NHNN ban hành dự thảo thông tư quy định mua bán nợ của VAMC

Ngân hàng Nhà nước vừa công bố dự thảo Thông tư quy định về việc mua, bán, xử lý nợ xấu của Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC).

Thông tư quy định điều kiện các khoản nợ được Công ty Quản lý tài sản mua bằng trái phiếu đặc biệt theo hướng cụ thể hóa các điều kiện quy định tại Nghị định 53.

Trong đó quy định cụ thể điều kiện các khoản nợ được VAMC mua bằng trái phiếu đặc biệt bao gồm:

Thứ nhất, khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản, trong đó không dưới 65% tổng giá trị tài sản bảo đảm là bất động sản, bao gồm cả bất động sản hình thành trong tương lai;

Thứ hai, khoản nợ, tài sản bảo đảm phải hợp pháp; khoản nợ chưa được dùng để bảo đảm cho nghĩa vụ khác của tổ chức tín dụng; tài sản bảo đảm của khoản nợ không có tranh chấp;

Thứ ba, khoản nợ, tài sản bảo đảm của khoản nợ có hồ sơ;

Thứ tư, khách hàng vay còn tồn tại;

Thứ năm, khách hàng vay có số dư nợ gốc vào thời điểm bán nợ không thấp hơn 3 tỷ đồng đối với khách hàng vay là tổ chức và không thấp hơn 1 tỷ đồng đối với khách hàng vay là cá nhân.

Về việc bán nợ theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước, TCTD có tỷ lệ nợ xấu từ 3% so tổng dư nợ tín dụng trở lên phải bán nợ cho VAMC.

Trường hợp tổ chức tín dụng không bán nợ cho VAMC được NHNN xem xét tiến hành thanh tra hoặc yêu cầu tổ chức tín dụng thuê công ty kiểm toán hoặc tổ chức định giá độc lập đánh giá lại chất lượng và giá trị tài sản, vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ của tổ chức tín dụng đó; chi phí kiểm toán, định giá do tổ chức tín dụng thanh toán.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, định giá và kiểm toán độc lập, tổ chức tín dụng phải bán nợ xấu cho VAMC để đảm bảo tỷ lệ nợ xấu của tổ chức tín dụng ở mức an toàn; thực hiện trích lập dự phòng rủi ro và tuân thủ các tỷ lệ an toàn theo quy định của NHNN; cơ cấu lại tổ chức tín dụng theo phương án được NHNN phê duyệt.

Điều kiện các khoản nợ được VAMC mua theo giá trị thị trường:

Thứ nhất, các khoản nợ được đánh giá lại theo giá trị thị trường trên cơ sở khả năng thu hồi vốn và tài sản bảo đảm của khoản nợ; giá mua nợ không cao hơn giá trị thị trường hoặc giá trị đánh giá lại của khoản nợ;

Thứ hai, tài sản bảo đảm của khoản nợ có khả năng phát mại: Tài sản bảo đảm hợp pháp, có đầy đủ giấy tờ hợp lệ, đã được bàn giao hoặc cam kết bàn giao cho tổ chức tín dụng để xử lý và loại tài sản đang được giao dịch trên thị trường;
Thứ ba, khách hàng vay có triển vọng phục hồi khả năng trả nợ: Khách hàng vay có phương án sản xuất, kinh doanh và phương án trả nợ khả thi.

Khi mua nợ theo giá trị thị trường, VAMC phải thực hiện đánh giá lại giá trị khoản nợ hoặc thuê tổ chức tư vấn đánh giá khoản nợ, tài sản bảo đảm.

Sau khi mua các khoản nợ từ các TCTD, VAMC tài sản thực hiện điều chỉnh lãi suất của các khoản nợ chỉnh mức lãi suất đang áp dụng đối với khoản nợ đã mua về mức không cao hơn mức lãi suất cho vay bình quân tương ứng theo từng kỳ hạn của các ngân hàng thương mại nhà nước, ngân hàng thương mại cổ phần mà Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ.

Việc bán các khoản nợ đã mua của VAMC thực hiện theo quy định của NHNN về mua, bán nợ áp dụng đối với TCTD. Thông tư cũng quy định khi áp dụng hình thức bán nợ theo thỏa thuận với người mua, chuyển nợ thành vốn góp, vốn cổ phần của khách hàng vay là doanh nghiệp, Công ty Quản lý tài sản phải thống nhất với TCTD bán nợ trước khi thực hiện nhằm tránh tình trạng thiếu minh bạch, lợi ích nhóm.

Sau khi chuyển nợ thành vốn góp, vốn cổ phần Công ty Quản lý tài sản bán lại khoản vốn góp, vốn cổ phần cho TCTD bán nợ theo giá trị ghi sổ và thanh toán trái phiếu đặc biệt.

Thông tư quy định tổ chức tín dụng nhận trái phiếu đặc biệt không phải trích lập dự phòng chung nhưng phải trích lập dự phòng cụ thể đối với trái phiếu đặc biệt theo hướng sau khi nhận lại khoản nợ tương ứng với trái phiếu đặc biệt, tổ chức tín dụng có đủ dự phòng rủi ro để xử lý khoản nợ đó

Để đảm bảo tránh thất thoát, xử lý không đúng mục đích số tiền thu hồi nợ, Thông tư quy định Công ty Quản lý tài sản phải gửi số tiền thu hồi nợ tại tổ chức tín dụng bán nợ dưới hình thức tiền gửi không kỳ hạn và không được rút trước thời điểm thanh toán trái phiếu.

Để giảm gánh nặng chi phí trích lập dự phòng cho tổ chức tín dụng, Thông tư quy định: “Định kỳ hàng quý, Công ty Quản lý tài sản có trách nhiệm thống kê và thông báo số tiền mà tổ chức tín dụng bán nợ được hưởng trong quý từ số tiền thu hồi nợ để tổ chức tín dụng ghi nhận vào doanh thu hoạt động”.

Về tỷ lệ Công ty Quản lý tài sản được hưởng trên số tiền thu hồi nợ, Thông tư quy định tỷ lệ này là 2% vì các lý do sau: Dự kiến VAMC sẽ xử lý được khoảng 80.000 – 100.000 tỷ đồng nợ xấu với tỷ lệ thu hồi dự kiến là 20% – 40%.

Như vậy, với quy định tỷ lệ VAMC được hưởng là 2% tương ứng với mức thu của Công ty Quản lý tài sản là 320 - 800 tỷ đồng. Với thời gian xử lý dự kiến là 5 năm thì mức thu hàng năm của VAMC là khoảng 60 – 160 tỷ đồng. Mức dự kiến này sẽ đủ bù đắp các chi phí liên quan hàng năm của VAMC.

Nguồn Dân Việt