English
Thứ Hai | 03/12/2012 12:28
Nhà đầu tư nước ngoài đề xuất nhiều giải pháp phát triển thị trường chứng khoán
Tại VBF 2012, nhà đầu tư nước ngoài đề xuất nâng mức sở hữu nước ngoài trong ngân hàng lên 49%, tạm dừng giao dịch 30 phút khi biến động hơn 10%...
Tại diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam năm 2012 (VBF 2012) tổ chức sáng nay, nhóm công tác thị trường vốn gồm đại diện Dragon Capital, công ty quản lý quỹ SSI, HSBC, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Bản Việt đã đưa ra một số kiến nghị với Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCK).
Đẩy nhanh cổ phần hóa
Nhóm công tác cho rằng, cần đẩy nhanh việc cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước với hai ngành chính là Viễn thông và Ngân hàng. Yếu tố chính để chào bán thành công là "định giá" qua các tổ chức tư vấn độc lập có khả năng định giá, phát hành theo các chuẩn mực toàn cầu của ngành.
Hơn nữa, một tỉ lệ đáng kể cổ phần cũng sẽ phải bán để tạo thanh khoản cho thị trường sau phát hành, chứ không chỉ một con số nào đó. Ví dụ như trường hợp BIDV, mục tiêu đề ra là phải bán được ít nhất 30-40% cổ phần cho một số nhà đầu tư nước ngoài chính, trong đó một số ngân hàng đầu tư toàn cầu hàng đầu đứng ra bảo lãnh phát hành, chứ không chỉ 3-5%.
Mức sở hữu nước ngoài trong ngân hàng nên được nâng lên 49%
Theo nhóm công tác, ở những thị trường mới nổi, nhà đầu tư nước ngoài là một thành tố chính trong thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp quan trọng trong nước cũng cần duy trì sự kiểm soát đối với những lợi ích địa phương, mà chủ yếu là các doanh nghiệp nhà nước.
Một giải pháp cho vấn đề này là quy định một nhóm cổ phiếu không có quyền biểu quyết dành riêng cho nhà đầu tư nước ngoài nhưng vẫn được hưởng những lợi ích kinh tế như cổ tức. Như vậy, sẽ tạo điều kiện để doanh nghiệp thu hút được nguồn vốn cần thiết từ nước ngoài.
Ông Nguyễn Sơn, Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường nhận xét, trong Luật Doanh nghiệp Việt Nam có quy định về loại hình cổ phiếu ưu đãi khác. Nếu có thể xem xét xếp loại cổ phiếu không có quyền biểu quyết trong nhóm đó thì sản phẩm có thể được cân nhắc giúp doanh nghiệp huy động vốn mà không mất quyền quyển soát khi vốn nước ngoài vượt quá giới hạn kiểm soát hiện nay.
Với ý kiến cho rằng gặp khó khăn trong giao dịch cổ phiếu đã hết room nước ngoài như Vinamilk, ông Sơn cho biết, đã có giải pháp là Chủ tịch UBCK sẽ xem xét và thực hiện chuyển quyền sở hữu trên hệ thống trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD). Việc xem xét này khá thận trọng, dựa vào Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông của tổ chức có cổ phiếu giao dịch lớn để tránh thâu tóm và kiểm soát chặt trong trường hợp phải chào mua công khai.
Ngoài ra, nhóm công tác kiến nghị nâng mức sở hữu nước ngoài trong ngân hàng lên 49% (theo quy định hiện nay chỉ được 30%) vì đây sẽ là một con số thực tế hơn. Về đề xuất này, theo ông Sơn, hiện UBCK đang trình Bộ Tài chính lần 2 dự thảo Quyết định thay thế Quyết định 55/2009/QĐ-TTg về tỷ lệ tham gia của nhà đầu tư nước ngoài trước khi trình Thủ tướng ký ban hành. Tại văn bản này, sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài vẫn duy trì ở mức 49% và có quy định về các trường hợp ngoại lệ.
Đối với kiến nghị về tăng room cho các nhà đầu tư nước ngoài trong các ngân hàng trong nước lên 49% (hiện chỉ được 20%), ông Sơn cho hay, hiện Ngân hàng Nhà nước đang dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 69/2007/NĐ-CP về tham gia nước ngoài của các tổ chức tín dụng. Trong đó, sẽ có những động thái cởi mở hơn trong vấn đề về sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
Tạm dừng giao dịch trong 30 phút khi có biến động hơn 10%
Nhóm công tác nhận xét, mặc dù giờ giao dịch đã được nới rộng nhưng thanh khoản vẫn tiếp tục là một vấn đề do tỉ lệ biên độ giao dịch hiện hành (5-7%) đang hạn chế sự dịch chuyển tự nhiên của giá cả.
Nếu bỏ biên độ giao dịch, một giải pháp đề xuất là quy định tạm dừng giao dịch trong vòng 30 phút khi có biến động giá lên xuống hơn 10%. Tạm dừng giao dịch theo cách này sẽ tái lập sự ổn định cho thị trường.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Sơn, thiết kế hệ thống của Việt Nam chưa có hệ thống sử dụng công cụ dừng giao dịch thị trường trong một khoảng thời gian (circuit breaker) mà sử dụng công cụ biên độ, áp dụng cho từng mã cổ phiếu. Như vậy, toàn bộ hệ thống chỉ số thị trường không quá ngưỡng quy định, nên không phải ngừng thời gian giao dịch. Song, UBCK sẽ nghiên cứu để đưa công cụ này vào gói thầu công nghệ thông tin mà Việt Nam đầu tư vào thời gian tới để có thể thực hiện trong tương lai.
Đơn giản thủ tục mở tài khoản
Quy định hiện nay còn rườm rà và chưa thu hút được nhà đầu tư nước ngoài vì phải mất gần 6 tháng mới được mở tài khoản, trong khi ở hầu hết các nước khác chỉ mất 1 tuần.
Quy định phải có lý lịch tư pháp và xác nhận không có tiền án của nước xuất xứ đối với người mở tài khoản gây mất thời gian và tốn kém. Quy định này cần được thay thế bằng cơ chế đơn giản như công chứng hộ chiếu hợp lệ.
Đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu các công ty chứng khoán
Nhóm công tác và Bộ tài chính/UBCK đã thảo luận và nhất trí rằng hiện nay có quá nhiều công ty chứng khoán (105 công ty) trên thị trường chứng khoán Việt Nam, trong đó riêng 10 công ty lớn nhất đã chiếm tới hơn 50% thị phần. Những công ty còn lại đều là công ty nhỏ, hoạt động không hiệu quả.
Nhiều công ty chứng khoán hầu như không hoạt động, phát sinh lỗ, làm tiêu hao vốn của cổ đông, gây rủi ro cho những nhà đầu tư chính đáng mở tài khoản giao dịch ở những công ty này.
Lỗ phát sinh của các công ty chứng khoán chủ yếu là do tự giao dịch, vay vốn quá lớn và thiếu thận trọng trong cho vay, trong khi cơ chế quản trị rủi ro yếu.
Vì vậy, Nhóm công tác đề nghị Bộ Tài chính và UBCK cần đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu các công ty chứng khoán nhằm giảm số lượng công ty, tập trung vào nâng cao chất lượng, năng lực tài chính, từ đó tăng cường sự lành mạnh cho thị trường.
UBCK cần giám sát, áp dụng triệt để các quy định, yêu cầu tách bạch giữa tài sản của nhà đầu tư và tài sản của công ty chứng khoán. Kiểm tra định kỳ về năng lực tài chính, chất lượng quản trị công ty, cơ chế quản trị rủi ro của các công ty chứng khoán để bảo đảm an toàn cho toàn bộ thị trường chứng khoán và quyền lợi của nhà đầu tư.
Liên quan đến vấn đề này, Phó chủ tịch UBCK Nguyễn Đoan Hùng cho biết, cơ quan này đã ban hành Thông tư 226 yêu cầu các công ty chứng khoán công bố tỷ lệ an toàn vốn khả dụng, từ đó phân loại công ty chứng khoán thành 4 nhóm. Công ty chứng khoán yếu kém sẽ bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt.
Hiện UBCK đang phân loại 105 công ty chứng khoán để kiểm soát cho tốt, Phó chủ tịch Nguyễn Đoan Hùng nói. Đồng thời, ủy ban cũng xây dựng thông tư kiểm soát từ xa, giúp công ty chứng khoán hoạt động tốt hơn.
Đẩy nhanh cổ phần hóa
Nhóm công tác cho rằng, cần đẩy nhanh việc cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước với hai ngành chính là Viễn thông và Ngân hàng. Yếu tố chính để chào bán thành công là "định giá" qua các tổ chức tư vấn độc lập có khả năng định giá, phát hành theo các chuẩn mực toàn cầu của ngành.
Hơn nữa, một tỉ lệ đáng kể cổ phần cũng sẽ phải bán để tạo thanh khoản cho thị trường sau phát hành, chứ không chỉ một con số nào đó. Ví dụ như trường hợp BIDV, mục tiêu đề ra là phải bán được ít nhất 30-40% cổ phần cho một số nhà đầu tư nước ngoài chính, trong đó một số ngân hàng đầu tư toàn cầu hàng đầu đứng ra bảo lãnh phát hành, chứ không chỉ 3-5%.
Mức sở hữu nước ngoài trong ngân hàng nên được nâng lên 49%
Theo nhóm công tác, ở những thị trường mới nổi, nhà đầu tư nước ngoài là một thành tố chính trong thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp quan trọng trong nước cũng cần duy trì sự kiểm soát đối với những lợi ích địa phương, mà chủ yếu là các doanh nghiệp nhà nước.
Một giải pháp cho vấn đề này là quy định một nhóm cổ phiếu không có quyền biểu quyết dành riêng cho nhà đầu tư nước ngoài nhưng vẫn được hưởng những lợi ích kinh tế như cổ tức. Như vậy, sẽ tạo điều kiện để doanh nghiệp thu hút được nguồn vốn cần thiết từ nước ngoài.
Ông Nguyễn Sơn, Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường nhận xét, trong Luật Doanh nghiệp Việt Nam có quy định về loại hình cổ phiếu ưu đãi khác. Nếu có thể xem xét xếp loại cổ phiếu không có quyền biểu quyết trong nhóm đó thì sản phẩm có thể được cân nhắc giúp doanh nghiệp huy động vốn mà không mất quyền quyển soát khi vốn nước ngoài vượt quá giới hạn kiểm soát hiện nay.
Với ý kiến cho rằng gặp khó khăn trong giao dịch cổ phiếu đã hết room nước ngoài như Vinamilk, ông Sơn cho biết, đã có giải pháp là Chủ tịch UBCK sẽ xem xét và thực hiện chuyển quyền sở hữu trên hệ thống trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD). Việc xem xét này khá thận trọng, dựa vào Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông của tổ chức có cổ phiếu giao dịch lớn để tránh thâu tóm và kiểm soát chặt trong trường hợp phải chào mua công khai.
Ngoài ra, nhóm công tác kiến nghị nâng mức sở hữu nước ngoài trong ngân hàng lên 49% (theo quy định hiện nay chỉ được 30%) vì đây sẽ là một con số thực tế hơn. Về đề xuất này, theo ông Sơn, hiện UBCK đang trình Bộ Tài chính lần 2 dự thảo Quyết định thay thế Quyết định 55/2009/QĐ-TTg về tỷ lệ tham gia của nhà đầu tư nước ngoài trước khi trình Thủ tướng ký ban hành. Tại văn bản này, sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài vẫn duy trì ở mức 49% và có quy định về các trường hợp ngoại lệ.
Đối với kiến nghị về tăng room cho các nhà đầu tư nước ngoài trong các ngân hàng trong nước lên 49% (hiện chỉ được 20%), ông Sơn cho hay, hiện Ngân hàng Nhà nước đang dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 69/2007/NĐ-CP về tham gia nước ngoài của các tổ chức tín dụng. Trong đó, sẽ có những động thái cởi mở hơn trong vấn đề về sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
Tạm dừng giao dịch trong 30 phút khi có biến động hơn 10%
Nhóm công tác nhận xét, mặc dù giờ giao dịch đã được nới rộng nhưng thanh khoản vẫn tiếp tục là một vấn đề do tỉ lệ biên độ giao dịch hiện hành (5-7%) đang hạn chế sự dịch chuyển tự nhiên của giá cả.
Nếu bỏ biên độ giao dịch, một giải pháp đề xuất là quy định tạm dừng giao dịch trong vòng 30 phút khi có biến động giá lên xuống hơn 10%. Tạm dừng giao dịch theo cách này sẽ tái lập sự ổn định cho thị trường.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Sơn, thiết kế hệ thống của Việt Nam chưa có hệ thống sử dụng công cụ dừng giao dịch thị trường trong một khoảng thời gian (circuit breaker) mà sử dụng công cụ biên độ, áp dụng cho từng mã cổ phiếu. Như vậy, toàn bộ hệ thống chỉ số thị trường không quá ngưỡng quy định, nên không phải ngừng thời gian giao dịch. Song, UBCK sẽ nghiên cứu để đưa công cụ này vào gói thầu công nghệ thông tin mà Việt Nam đầu tư vào thời gian tới để có thể thực hiện trong tương lai.
Đơn giản thủ tục mở tài khoản
Quy định hiện nay còn rườm rà và chưa thu hút được nhà đầu tư nước ngoài vì phải mất gần 6 tháng mới được mở tài khoản, trong khi ở hầu hết các nước khác chỉ mất 1 tuần.
Quy định phải có lý lịch tư pháp và xác nhận không có tiền án của nước xuất xứ đối với người mở tài khoản gây mất thời gian và tốn kém. Quy định này cần được thay thế bằng cơ chế đơn giản như công chứng hộ chiếu hợp lệ.
Đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu các công ty chứng khoán
Nhóm công tác và Bộ tài chính/UBCK đã thảo luận và nhất trí rằng hiện nay có quá nhiều công ty chứng khoán (105 công ty) trên thị trường chứng khoán Việt Nam, trong đó riêng 10 công ty lớn nhất đã chiếm tới hơn 50% thị phần. Những công ty còn lại đều là công ty nhỏ, hoạt động không hiệu quả.
Nhiều công ty chứng khoán hầu như không hoạt động, phát sinh lỗ, làm tiêu hao vốn của cổ đông, gây rủi ro cho những nhà đầu tư chính đáng mở tài khoản giao dịch ở những công ty này.
Lỗ phát sinh của các công ty chứng khoán chủ yếu là do tự giao dịch, vay vốn quá lớn và thiếu thận trọng trong cho vay, trong khi cơ chế quản trị rủi ro yếu.
Vì vậy, Nhóm công tác đề nghị Bộ Tài chính và UBCK cần đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu các công ty chứng khoán nhằm giảm số lượng công ty, tập trung vào nâng cao chất lượng, năng lực tài chính, từ đó tăng cường sự lành mạnh cho thị trường.
UBCK cần giám sát, áp dụng triệt để các quy định, yêu cầu tách bạch giữa tài sản của nhà đầu tư và tài sản của công ty chứng khoán. Kiểm tra định kỳ về năng lực tài chính, chất lượng quản trị công ty, cơ chế quản trị rủi ro của các công ty chứng khoán để bảo đảm an toàn cho toàn bộ thị trường chứng khoán và quyền lợi của nhà đầu tư.
Liên quan đến vấn đề này, Phó chủ tịch UBCK Nguyễn Đoan Hùng cho biết, cơ quan này đã ban hành Thông tư 226 yêu cầu các công ty chứng khoán công bố tỷ lệ an toàn vốn khả dụng, từ đó phân loại công ty chứng khoán thành 4 nhóm. Công ty chứng khoán yếu kém sẽ bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt.
Hiện UBCK đang phân loại 105 công ty chứng khoán để kiểm soát cho tốt, Phó chủ tịch Nguyễn Đoan Hùng nói. Đồng thời, ủy ban cũng xây dựng thông tư kiểm soát từ xa, giúp công ty chứng khoán hoạt động tốt hơn.
Nguồn Khampha
_211426573.jpg?w=158&h=98)
