầng lớp trung lưu đang gia tăng đang tạo ra nhu cầu nhiều hơn. Nhà bán lẻ lớn nhất của đất nước, Vingroup, có kế hoạch tăng gấp đôi số lượng siêu thị của mình lên 200 vào năm 2020 và tăng gấp đôi các cửa hàng tiện lợi của mình lên khoảng 4.000 so với cùng kỳ.

Bức tranh ngành bán lẻ đang thay đổi ở Việt Nam đã thu hút sự quan tâm từ nước ngoài. Công ty thương mại Nhật Bản Sumitomo năm ngoái đã tham gia kinh doanh siêu thị của Việt Nam, trong khi công ty Aeon Mall đồng hương sẽ tăng số lượng trung tâm mua sắm tại Việt Nam.

Nhưng mặc dù có mức tăng trưởng hàng năm vững chắc 5-10%, kinh doanh bán lẻ ở Việt Nam vẫn rất khó khăn. Giá thuê tại thành phố Hồ Chí Minh thuộc hàng cao nhất Đông Nam Á, làm giảm thu nhập của các công ty.

Nhà điều hành cửa hàng tiện lợi Nhật Bản Seven-Eleven, một đơn vị của Seven-I Holdings, cảm nhận sự khó khăn. Công ty đã mở cửa hàng đầu tiên tại TP.HCM vào năm 2017 với kế hoạch mở rộng lên khoảng 100. Nhưng sau 3 năm, chuỗi này vẫn chỉ có chưa đầy 30 cửa hàng nằm rải rác trên cả nước.

Ông Keisuke Hitotsumatsu, Giám đốc điều hành FujiMart Việt Nam,  cho biết: "Trong thời gian này, chúng tôi sẽ cạnh tranh với các chợ truyền thống, thay vì các siêu thị khác."

Nguồn Nikkei Asian Review