Nhu cầu thép thành phẩm sẽ tăng 10-15% trong năm 2018

Nhu cầu thép tăng trưởng ổn định trong năm 2017

Sản lượng tiêu thụ thép duy trì  mức tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2017 ở mức 21% thị trường bất động sản diễn biến tích cực và thuế chống phá giá và thuế tự vệ áp dụng đối với mặt hàng thép nhập khẩu. Cả ba mặt hàng thép chính, bao gồm thép xây dựng, thép mạ kẽm, và ống thép đều đạt tốc độ tăng trưởng đáng khích lệ 14%, 16% và 22% trong năm 2017.

Bên cạnh mức tăng trưởng hữu cơ, sản lượng tiêu thụ của các công ty trong nước cũng được hưởng lợi từ việc giảm áp lực cạnh tranh với sản phẩm nhập khẩu. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, trong 11 tháng đầu năm 2017, sản lượng thép nhập khẩu giảm khoảng 14%/năm do áp thuế chống bán phá giá và thuế tự vệ đối với thép xây dựng và thép mạ kẽm nhập khẩu.

Đồng thời, sản lượng xuất khẩu thép thành phẩm cũng tăng lên 50%, chiếm 20% tổng sản lượng tiêu thụ, nhờ xu hướng các thị trường xuất khẩu ngừng nhập khẩu thép Trung Quốc, cũng như nỗ lực đa dạng hóa thị trường cơ sở của các công ty thép Việt Nam.

Giá thép trong nước tăng 20% ​​vào năm 2017, đạt mức cao nhất kể từ quý II.2014. Giá thép trong nước phụ thuộc vào giá thép thế giới và các nguyên liệu chính như quặng sắt, than cốc và phế liệu, đây là những mặt hàng có giá biến động theo tình hình thị trường thép tại Trung Quốc. Nhu cầu thép tại Trung Quốc tăng khoảng 3% nhờ tăng trưởng tích cực trong lĩnh vực bất động sản và ô tô. Đồng thời, Trung Quốc cũng đã hoàn thành kế hoạch cắt giảm công suất 50 triệu tấn thép vào năm 2017, cũng như kế hoạch đóng cửa thêm 120 triệu tấn lò nung cảm ứng công nghệ cao khác, từ đó giúp giảm dư cung trong quốc gia và tăng giá thép trên thị trường toàn cầu.

Thị phần thép xây dựng và ống thép của HPG tăng từ 22% và 25% trong năm 2016 lên 24% và 27% vào năm 2017. Trong phân khúc thép mạ kẽm, thị phần của HSG và NKG cũng tăng từ 33,2% và15,1% trong năm 2016 lên 34,7% và 16,5% vào năm 2017.

Trong bối cảnh nhu cầu thị trường tăng mạnh cùng với đà tăng của giá thép, hầu hết các nhà sản xuất thép đều có mức tăng trưởng doanh thu cao trong khoảng 30-50% trong 3 quý đầu năm 2017. Tuy nhiên, sự biến động giá nguyên vật liệu và sự suy giảm của hàng tồn kho có chi phí thấp trong năm 2016 đã dẫn tới tỷ suất lợi nhuận giảm về mức ổn định. Một số công ty như HSG thậm chí có kết quả kinh doanh giảm do vấn đề quản lý hàng tồn kho trong bối cảnh biến động giá thép cán nóng gia tăng.

Triển vọng tăng trưởng năm 2018

Nhu cầu về các mặt hàng thép thành phẩm ước tính ​​đạt tăng trưởng đáng khích lệ là 10-15%/năm  trong năm 2018, nhờ làn sóng thị trường bất động sản năm 2017 đạt kết quả tích cực cũng như tiềm năng năng mảng xây dựng cơ sở hạ tầng hồi phục.

Ngoài ra, các nhà sản xuất trong nước sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ các biện pháp tự vệ đối với thép nhập khẩu do Chính phủ ban hành. Ngoài biện pháp tự vệ đối với thép dài nhập khẩu từ năm 2016 đến 2020, Chính phủ đã ban hành các biện pháp tự vệ và chống bán phá giá bổ sung đối với tôn mạ kẽm và mạ màu nhập khẩu. Mức thuế áp dụng chủ yếu nằm trong khoảng 19-38% từ quý 2 năm 2017 đến 2020-2022, sẽ tiếp tục hỗ trợ các nhà sản xuất thép trong nước để đạt được mức tăng trưởng sản lượng tiêu thu bền vững vào năm 2018.

SSI Retail Research kỳ vọng giá thép trung bình năm 2018 sẽ tăng 5-10% so với năm ngoái cùng với giá thép và giá nguyên vật liệu thế giới.

Trung Quốc, nước sản xuất thép lớn nhất thế giới, chiếm 50% sản lượng toàn cầu, đã đưa ra các quy định chặt chẽ hơn về việc tăng công suất sản xuất thép mới và lên kế hoạch cắt giảm công suất giai đoạn 2016-2020 nhằm giảm 150 triệu tấn sản lượng sản xuất trước thời hạn 2018. Kế hoạch này có nghĩa là Trung Quốc có thể đã cắt giảm khoảng 35 triệu tấn trong năm nay, do đó việc cắt giảm sản lượng sản xuất thép có thể hỗ trợ lên giá thép toàn cầu. Tuy nhiên, SSI Retail Research cho rằng giá thép khó có thể đạt mức tăng đáng kể 18-20% vào năm 2018.

Về tỷ suất lợi nhuận, SSI Retail Research nhận thấy biên lợi nhuận năm 2017 đã ổn định trở lại từ mức cao trong năm 2016 và gần về mức trung bình quá khứ 4 năm, do vậy nhiều khả năng sẽ ổn định hơn trong năm 2018. SSI Retail Research kỳ vọng các nhà sản xuất thép hàng đầu bao gồm HPG, HSG và NKG để đạt được mức tăng trưởng lợi nhuận ròng là 15-20% trong năm 2018.

Một số rủi ro

Giá thép ở Việt Nam thường có xu hướng biến động cùng với giá thế giới. Ngoài ra, do các công ty trong nước nhập khẩu hầu hết nguyên liệu đầu vào như quặng sắt, than cốc, phế liệu, hay thép cán nóng từ nước ngoài, biến động mạnh giá thép thế giới và nguyên liệu thô có thể ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận của các nhà sản xuất thép Việt Nam trong ngắn hạn, đặc biệt là trong những giai đoạn giá đầu ra chưa theo kịp đà tăng giá đầu vào.

Trong khi thép xây dựng và thép ống xuất khẩu chỉ chiếm khoảng 11% tổng sản lượng tiêu thụ, xuất khẩu thép tấm mạ kẽm chiếm 47% tổng sản lượng tiêu thụ trong 11 tháng đầu năm 2017. Do đó, sự thay đổi chính sách nhập khẩu thép của các thị trường nhập khẩu có thể tác động tiêu cực đến các công ty thép, đặc biệt là các nhà sản xuất thép mạ kẽm. Tuy nhiên, các công ty lớn như HSG và NKG đã đa dạng hoá thị trường xuất khẩu đến 50-70 quốc gia.