Những tác động tới doanh nghiệp Việt Nam khi đồng yên mất giá

Đồng yên giảm giáĐồng yên đã rơi xuống thấp nhất 3 năm so với USD và euro hôm 6/2 vừa rồi, sau khi thống đốc ngân hàng trung ương NhậtBản tuyên bố sẽ từ chức vào tháng 3 tới, kèm theo đó là những đồn đoán chínhphủ Nhật Bản sẽ chọn thống đốc mới với chủ trương hành động quyết liệt hơn đểngăn giảm phát.

Trong vòng 3 tháng trở lại đây, đồng yên củaNhật Bản đã giảm tới 17%, mức giảm lớn nhất trong số 10 đồng tiền của các nướcphát triển. Trong khi đó, euro tăng 5,3% và USD chỉ giảm 1,3% cũng trong thờigian này.

Thủ tướng Shinzo Abe, ngay từ lúc mới nhậm chức hồi cuối năm ngoái đã công khai ý định phá giá đồng yên với quyết tâm thúc đẩy đầu tư và xuất khẩu của Nhật Bản, cũng như không ngần ngại đặt sức ép lên ngân hàng trung ương nhăm đạt được mục tiêu lạm phát.Tỉ giá củađồng yên so với đồng Việt Nam đã rơi xuống mức 223 hôm 15/2, mức thấp nhất kểtừ tháng 5/2010, giảm hơn 17%. Trong khi đó, hồi tháng 10 năm ngoái, tỷ giá JPY/VNDcó lúc lên sát 270.Khi đồng yên giảm, các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ tăngđầu tư ra nước ngoài, tăng sử dụng đồng yên và thu về các đồng ngoại tệ,như USD, euro hay VND.

Tại ViệtNam, từ cuối năm ngoái đã xuất hiện một số thương vụ lớn do nhà đầu tư Nhật Bản thực hiện. Sumitomo Life đã chính thức mua lại 18% vốn của HSBC tại Bảo Việt. Giátrị thương vụ khoảng 28,3 tỷ yên, tương ứng khoảng 7.100 tỷ đồng.VietinBank cũng thông báo việc bán 20% cổ phầncho Ngân hàng Tokyo - Mitsubishi UFJ. Thương vụ có giá trị khoảng 64 tỷ yên,tương ứng gần 15.465 tỷ đồng.

Một vấn đề lớn khác liên quan đến biến động tỷ giá là các khoản nợ tính bằngyên Nhật. Việc tỷ giá JPY/VND giảm sẽ làm các khoản nợ của doanh nghiệp ViệtNam dễ chịu hơn khi tính bằng tiền đồng. Doanh nghiệp vay 1 tỷ yên, thay vìphải chi gần 270 tỷ đồng để trả nợ như 4 tháng trước thì nay, doanh nghiệp tiếtkiệm được gần 50 tỷ đồng.Nhắc đến các khoản vay bằng đồng yên, doanh nghiệp nổi bật nhất là Công ty cổphần nhiệt điện Phả Lại PPC. Cuối năm 2011, giá trị khoản vay là 28,8 tỷ yên,giá trị 7.677 tỷ đồng. Thời hạn của khoản vay này còn khoảng 16 năm nhưng riêngtrong năm 2012, giá trị khoản vay đã giảm gần 1.200 tỷ đồng, tương ứng giảm15,6%.Trong các kỳ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trước, PPC thường vài ghinhận lỗ chênh lệch tỷ giá hàng trăm tỷ đồng, ngốn gần hết lợi nhuận. Tuy nhiên,quý IV/2012, PPC lãi sau thuế tới 548 tỷ đồng, đóng góp gần 90% lợi nhuận cả năm.Nguyên nhân chủ yếu là do chi phí tài chính đột ngột đảo chiều, từ 600 tỷ đồngchuyển sang âm 434 tỷ đồng.

Ngược lại các doanh nghiệp Việt Nam xuất hàng sang Nhật sẽ phải cân nhắc kỹ khiký kết các hợp đồng chọn đồng tiền thanh toán là yên để tránh bị thiệt.

Nguồn Khampha